DİNAMİK MATEMATİK ÖĞRETİMİNE UYGUN ÖLÇME DEĞERLENDİRME: ÖĞRETMEN VE ÖĞRETMEN ADAYLARININ GÖRÜŞLERİ

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 1, 431 - 447, 26.01.2023

Türkan Berrin Kağızmanlı Köse

https://doi.org/10.24315/tred.1039284

Öz

Bu araştırmanın amacı, matematik öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının dinamik matematik öğretimin yapıldığı derslerde ölçme ve değerlendirmelerin nasıl yapılması gerektiği hakkındaki görüşlerini ve önerdikleri dinamik öğretime uygun ölçme biçimleri belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma yaklaşımlarından biri olan tekli durum (bütüncül) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 24 matematik öğretmeni ve 30 matematik öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Araştırmada öğretmen ve öğretmen adaylarına dinamik matematik yazılımı GeoGebra’ nın öğretimi yapılmıştır. Haftada 3 ders saati olmak üzere 11 haftalık bir sürede gerçekleştirilen araştırmada dinamik matematik öğretiminde kullanılabilecek elektronik materyallerin ve çalışma yapraklarının nasıl hazırlanacağı öğretilmiştir. Çok çeşitli matematiksel kavramların dinamik inşasının öğretimi yapılarak hem dinamik yazılım hem de kavram öğretimi yapılmıştır. Her katılımcının, inşası gösterilen matematiksel kavramları kendi bilgisayarlarında oluşturmaları sağlanmıştır. Veri toplama aracı olarak yazılı görüş formu kullanılmıştır. Elde edilen nitel veriler, içerik ve betimsel analize tabi tutulmuştur. Araştırmanın sonucunda öğretmen ve öğretmen adaylarının dinamik öğretimin yapıldığı sınıflarda; kavramları inşaa ettirmek, cebirsel yapıyı yazabilmek, cebirsel yapıyı keşfetmek, kavramı farklı bir materyalle anlatmak, oyun tasarlamak, başka inşaa yolları bulmalarını istemek gibi ölçme yaklaşımları belirttikleri tespit edilmiştir. Kavramın dinamik özelliklerini materyal üzerinde değerlendirmek, çalışma yapraklarını değerlendirmek ve rubrik hazırlamak ise değerlendirme yaklaşımları olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

