Kurum Deneyimi Dersi Kapsamında Günlük Yazmanın Rehber Öğretmen (Psikolojik Danışman) Adaylarının Mesleki Gelişimine Katkısının İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 53, 373 - 409, 25.06.2019

Abdullah Sürücü Ali Ünal Atila Yıldırım

Öz

Çalışmanın amacı, kurum deneyimi dersinde günlük yazmanın rehber öğretmen adaylarının mesleki gelişimlerine katkısını ve kurum deneyimi dersinde günlük yazmanın yararlarını incelemektir. Çalışma, eylem araştırması olarak kurum deneyimi dersini alan 12 rehber öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Veriler, tanımlama, analiz, yeni bilgi, gelecek olaylar başlıklarına göre adayların yazdıkları günlükler yoluyla elde edilmiştir. Bir ilkokulda uygulama yapan rehber öğretmen adayları, 14 hafta süresince her hafta günlüklerini yazmışlar, danışman tarafından öğrencilere yazdıklarına ilişkin dönüt verilmiştir. Dersin sonunda adaylardan bir sonuç raporu yazmaları da istenmiştir. Adayların yazdıkları günlükler ve değerlendirme raporları, doküman incelemesi kapsamında içerik analizine tabi tutulmuştur. Yapılan analiz sonucunda rehber öğretmen adaylarının, kurum deneyimi dersinde günlük yazmalarının, deneyimlerini yansıtıcı olarak düşünmelerine, teorik olarak öğrendikleri konuların uygulamada karşılığının olduğunu fark etmelerine, araştırma yapmalarına, sorumluluk duygusu kazanmalarına ve yazma becerilerinin gelişimine katkı sağladığı ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kurum deneyimi, Rehber öğretmen adayı, Mesleki gelişim, Günlük

