Kadına Yönelik Şiddet ve Türkiye'de Kadına Yönelik Şiddetin Durumu

Yıl 2008, Cilt: 2 Sayı: 4, 51 - 70, 25.07.2016

Özlem Çakır Tijen Harcar Olca Sürgevil Gönül Budak

Öz

Şiddet olgusu en yalın haliyle “bir kişiye güç veya baskı uygulayarak istenen bir şeyi yapmaya zorlama” şeklinde tanımlanmaktadır. İnsanlık tarihi boyunca bireysel ve toplumsal düzeyde farklı boyutlarda gözlenen şiddet olgusu, ne yazık ki yaşamın ayrılmaz bir parçası olarak karşımıza çıkmaktadır. Kimi zaman fiziksel kimi zaman da psikolojik düzeyde kendisini gösteren bu olgu, bireylerin yaşam kalitelerine büyük ölçüde zarar vermektedir. Hemen hemen her toplumda mücadele edilen sosyal sorunların başında gelen şiddetin en yoğun uygulandığı kesimlerin başında maalesef kadınlar gelmektedir. Kadınlar çoğu zaman, şiddetin yaratmış olduğu fiziksel, psikolojik, sosyal ve ekonomik olumsuz sonuçlarla karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu çalışmada, toplumun geleceğini şekillendirmede önemli role sahip olan kadınların uğradığı şiddetin neden olduğu sonuçlara ve toplum açısından önlenebilir bir toplumsal soruna dikkat çekmek amaçlanmaktadır. Bu amaçla; şiddet olgusu kavram, biçim ve yaklaşımlar açısından ele alınmakta, kadına yönelik şiddetin nedenleri ve sonuçları üzerinde durulmaktadır. Ayrıca çalışmada, Türkiye’de kadına yönelik şiddetin boyutları; konuya ilişkin yapılmış araştırma sonuçları ve Emniyet Genel Müdürlüğü’nden alınan veriler ile değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Şiddet, kadına yönelik şiddet, ayrımcılık

Concepts and Issues in Violence toward Women: The Situation in Turkey

Öz

Violence that can simply be defined as “the use power and oppression to force a person or group of people to do something the benefit of the person holding the power” Throughout the history of humanity, the phenomenon of violence can be observed in the individual and societal level, and, unfortunately has become an intrinsic feature of life. This phenomenon can seriously damage the person life physically and psychologically. Violence is a challenging social problem for almost every country, and especially women, who are exposed to its negative physical, psychological, social and economic consequences. This study aims at drawing attention to this social problem and how it can be avoided and the results indicate that women have an important role in this process. Therefore, in considering the concept of violence, the approaches, causes and effects of violence towards women are emphasized. The facets of violence towards women are evaluated by empirical studies and data from Security General Directorate. Furthermore, empirical studies and data from the Security General Directorate are used in the evaluation of the various facets of violence towards women.

