KAMU YARARI BAĞLAMINDA KENTSEL SİT ALANLARININ GELİŞİMİ İÇİN BİR YÖNTEM ÖNERİSİ

Yıl 2011, Cilt: 5 Sayı: 11, 133 - 154, 25.07.2016

H. Oya Saf , M. Emre Ergül

Öz

Koruma politikalarının temelinde “kamu yararı” kavramı bulunmaktadır. Bununla birlikte yeterli tespit ve analize dayalı geliştirilmeyen plan kararları, sosyal adalet ilkelerini sağlayamadığı gibi doğru koruma kararlarını da sunamamaktadır. Yeni bir analiz metoduna dayanan bu çalışma; tarihsel kentlerde konut dokusunun, konut ve parsele ilişkin parametreler üzerinden çözümlenmesi gerekliliğini savlamaktadır. Böyle bir analiz sonucunda elde edilecek veriler ile kentsel sit alanlarında koruma amaçlı imar planlarının hazırlanmasına yardımcı olacak bir bilgi altyapısı oluşturmayı hedeflemektedir. Kısaca, korunacak yapının nasıl bir parsele oturduğu, bu parsel içinde nasıl konumlandığı ve bunun genel eğilime uyumlu ya da aykırı olup olmadığı, koruma amaçlı imar planını hazırlayan ekipler için girdi oluşturacaktır. Bu yöntem, kentsel sit alanlarında kamu yararı ilkesinin sağlanmasına katkıda bulunabilecek bir analiz yöntemi olarak önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Koruma Amaçlı İmar Planı, Kamu Yararı, Kentsel Sit Alanı

A Methodology for the Development of the Urban Conservation Areas within the Context of Public Interest

Öz

Conservation policies are based on the concept of “public interest”. However, planning decisions, which are not based on adequate identification and analysis, could not satisfy the principles of social justice, but also do not provide proper protection and conservation decisions. Proposing a new analysis method, this study claims the necessity of resolving the housing pattern in the historical city centers through the parameters related to the house and lot relation. With the data obtained as the result of such an analysis, the study aims to construct a database, which would be useful to prepare conservation plans for the development of urban conservation areas. Concisely, the features of the lot on which the protected structure is located, how it is positioned within the lot and its compatibility with the general trend would provide inputs for the planning team in charge of preparing the conservation plans. This method is proposed as a method of analysis which may contribute to the provision of the principles of public interest within the urban conservation areas.

Anahtar Kelimeler

Edirne-Kaleiçi, Ottoman Housing Pattern, Conservation Plan, Public Benefit, Urban Protected Area

Kaynakça

• Akansel, S. (1990) Edirne Kaleiçi Geleneksel Konutlarında Plan ve Cephe Analizi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
• Dik, E. (2006) Kamu Yararı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Mersin.
• Eldem, S. H. (1984) Türk Evi I., Güzel Sanatlar Matbaası A.Ş., İstanbul.
• Fidan, T. (2007) Tarihi Kent Merkezlerinde Planlama Sorunları Ankara Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planı Örneğinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kazancıgil, R. (1994) Tosyavizade Dr. Rifat Osman, Edirne Rehnüması (Edirne Şehir Klavuzu), Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları No: 15, Acar Matbaacılık A.Ş., İstanbul.
• Keleş, R. (1989) “Kentleşme ve Kamu Yararı,” içinde Kent ve Siyaset Üzerine Yazılar, s.88- 121, IULAEMMA, İstanbul,
• Kuban, D. (2000) “Kent Bağlamında Koruma,” içinde Tarihi Çevre Korumanın Mimarlık Boyutu Kuram ve Uygulama, s.157-164, Yapı Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul.
• NİK ® İnşaat Ticaret Limited Şirketi Arşivi, [http://www.nik.com.tr], (e.t. 2011).
• Sancaklı, Ö. (2004) “Kamu Yararı” Sorunsalının Kent Planlama Disiplinindeki Rolü ve Vezneciler- Sultançiftliği Raylı Sistem Hattının Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İstanbul.
• Tekeli, İ. (1991) “Kentsel Korumada Değişik Yaklaşımlar Üzerine Düşünceler,” içinde Kent Planlaması Konuşmaları, s. 89-98, TMMOB Mimarlar Odası Yayınları, Ankara.
• Tekeli, İ. (1991) “Mülkiyet Kurumu, Kamu Yararı Kavramı ve İmar Planları Üzerine,” içinde Kent Planlaması Konuşmaları, s. 113-134, TMMOB Mimarlar Odası Yayınları, Ankara.
• Tomsu, L. (1950) “Bursa Evleri” Yayınlanmamış Doçentlik Çalışması, İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, İstanbul.
• Yücel, E. (2000) “Edirne Evleri,” içinde Tarihi, Kültürü ve Sanatıyla III. Eyüpsultan Sempozyumu, Tebliğler, s. 462-471, Eyüpsultan Belediyesi Yayınları, İstanbul.