Food and beverage rituals at the period of birth, marriage, and death in Shamanist Turks and its modern reflections

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 99 - 108, 02.07.2024

Didem Uzun Şimal Yakut Aymankuy

https://doi.org/10.48119/toleho.1492741

Öz

It is known that the Turks have adopted many religions in history. Shamanism is also among the ancient beliefs of the Turks. Shamanism; Tengrism is also known by names such as the religion of the Sky God. This study examines the food and drink habits of Turks who believe in Shamanism during the mythological rituals they perform on the occasions of birth, marriage, and death. It also investigates how food and beverages were consumed during these occasions in Turkish mythology. The study emphasizes the reflections of the eating and drinking rituals in Turkish mythology to the present day. . In this context, a compilation article was made by using the literature review method, one of the qualitative research methods, by making use of secondary data sources. Various Turkic peoples and Turkic tribes were examined by scanning the relevant academic literature, and a conceptual framework was tried to be created. The research shows that Turks often use plant foods (barley, wheat, and oats) grown in their geographical area and horse meat in their rituals because it has an essential function in their lives. In addition, milk has an important place and is often consumed.

Anahtar Kelimeler

Shamanism, The Turks, Food and Beverage, Rituals

Kaynakça

• Akarpınar, R. B. (2006). MevlidTörenlerininYapısı, Türkbilig, (12), pp. 38-63.
• Akdağ, G., Sormaz, and Ü.,Özata, E. (2019). Yas Törenlerinde Yemeğin Varlığı: Ölüm Sonrası Yemek Ritüelleri. VIII. National IV. International Eastern Mediterranean Tourism Symposium, Mersin, pp. 552-557.
• Akgün, E. (2007). Şamanist Türk Halklarında Kurban Sungusu ve Kendisine Kurban Sunulan Varlıklar. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), pp. 139-153.
• Sayın Alsan, Ş. (2022). Türk Kültüründe Ölüm Olgusu ve Ölüm Sonrası Ritüelleri. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 15(37), pp. 179-196. https://doi.org/10.12981/mahder.1053280
• Arık, D. (2005). “Kırgızlar’da Kurban Fenomeni.” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1, pp. 157-175. https://doi.org/10.1501/Ilhfak_0000000366
• Bapaeva, M. J. (2011). Tuva Şamanları ve Tedavi Uygulamalarından Bazı Örnekler. MSGSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 3(7), pp. 7-17.
• Boratav, P. N. (2012). Türk Mitolojisi Oğuzların-Anadolu, Azerbaycan ve Türkmenistan Türklerinin Mitolojisi. (R. Özbay, Çev.). Bilgesu Yayıncılık.
• Çoruhlu, Y. (2019). Türk Mitolojisinin Kısa Tarihi, Alfa Yayım.
• Eliade, M. (2003). Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi / Cilt 3; Muhammed’den Reform Çağına. (A. Berktay, Çev.) Kabalcı.
• Gömeç, S. (1998). Şamanizm ve Eski Türk Dini. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(4), pp. 38- 52.
• İnan, A. (2020). Tarihte ve Bugün Şamanizm Materyaller ve Araştırmalar, AltınorduYayınları.
• Karakurt, D. (2012). Türk Söylence Sözlüğü, e-Kitap, https://www.academia.edu/11557648/T%C3%BCrk_Mitoloji_Ansiklopedisi_Deniz_Karakurt_ (Accessed: 25.10.2022)
• Kılıç, S., and Albayrak, A. (2012). İslamiyetten Önce Türklerde Yiyecek ve İçecekler, Turkish Studies, 7(2), pp. 707-716.
• Kılıç, S. (2012). Türk Halk İnanışlarında Yiyecek ve İçecekler. https://docplayer.biz.tr/9324292-Turk-halk-inanislarinda-yiyecek-ve-icecekler-doc-dr-s-ii-kilic.html (Accessed: 28.10.2022).
• Koç, D. E., and ÇaylakDönmez, Ö. (2020). Türk Mitolojisi Ritüellerinde Yer Alan Yiyecek ve İçecekler. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(4), pp. 3303- 3318. https://doi.org/10.21325/jotags.2020.763
• Kültür ve Turizm Bakanlığı (KTB), (2019). 9. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Gelenek Görenek ve İnançlar, Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü Yayınları, e-Kitap, https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/68269,9-4-gelenek-gorenek-ve inanclarpdf.pdf?0&_tag1=3293FA3DF16E136A5E22B091B3E0A3C8C52728EA&crefer=DA34FEAECA0658702F2381CE39E0A01AE8946B84845F6C0BECA20C5FAE8465F6 (Accessed: 01.11.2022).
• Örnek, S. V. (1971). Anadolu Folklorunda Ölüm, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları.
• Radloff, W. (2018). Türklük ve Şamanlık. Çev. A. Temir, T. Andaç, N. Uğurlu, Örgün Yayınevi.
• Roux, J. P. (1994). Türklerin ve Moğolların Eski Dini. (A. Kazancıgil, Çev.) İşaret Yayınları.
• Roux J. P., (1999). Eski Çağ ve Orta Çağda Altay Türklerinde Ölüm. Çev. Aykut Kazancıgil, KabalcıYayınevi.
• Sağır, A. (2016). Ölüm Sosyolojisi Bağlamında Yemek, Cenaze ve Ölümün Sofra Pratikleri Üzerine, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20(1), pp. 271-298.
• Şişman, B. (1996). İslamiyet Öncesi Türk İnanç ve Ritüellerinin Samsun Yöresindeki İzleri, Türk Kültürü Dergisi, 401, pp. 563-574.
• Türker, F., Koçoğlu Gündoğdu, V. (2016). Tıva Türklerinde Geçiş Dönemi Ritüelleri: Doğum, Düğün, Ölüm, Türkbilig Dergisi, 32, pp. 141-154.
• Yeşil, Y. (2014). Türk Dünyası’nda Geçiş Dönemi Ritüelleri Üzerine Tespitler. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(3), pp. 117-136.
• Yörükan, Y. Z. (2020). Müslümanlıktan Evvel Türk Dinleri Şamanizm. Haz. Turhan Yörükan, ÖtükenYayınları.