Göl ekosistemlerinin doğal yaşam ile sosyo-ekonomik anlamda sürdürebilir olabilmesi için göllerin ve çevresinin izlenmesi ve değişimlerinin saptanması büyük önem taşımaktadır. Bu doğrultuda uydu görüntüleri ve uzaktan algılama teknikleri günümüzde sıklıkla kullanılmaktadır. Bu çalışmada Gala Gölü Milli parkı sınırları içinde yer alan, Gala ve Pamuklu gölleri yüzey alanlarında 1985-2022 yılları arasında meydana yüzeysel alan değişimin ortaya çıkarılması ve bu değişim üzerinde etkili olan süreçleri belirlemesi amaçlanmıştır. Gala ve Pamuklu göllerine ait Landsat uydu görüntüleri 1985-2022 yılları arasındaki dönemlerde her on yıl için temmuz ayları dikkate alınarak seçilmiştir. Landsat-5 TM ve Landsat-8 OLI uydu görüntüleri kullanılarak sınıflandırmalar yapılmıştır. Sınıflandırmalarda Modifiye Edilmiş Normalize Fark Su İndeksi (MNDWI), kontrolsüz (IsoDATA) ve kontrollü sınıflandırma (Maximum Likelihood) yöntemleri ile göllerin çevresindeki arazi kullanımı değişimi belirlenmesi için Normalize Edilmiş Fark Bitki Örtüsü İndeksi (NDVI) kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlarda göllerin yüzey alanlarının %40-60 oranında genişlediği tespit edilmiştir. Sınıflandırmalar için doğruluk analizleri gerçekleştirilmiştir ve karşılaştırmaları yapılmıştır. Genel Doğruluk, Kappa ve F-1 Score istatistik metrikleri kullanılarak yapılan doğruluk analizlerine göre en yüksek değere kontrollü sınıflandırma sonucunda ulaşılmıştır. Genel Doğruluk değerlerinin 0,95-0,96 arasında, Kappa istatistik değerlerinin ise 0,88-0,92 değerleri arasında, F-1 Score değerlerinin 0,93-0,94 aralığında değiştiği belirlenmiştir. Kullanılan yöntemlerin su yüzey alanlarının tespitinde kullanılabilir olduğu, aynı zamanda göllerde meydana gelen değişimlerin daha çok su kullanım tercihlerinin bir sonucu olduğu belirlenmiştir.
Gala ve Pamuklu Gölleri Uzaktan Algılama Su Yüzeyi Alan Değişimi Spektral İndeksler Sınıflandırma
For lake ecosystems to be sustainable in terms of natural life and socio-economics, it is of great importance to monitor the lakes and their environment and to determine their changes. In this direction, satellite images and remote sensing techniques are frequently used today. In this study, it was aimed to reveal the changes in the surface area of Gala and Pamuklu lakes, which are located within the borders of Gala Lake National Park, between 1985 and 2022 and to determine the processes affecting this change. Landsat satellite images of Gala and Pamuklu lakes were selected for each decade between 1985 and 2022 by considering the months of July. Classifications were made using Landsat-5 TM and Landsat-8 OLI satellite images. Modified Normalized Difference Water Index (MNDWI), uncontrolled (IsoDATA) and controlled (Maximum Likelihood) classification methods, and Normalized Difference Vegetation Index (NDVI) were used to determine the land use change around the lakes. In the results obtained, it was determined that the surface areas of the lakes expanded by 40-60%. Accuracy analyses were performed and compared for the classifications. According to the accuracy analysis using Overall Accuracy, Kappa, and F-1 Score statistical metrics, the highest value was reached as a result of controlled classification. Overall Accuracy values ranged between 0.95-0.96, Kappa statistical values ranged between 0.88-0.92, and F-1 Score values ranged between 0.93-0.94. It was determined that the methods used can be used to determine the water surface areas, and at the same time, the changes occurring in the lakes are mostly a result of water use preferences.
Gala and Pamuklu Lakes Remote Sensing Water Surface Area Change Spectral Indices Classification
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Çevresel Coğrafya, Çevresel Etki Değerlendirmesi |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 13 Aralık 2024 |
Gönderilme Tarihi | 6 Mayıs 2024 |
Kabul Tarihi | 11 Eylül 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 26 Sayı: 2 |