Türkiye’deki Uygulamalar Bağlamında Kentsel Dönüşümün Yeniden Kavramsallaştırılması

Yıl 2010, Cilt: 4 Sayı: 8, 119 - 128, 25.07.2016

Murat Yaman

Öz

Kentsel dönüşüm, 1980’lerden itibaren Türkiye’nin gündeminde olan, ancak 2000’li yıllarla birlikte kent planlamasının temel uygulama aracı olarak önem kazanan bir kavram olmuştur. Önemi arttıkça bu kavrama ilişkin tartışmalar doğmuş, kente müdahaleyi açıklamaya yönelik yeni kavramlar türemiştir. Bu nedenle de bir kavram karışıklığı ortaya çıkmıştır. Bu çalışma ile biraz olsun bu zihin karışıklığının giderilmesi ve konuda süregelen kavram karmaşasının anlaşılır kılınması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede önce bu alanda var olan kentsel dönüşüm konusundaki kavramsal tartışmalar analiz edilmekte, ardından Türkiye’deki uygulamalar bağlamında ülkemizde yapılan kentsel müdahaleleri en iyi ifade eden kavramın “kentsel dönüştürme” olduğu savunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kentsel dönüşüm, kentsel dönüştürme, kentleşme politikası, gecekondu, kentsel planlama

Re-Conceptualization of Urban Regeneration Based on Turkish Experience

Öz

Although urban regeneration is a concept being on the agenda of Turkey since the 1980s, it came into prominence as a basic tool for the city planning in the 2000s. While the importance of the concept enhanced, the debates arose about it and in turn new concepts have been emerged to explain the intervention to urban areas. Thus a confusion regarding conceptualization has emerged. This article aims to contribute to the conceptual debate. Therefore, firstly the conceptual debate will be analyzed and then as a concept describing the intervention in the urban areas in Turkey “urban transformation” is proposed.

Anahtar Kelimeler

Urban regeneration, urban transformation, urbanization policy, squatter housing, city planning

Kaynakça

• Altun, L., 2004, “Süreci, Uygarlık Atağına Dönüştürmek,” Uluslararası Kentsel Dönüşüm Uygulamaları Sempozyumu, s. 227-233, İstanbul.
• Bayram, A. M., 2007, “Kamunun Konut Sorununu Algılayış Biçimi: Hedef Kitle ve Finansman,” Memleket Mevzuat, Cilt 3, Sayı 25: 3-25.
• Budak, S., 2005, “Yeniden Yapılanma, Avrupa Birliği ve Kent,” Kamu Yönetiminden Planlamaya Yeniden Yapılanma, TMMOB Şehir Plancıları Odası Yayını, s. 98-104, İstanbul.
• Çubuk, M., 1997, “Yeni Yaklaşımlar Çerçevesinde Kentsel Tasarım,” 8. Kentsel Tasarım ve Uygulamalar Sempozyumu, İstanbul.
• Eraydın, A., 2006, Değişen Mekân Mekânsal Süreçlere İlişkin Tartışma ve Araştırmalara Toplu Bakış: 1923-2003, Dost Kitabevi, Ankara.
• Ertürk, H. & Sam, N., 2009, Kent Ekonomisi, Ekin Yayınları, Bursa.
• Gündoğan, Ö., 2006, “Kentsel Dönüşüm, Tarihsel ve Güncel Bir Kırılma Noktası Mı?” Planlama, TMMOB Şehir Plancıları Odası Yayını, s. 39-47.
• Karavelioğlu, C., 2004, İmar, İhale, İdari Dava Ansiklopedik Sözlük, Hukuk Yayınevi, Ankara.
• Keleş, R., 2010, Kentleşme Politikası, İmge Kitabevi, Ankara.
• _____, 1998, Kentbilim Terimleri Sözlüğü, İmge Kitabevi, Ankara.
• Keleş, R., Geray, C. vd., 1999, Kentsel Toprak Rantının Kamuya Kazandırılması, Türkiye Kent Kooperatifleri Merkez Birliği Yayını, Ankara.
• Kentleşme Şurası, 2009, Kentsel Dönüşüm, Konut ve Arsa Politikaları Komisyonu Raporu, Ankara.
• Keskinok, Ç. H., 2006, Kentleşme Siyasaları, Kaynak Yayınları, İstanbul.
• Kocabaş, A., 2006, Kentsel Dönüşüm (Yenileş(Tir)Me): İngiltere Deneyimi ve Türkiye’deki Beklentiler, Literatür Yayınları, İstanbul.
• Oruç, G. D. & Giritlioğlu, C., 2005, “Planlama’da Yeni Politika ve Stratejik Riskler ve Fırsatlar,” 8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 29. Kolokyumu, 7-9 Kasım, İstanbul.
• Özden, P. P., 2010, Kentsel Yenileme, İmge Kitabevi, Ankara.
• _____, 2001, “Kentsel Yenileme Uygulamalarında Yerel Yönetimlerin Rolü Üzerine Düşünceler ve İstanbul Örneği,” İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Sayı: 23- 24: 255-269.
• Şen, B. & Doğan, A. E., 2010, Tarih, Sınıf ve Kent, Dipnot Yayınları, Ankara.
• Thomas, S., 2003 “A Glossary of Regeneration and Local Economic Development,” Local Economic Strategy Center, Manchester.
• Turok, I., 2004, “Kentsel Dönüşümde Yeni Eğilimler ve Yönetişim,” Uluslararası Kentsel Dönüşüm Uygulamaları Sempozyumu, s. 24-30,İstanbul.
• Uysal, E. Ü., 2006, “Soylulaştırma Kuramlarının İstanbul’da Uygulanabilirliği Cihangir Örneği,” Planlama, TMMOB Şehir Plancıları Odası Yayını, s. 77-91.
• Üstün, G., 2009, Kentsel Dönüşümün Hukuki Boyutu, Levha Yayınları, İstanbul.