Anahtar Kelimeler

Violence, violence toward women, discrimination

Kaynakça

• Amnesty, Her Şey Elimizde - Kadına Yönelik Şiddete Son, [http://www.amnesty.org.tr/v0903200401.si], e.t. 11.01.2007.
• Anderson, K. L., 1997, “Gender, Status, and Domestic Violence: An Integration of Feminist and Family Violence Approaches”, Journal of Marriage and the Family, 59 (3), August, pp. 655-669.
• Atman, Ü., 2003, “Kadına Yönelik Şiddet; Cinsel Taciz / Irza Geçme”, STED, 12 (9), s. 333.
• Ayrancı, Ü., Günay, Y. & Ünlüoğlu, İ., 2002, “Hamilelikte aile içi şiddeti: Birinci basamak sağlık kurumuna başvuran kadınlar arasında bir araştırma”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3, s. 75-87.
• Ayrancı, Ü., Yenilmez, Ç., Günay, Y. & Kaptanoğlu, C., 2002, “Çeşitli Sağlık Kurumlarında Ve Sağlık Meslek Gruplarında Şiddete Uğrama Sıklığı”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3, s. 147-154.
• Berns, N., 2001, “Degendering the Problem and Gendering the Blame: Political Discourse on Women and Violence”, Gender and Society, 15 (2), April, pp. 262- 281.
• Christophersen, E. R., 1980, “The Pediatrician and Parental Discipline”, Pediatrics, Vol. 66, pp. 641-642.
• Denzin, N., 1984, “Toward a Phenomenology of Domestic, Family Violence”, The American Journal of Sociology, 90 (3), November, pp. 483-513.
• DPT, 2007, Türkiye’de Yaşlıların Durumu ve Yaşlanma Ulusal Eylem Planı, Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü.
• Gelles, R. J., 1976, “Abused Wives: Why Do They Stay?”, Journal of Marriage and the Family, 38 (4), November, pp. 659-668.
• Gönen, E., Hablemitoğlu, Ş. & Özmete, E., 2004, İş ve Aile Yaşamının Dengelenmesi: Akademisyen Kadınlar Üzerinde Bir Araştırma, Toplumsal Dönüşüm Yayınları, İstanbul.
• Güler, N., Tel, H. & Özkan, T. F., 2005, “Kadının Aile İçinde Yaşanan Şiddete Bakışı”, Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, Cilt 27, 2, s. 51-56.
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü, 2004, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2003 ve 2004, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü, Ankara.
• Hıdıroğlu, S., Topuzoğlu, A., Ay, P. & Karavuş, M., 2006, “Kadın ve Çocuklara Karşı Fiziksel Şiddeti Etkileyen Faktörlerin Değerlendirilmesi: İstanbul’da Sağlık Ocağı Tabanlı Bir Çalışma”, Yeni Symposium Journal, Ekim, 44 (4), s. 197.
• İnce, H., Aliustaoğlu, S., Yazıcı, Y. & İnce, N., 2007, “İstanbul’da Adli Tıp Bakışı İle Yaşlı Ölümleri ve Özellikleri”, İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 70 (2), s. 37.
• Johnson, M. P. & Ferraro, K. J., 2000, “Research on Domestic Violence in the 1990s: Making Distinctions”, Journal of Marriage and Family, 62 (49), November, pp. 948-963.
• Kayar, H. Y., 2003, “Kadın Şiddeti Hak Eder mi?”, Türk Hukuk Sitesi.
• Kelley, L. & Humphreys, C., 2000, “Stalking and Paedophilia: Ironies and Contradictions in the Politics of Naming and Legal Reform”, içinde Women, Violence, and Strategies for Actions, ed. Radford, J., Friedberg, M. & Harne, L., Open University Press, pp. 10-24.
• Malos, E., 2000, “Supping with the Devil?: multi-agency initiatives on domestic violence”, in Women, Violence and Strategies for Actions, (ed) Jill, R., Friedberg, M. & Harne, L., Open University Press, pp. 120-135.
• Martin, P. Y., 2003, “Said and Done” versus “Saying and Doing”, Gendering Practices, Practicing Gender at Work, Gender and Society, 17 (3), June, pp. 342-366.
• McCloskey, L. A., 1996, “Socioeconomic and Coercive Power within the Family”, Gender and Society, 10 (4), August, pp. 449-463.
• McLahan, S., 1987, “Married Women’s Economic Dependency, 1940-1980”, The American Journal of Sociology, 93 (3), November, pp. 659-687.
• Nussbaum, M., 2002, “Capabilities and Social Justice International Relations and the New Inequality”, International Studies Review, 4 (2), Summer, pp. 123-135.
• Ölmezolu, Z. B., Vatansever, K. & Ergör, A., 1999, “İzmir Metropol Alanı 112 Çalışanlarında Şiddet Maruziyetinin Değerlendirilmesi”, Toplum ve Hekim Dergisi, 14 (6), s. 420-425.
• Rothenberg, B., 2003, “We Don’t Have Time for Social Change: Cultural Compromise and the Battered Woman Syndrome”, Gender and Society, 17 (5), October, pp. 771-787.
• Sümer, N., 1998, “Kültür, Yasa ve Aile İçi Şiddet”, içinde 20.Yüzyılın Sonunda Kadınlar ve Gelecek Konferansı, ed. Çitci, O., TODAİE, Yayın No. 285, İnsan Hakları Araştırma ve Derleme Merkezi Yayın No. 16, Ankara.
• Şahin, F. & Beyazova, U., 2001, “Çocuğun Şiddetten Korunma Hakkı”, Milli Eğitim Dergisi, Sayı 151, Temmuz-Ağustos.
• Tauchen, H. V., Witte, A. D. & Long, S. K., 1991, “Domestic Violence: A Nonrandom Affair”, International Economic Review, 32 (2), May, pp. 491-511.
• Tengilimoğlu, D. & Tahtasakal, M., 2004, “Büro Etik Kuralları ve Bürolarda Yaşanan Cinsel Taciz Olaylarının Cinsiyete Göre Algılanma Biçimi: Bir Alan Araştırması”, Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, Gazi Üniversitesi, Sayı 15, s. 35.
• Thompson, L. & Walker, A. J., 1989, “Gender in Families: Women and Men in Marriage, Work, and Parenthood”, Journal of Marriage and the Family, 51 (4), pp. 845- 871.
• UN, 1993, G. A. res. 48/104, 48 U.N. GAOR Supp. (No. 49) at 217, U.N. Doc. A/48/49.
• Waite, L. J., 2000, “The Family as a Social Organization: Key Ideas for the Twenty First Century”, Contemporary Sociology, 29 (3), May, pp. 463-469.
• WHO, 2002, World Report on Violence and Health, Geneva.
• Yurdakök, M., 2007, Çoçuklara Yönelik Şiddet, Suistimal ve İhmalin Önlenmesi ve Mavi Kurdele Kampanyası, [http://www.millipediatri.org.tr/news.php?id=573], e. t. 14.01.2007.