Araştırma Paradigmaları ve Turizm Yazını

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 14, 28.06.2018

Bariş Çıvak , Hakan Sezerel

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de turizm alanında yayın yapan hakemli dergilerde
2013-2017 yılları arasında yayınlanan 326 makale incelenerek, turizm
araştırmalarında benimsenen araştırma paradigmaları sınıflandırılmıştır.
İncelemede, NVivo 12 nitel veri analizi programından yararlanılmış ve  “makalenin yayınlandığı yıl”, “araştırma
yöntemi”, “araştırma konusu” “dergi adı” ve “paradigma” parametreleri
kullanılmıştır. Araştırma sürecinde makaleler; pozitivizm, yorumlayıcı ve
eleştirel paradigma başlıklarında üç grup altında toplanmıştır. Çalışma
sonuçları, yerli turizm literatüründe pozitivizmin ağırlıklı olduğu,
yorumlayıcı paradigmanın ve eleştirel paradigmanın ise araştırma yapma ve bilme
arayışlarında daha sınırlı yer bulabildiklerini göstermektedir. Çalışmada elde
edilen diğer bir sonuç ise, gerek nicel gerekse nitel yöntemle yapılan
çalışmalarda pragmatik ve sektörel bakış açısının araştırma tasarımlarını
domine etmesidir. 

Anahtar Kelimeler

: araştırma paradigması, metodoloji, turizm çalışmaları

Research Paradigms and Tourism Literature

Öz

This
study classifies the adopted research paradigms in tourism studies in Turkey
through the 326 refreed journal articles between 2013-2017. The study employs
the Nvivo 12 data analysis program via the parameters, namely,
"year",   "research method", “research subject”
"journal", and "paradigm". The articles were clustered in
three paradigms which are positivist, interpretivist, and critical. The
findings of the study suggest that pozitivism is predominant and both the
interpretitive and critical paradigms are limited regarding to the research
paradigm preferences. Another result of the study is that the pragmatic and
sectoral oriented view dominate the research designs in both quantitative and
qualitative researches.

Anahtar Kelimeler

research paradigm, methodology, tourism studies

Kaynakça

• Akın, M. H. & Sezerel H. (2015). Öykünme ve Özgünlük: Turizm Alanındaki Liderlik Araştırmaları Üzerine Eleştirel Bir İnceleme, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2: 715-732.
• Akış Roney, S. (2011). Bilimsel Araştırma Nedir?. Anatolia: Turizm Araştırmaların Dergisi, 22 (2): 211-215.
• Akoğlan Kozak, M., Evren S. & Çakır, O. (2013). Tarihsel Süreç İçinde Turizm Paradigması. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 1(24): 7-22.
• Akova O. & Çakmak T. F. (2015). Boş Zaman Paradigmasının Maslow'un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Yaklaşımıyla İlişkisi ve Tarihsel Süreç İçindeki Gelişimi. Journal of Recreation and Tourism Research, 3 (2): 28-36.
• Burrell, G. & Morgan, G. (1979). Sociological Paradigms and Organisational Analysis. London: Heinemann.
• Creswell, J. W. (2013). Araştırma Deseni. Çev. Selçuk Beşir Demir (Ed.). İstanbul: Eğiten Kitap.
• Çiçek, D. & Kozak, N. (2012). Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi’nde Yayımlanan Hakem Denetimli Makalelerin Bibliyometrik Profili. Türk Kütüphaneciliği, 26(4), 734-756.
• Dikeçligil, B. (2010). Bilimsel Paradigmaların Oluşumunda ve Dönüşümünde Sosyolojik Bağlam. Toplum Bilimleri Dergisi, 4(7), 53-62.
• Dikili, A. (2013). Eleştirel Yönetim Çalışmaları Ana Akım Yönetim Çalışmalarının Yönünü Değiştirebilir Mi?. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 15 (2): 52-62.
• Downward, P. (2005). Critical (Realist) Reflection on Policy and Management Research in Sport, Tourism and Sports Tourism. European Sport Management Quarterly, 5(3), 303-320.
• Evren, S. & Kozak, N. (2014). Bibliometric Analysis of Tourism And Hospitality Related Articles Published in Turkey. Anatolia, 25(1), 61-80.
• Freire, P. (2006). Ezilenlerin Pedagojisi. Çev. Zeynek Dilek Hattatoğlu, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Glesne, C. (2013). Nitel Araştırmaya Giriş (2. baskı). Çev. A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Hardwig, J. (1985). Epistemic dependence. The Journal of Philosophy, 335-349.
• Henderson, K. A. (2011). Post-Positivism and the Pragmatics of Leisure Research, Leisure Sciences, 33:4, 341-346.
• İslamoğlu, A. H. & Alnıaçık, Ü. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. İstanbul: Beta Yayınları.
• Jacqutte, D. (2002). Ontology [Electronik Kaynak] Chesham: Acumen.
• Jennings G. R. (2007). Advances in Tourism Research: Theoretical Paradigms and Accountability. Matias A., Nijkamp P., Neto P. (Ed.), Advances in Modern Tourism Research Economic Perspectives içinde. (s. 9-37). Physica-Verlag: Heidelberg.
• Koçel, T. (2003). İşletme Yöneticiliği, Beta Basım Yayım Dağıtım AŞ. Baskı, İstanbul.
• Kuhn, S. T. (1995). Bilimsel Devrimlerin Yapısı (4. baskı). Çev. Nilüfer Kuyaş, İstanbul: Alan Yayınevi.
• Kuş, E. (2007). Sosyal Bilim Metodolojisinde Paradigma Dönüşümü ve Psikolojide Nitel Araştırma. Türk Psikoloji Yazıları, 10 (20), 19-41.
• Mackenzie, N., & Knipe, S. (2006). Research dilemmas: Paradigms, methods and methodology. Issues in educational research, 16(2), 193-205.
• Özen Ş. (2002). Türkiye’deki Örgütler/Yönetim Araştırmalarında Törensel Görgülcülük Sorunu. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2 (2), 5-31.
• Öztürk, A. T. (2010). Turizm Endüstrisi ve İşletmelerinde Paradigma Değişimi ve Sezgisel Kararların Önemi. 1. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi Bildiriler Kitabı, s. 1-12.
• Öztürk, Ü. (2012). Thomas Kuhn’un Paradigma Kavrayışı Üzerine Analitik Bir İrdeleme. Kaygı: Uludağ Ü. Fen-Edebiyat F. Felsefe D, 19, 173-191.
• Quine, W. V. O. (1969). Epistemology naturalized, 69-90.
• Research in Sport, Tourism and Sports Tourism, European Sport Management Quarterly, 5:3, 303-320.
• Sargut, S. (2001). Kültürler arası farklılaşma ve yönetim. Ankara: Verso Yayıncılık.
• Şimşek, H. ve Yıldırım, A. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tayfun, A., Küçükergin, F. N., Aysen, E., Ayşe, E. R. E. N. & Özekici, Y. K. (2016). Turizm Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlere Yönelik Bibliyometrik Bir Analiz. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 50-69.
• Tribe J., Dann, G. & Jamal, T. (2015) Paradigms in Tourism Research: A Trialogue, Tourism Recreation Research, 40:1, 28-47.
• Tribe, J. (2001). Research Paradigms and the Tourism Curriculum. Journal of Travel Research, 39: 442-448.
• Tutar, H. (2013). İşletme ve Yönetim Terimleri Ansiklopedik Sözlük. Detay Yayıncılık, Ankara.