Kaynakça

• Abednia, A., Hovassapian, A., Teimournezhad, S. ve Ghanbari, N. (2013). Reflective journal writing: Exploring in-service EFL teachers' perceptions. System, 41(3), 503-514.
• Akkoyunlu, B., Telli, E., Menzi Çetin, N. ve Dağhan, G. (2016). Öğretmen eğitiminde yansıtıcı günlüklere ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry (TOJQI). 7(4), 312-330. doi: 10.17569/tojqi.60515
• American School Counselor Association (ASCA). (2017). The essential role of elementary school counselors. https://www.schoolcounselor.org/asca/media/asca/CareersRoles/WhyElem.pdf adresinden erişildi.
• Bruno, A. ve Dell’Aversana, G. (2017). Reflective practice for psychology students: the use of reflective journal feedback in higher education. Psychology Learning & Teaching, 16(2), 248-260. doi: 10.1177/1475725716686288
• Craig, C. J., Zou, Y. ve Curtis, G. (2016). Preservice teachers’ reflective journaling: A way to know culture. J. Chi-Kin Lee ve C. Day (Eds.), Professional learning and development in schools and higher education: Western and Chinese perspectives. Switzerland: Springer International Publishing.
• Deniz, M. E. (2015). Kurumlarda uygulamalar: Yıldız Teknik Üniversitesi örneği. R. Özyürek (Ed.), Psikolojik danışman eğitiminde uygulamalı derslerin yürütülmesi sempozyumu içinde (s. 57- 65). İstanbul Aydın Üniversitesi ve Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği.
• Derince, M. Z. ve Özgen, B. (2015). Eylem araştırması. F. N. Seggie ve Y. Bayyurt (Eds.). Nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımlar. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Doğan, S. (2000). Psikolojik danışman eğitiminde akreditasyonun gereği ve bir model önerisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(14), 31-38.
• Doyran, F. (2013). Reflective journal writing on the way to becoming teachers. Cypriot Journal of Educational Sciences, 8(1), 160-168.
• Easton, L. B. (2008). Powerful designs for professionl learning (2nd Ed.). USA: National Staff council.
• Ekiz, D. (2006). Kendini ve başkalarını izleme: Sınıf öğretmeni adaylarının yansıtıcı günlükleri. İlköğretim Online, 5(1), 45-57.
• Eroğlu, Y. (2016). Eğitsel-(Akademik) psikolojik danışma ve rehberlik. C. Şahin (Ed.), Psikolojik danışma ve rehberlik içinde (s. 99-130). Ankara: Pegem Akademi.
• Fırıncı Kodaz, A. ve Vural Batık, B. (2018). Kurum deneyiminin psikolojik danışman adaylarının okul psikolojik danışmanı öz yeterlik algılarına etkisi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15), 902-929. doi: 10.26466/opus.425811
• Gil-Garcia, A. ve Cintron, Z. (2002). The reflective journal as a learning and professional development tool for teachers and administrators, http://www.eric.ed.gov adresinden erişildi.
• Güloğlu, B. (2015). Psikolojik danışman eğitiminde günlük kullanımı. 13. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı içinde (s. 264-266). Mersin: Mersin Üniversitesi ve Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği.
• Johnson, A. P. (2015). Eylem araştırması el kitabı. (Y. Uzuner ve M. Özten Anay, çev. eds.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kale, M. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersinde karşılaştıkları sorunlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Bahar, 9(2), 255-280.
• Karataş, Z. ve Şahin Baltacı, H. (2013). Ortaöğretim kurumlarında yürütülen psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine yönelik okul müdürü, sınıf rehber öğretmeni, öğrenci ve okul rehber öğretmeninin (psikolojik danışman) görüşlerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(2), 427-460.
• Kepçeoğlu, M. (2010). Psikolojik danışma ve rehberlik. Ankara: Alkım Kitabevi.
• Kırksekiz, A., Uysal, M., İşbulan, O., Akgün, Ö. E., Kıyıcı, M. ve Horzum, M. B. (2015). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine eleştirel bir bakış: problemler, beklentiler ve çözüm önerileri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 433-451.
• Koç, C. ve Yıldız, H. (2012). Öğretmenlik uygulamasının yansıtıcıları: Günlükler. Eğitim ve Bilim, 37(134), 223-236.
• Koçyiğit-Özyiğit, M. ve İşleyen, F. (2016). Psikolojik danışmada süpervizör eğitimi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 16(4), 1813-1831.
• Korkut Owen, F., Owen, D. W. ve Karaırmak, Ö. (2013). Okul psikolojik danışmanları için el kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Korkut Owen, F., Acar, T., Haskan Avcı, Ö. ve Kızıldağ, S. (2015). Psikolojik danışma ve rehberlik programlarının mezunlar tarafından değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 354-372.
• Kuzgun, Y. (2016). Rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Lee, I. (2004). Using dialogue journals as a multi-purpose tool for pre-service teacher preparation: How effective is it? Teacher Education Quarterly. 31(3), 73-97.
• Lee, H. J. (2005). Understanding and assessing preservice teachers’ reflective thinking. Teaching and Teacher Education, 21, 699-715. doi:10.1016/j.tate.2005.05.007
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. (S. Turan, çev. ed.). Ankara: Nobel.
• Meydan, B. (2014). Psikolojik danışman adaylarına psikolojik danışma becerilerinin kazandırılması: Karşılaştırmalı bir inceleme. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education). 29(3), 110-123.
• Meydan, B. (2015). Psikolojik danışman adaylarının içerik yansıtma ve duygu yansıtma becerilerine ilişkin yeterlik düzeylerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education). 30(4), 1-15.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2017). Rehberlik hizmetleri yönetmeliği. Resmî Gazete, Sayı: 30236.
• Öğretmen Strateji Belgesi. (2017). Erişim: https://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar /2017_07/26174415_Strateji_Belgesi_RG-Ylan-_26.07.2017.pdf
• Özyürek, R. (2007). Psikolojik danışman eğitiminin ve okullardaki psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin niteliğini yükseltmeye yönelik öneriler. R. Özyürek, F. Korkut-Owen ve D. Owen (Eds.), Gelişen psikolojik danışma ve rehberlik. Meslekleşme sürecindeki ilerlemeler, Cilt 1 içinde (s. 123-137). Ankara: Nobel.
• Özyürek, R. (2009). Okullarda psikolojik danışma ve rehberlik uygulamaları ve öğrencilere sağlanan süpervizyon Olanakları: Ulusal bir tarama çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 4(32), 54-63.
• Özyürek, R. (2010). Psikolojik danışma ve rehberlik lisans programı öğrencilerinin yaptıkları okul psikolojik danışmanlığıyla ilgili uygulamaların saptaması. Eğitim ve Bilim. 35(156), 160-174.
• Özyürek, R. (2015). Okullarda psikolojik danışma ve rehberlik uygulamaları için bir kılavuz. R. Özyürek (Ed.), Psikolojik danışman eğitiminde uygulamalı derslerin yürütülmesi sempozyumu içinde (s. 44-56). İstanbul Aydın Üniversitesi ve Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği.
• Paker, T. (2008). Öğretmenlik uygulamasında öğretmen adaylarının uygulama öğretmeni ve uygulama öğretim elemanının yönlendirmesiyle ilgili karşılaştıkları sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 132-139.
• O’Connell, T. ve Dyment, J. (2011). Health and physical education pre-service teacher perceptions of journals as a reflective tool in experience-based learning. European Physical Education Review, 17(2), 135-151. http://dx.doi.org/10.1177/1356336X11413181
• Şahin, M. ve Sarı, S. V. (2016). Özel eğitimde psikolojik danışma ve rehberlik. C. Şahin (Ed.), Psikolojik danışma ve rehberlik içinde (s. 333-358). Ankara: Pegem Akademi.
• Tuzgöl-Dost, M. ve Keklik, İ. (2012). Alanda çalışanların gözünden psikolojik danışma ve rehberlik alanının sorunları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 389-407.
• Ültanır, E. (2005). Türkiye’de psikolojik danışma ve rehberlik (PDR) mesleği ve psikolojik danışman eğitimi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 102-111.
• Ünal, A. ve Sürücü, A. (2018, October-November). Kurum deneyimi dersinin psikolojik danışman adaylarının mesleki gelişimine katkısı: Bir eylem araştırması [The contrıbutıon of the ınstıtutıonal experıence course to the professıonal development of the psychologıcal counselıng candıdates: An actıon study]. Paper presented at IV. International Academic Research Congress, Antalya, Turkey. Retrieved fromhttp://congress.inescongress.com/2018/INES-2018- FULLTEXT.pdf.
• Yerin Güneri, O., Büyükgöze Kavas, A. ve Koydemir, S. (2007). Okul psikolojik danışmanlarının profesyonel gelişimi: Acemilikten olgunlaşmaya giden zorlu yol. R. Özyürek, F. Korkut Owen ve D. W. Owen (Eds.), Gelişen psikolojik danışma ve rehberlik, meslekleşme sürecinde ilerlemeler, Cilt 1 içinde (s.139-160). Ankara: Nobel Yayıncılık.