VALIDITY AND RELIABILITY STUDIES OF EARTHQUAKE STRESS COPING SCALE (ESCS)

Yıl 2008, Cilt: 3 Sayı: 30, 60 - 75, 23.04.2008

Zeynep Deniz Yöndem Altay Eren

Öz

Although a considerable number of scales which were developed to assess the coping with stressful situations exist in the relevant literature, no scale was found regarding assessment of individuals’ coping with earthquake stress. Therefore, it was aimed to develop a scale in order to assess the individuals’ strategies for coping with earthquake stress in the present study. This study was carried out after the 1999 Marmara and Düzce earthquakes which occurred in the same region in three months intervals and caused a high death toll and destruction. Data were obtained based on two samplings of university students (n1=300; n2=176). Exploratory and Confirmatory Factor Analyses were conducted to determine the factor structure of the Coping with Earthquake Stress Scale (CESS). The results of analyses revealed that the CESS consists of three sub-dimensions which are Positive Reappraisal, Seeking Social Support, and Religious Coping. Furthermore, Beck’s Depression Scale was also studied to assess the validity of the CESS. The findings of the study, suggestions for future research, and limitations were also discussed.

Anahtar Kelimeler

-

Deprem Stresi ile Başetme Stratejileri Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları

Öz

Konuyla ilgili literatürde stresli durumlarla basetmeye iliskin olarak gelistirilmis önemli miktarda ölçek bulunmasına ragmen, bireylerin deprem stresi ile bas etmelerinin belirlenmesine yönelik bir ölçege rastlanmamıstır. Bu nedenle, çalısmada bireylerin deprem stresi ile basetme stratejilerinin belirlenmesine yönelik bir ölçek gelistirilmesi amaçlanmıstır. Bu çalısma, 1999 yılında, yaklasık aynı bölgede, 3 ay ara ile tekrarlayan, önemli ölçüde kayıp ve yıkımlara neden olan Marmara ve Düzce depremlerinin ardından yapılmıstır. Arastırma verileri üniversite ögrencilerinden olusan iki örneklem grubundan (n1=300; n2=176) toplanmıstır. Deprem Stresi ile Basetme Ölçegi (DSBÖ)’nin faktöriyel yapısını belirlemek için verilere açıklayıcı ve dogrulayıcı faktör analizleri uygulanmıstır. Her iki analiz sonucu DSBÖ’nin Olumlu Yeniden Degerlendirme, Sosyal Destek Arama ve Dini Basetme olmak üzere üç alt boyuttan olustugunu göstermistir. Ayrıca ölçegin geçerligi için Beck Depresyon Ölçegi ile iliskisi incelenmistir. Arastırmanın bulguları, gelecekte yapılabilecek arastırmalara yönelik öneriler ve sınırlılıkları tartısılmıstır.

Anahtar Kelimeler

ANAHTAR KELİMELER: Deprem stresi, başetme stratejileri, ölçek geliştirme