dinamik, ölçme, değerlendirme, dinamik matematik öğretimi, teknoloji

Kaynakça

• Akkoç, H. (2012). Bilgisayar Destekli Ölçme-Değerlendirme Araçlarının Matematik Öğretimine Entegrasyonuna Yönelik Hizmet Öncesi Eğitim Uygulamaları ve Matematik Öğretmen Adaylarının Gelişimi. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 3(2), 99-114.
• Arıbaş, S., ve Göktaş, Ö. (2014). Ortaokul Matematik Dersi Öğretmenlerinin Alternatif Ölçme Değerlendirmeye Yönelik Hizmet İçi Eğitim İhtiyaçlarına İlişkin Görüşleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(16), 17-42.
• Baki, A. (2008). Kuramdan Uygulamaya Matematik Eğitimi. Ankara: Harf Eğitim Yayıncılığı.
• Bal, A. P., ve Doğanay, A. (2010). İlköğretim Beşinci Sınıf Matematik Öğretiminde Ölçme Değerlendirme Sürecinde Yaşanan Sorunların Analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16( 3), 373-398.
• Birgin, O., ve Baki, A. (2012). Sınıf Öğretmenlerinin Ölçme-Değerlendirme Uygulama Amaçlarının Yeni Matematik Öğretimi Programı Kapsamında İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(165), 152-167.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., K., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Yayınları. Cansız Aktaş, M., ve Baki, A. (2013). Yeni Ortaöğretim Matematik Dersi Öğretim Programının Ölçme Değerlendirme Boyutu İle İlgili Öğretmen Görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 203-222.
• Çepni, S. (2007). Performans Değerlendirme, E. Karip (ed.) Ölçme ve Değerlendirme (193-239), Ankara: PegemA Yayıncılık. Duban, N., ve Küçükyılmaz, E. A. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Alternatif Ölçme-Değerlendirme Yöntem ve Tekniklerinin Uygulama Okullarında Kullanımına İlişkin Görüşleri. İlköğretim Online, 7(3), 769-784.
• Durmuş, S., ve Bahar, M. (2005). 2004 Öğretim Programlarında Ölçme Değerlendirme Yaklaşımı: İlköğretim Matematik, Fen ve Teknoloji Dersleri Örneği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(10), 132-148.
• Duru, A., ve Korkmaz, H. (2010). Öğretmenlerin Yeni Matematik Programı Hakkındaki Görüşleri Ve Program Değişim Sürecinde Karşılaşılan Zorluklar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 67-81.
• Gelbal, S., ve Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin Ölçme Değerlendirme Yöntemleri Hakkındaki Yeterlik Algıları ve Karşılaştıkları Sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 135–145.
• Karakuş, F. (2010). Ortaöğretim Matematik Dersi Öğretim Programında Yer Alan Alternatif Ölçme Ve Değerlendirme Yaklaşımlarına Yönelik Öğretmen Görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(2), 457-488.
• Karakuş, M. ve Yeşilpınar, M. (2013). İlköğretim Altıncı Sınıf Matematik Dersinde Uygulanan Etkinliklerin ve Ölçme-Değerlendirme Sürecinin İncelenmesi: Bir Durum Çalışması. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(1), 35-54. Işık, A., D., Çukurbaşı, B., Fidan, M., Debbağ, M., ve Erkan, E. (2017). Tablet Bilgisayarlar İçin İnternet Tabanlı Ölçme-Değerlendirme Sistemlerinin Geliştirilmesine İlişkin Hususların Belirlenmesi. Sınırsız Eğitim ve Araştırma Dergisi, 2(1), 21-34.
• McMillan, J. H., and Schumacher, S. (2010). Research in Education: Evidence-basedinquiry (7th ed.). Boston: Pearson.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB], (2009). İlköğretim matematik dersi 6-8. sınıflar öğretim programı. Ankara.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB], (2017). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlilikleri. https://oygm.meb.gov.tr/www/ogretmenlik-meslegi-genelyeterlikleri/icerik/39 adresinden 13.01.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB], (2018). Ortaokul Matematik Dersi 5, 6, 7, 8. Sınıflar Öğretim Programı. Ankara.
• Olkun, S., ve Toluk, Z. (2003). İlköğretimde Etkinlik Temelli Matematik Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık
• Önel, F., Dalkılınç, F., Özel, N., Deniz, Ş., Balkaya, T., ve Kurt Birel, G. (2020). Ortaokul Matematik Öğretmenleri Ölçme-Değerlendirmeyi Nasıl Yapıyor? Bir Durum Çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(3), 1448-1459.
• Peker, M., ve Gülle, M. (2011). Matematik Öğretmenlerinin Yeni İlköğretim Matematik Öğretim Programında Yer Alan Ölçme Araçları Hakkındaki Bilgi Düzeyleri ve Bu Ölçme Araçlarını Kullanma Sıklıkları. İlköğretim Online, 10(2), 703-716.
• Şahin, Ö., ve Soylu, Y. (2019). Matematik Öğretmeni Adaylarının Ölçme ve Değerlendirme Bilgi Gelişimler. Kuramsal Eğitim Bilim Dergisi, 12(1), 47-76.
• Tan, Kelvin H. K. (2012). How Teachers Understand and Use Power in Alternative Assessment. Education Research International, doi:10.1155/2012/382465.
• Toptaş, V. (2011). Sınıf Öğretmenlerinin Matematik Dersinde Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerinin Kullanımı ile İlgili Algıları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 205-219.
• Turgut, P. (2011). Ülkemizde Ölçme ve Değerlendirmenin Dünü, Bugünü ve Yarını. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 2, 1-12.
• Tuncel, T., ve Kazu, İ. Y. (2019). Ortaöğretim Matematik Öğretim Programlarının Ölçme ve Değerlendirme Boyutunda Öğretmen Görüşleri Açısından İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29(2), 163-179.
• Uysal, H. ve Yumuşak, G. (2018). Matematik Öğretmenlerinin Alternatif Değerlendirme Yaklaşımlarını Kullanmaya Yönelik Öz Yeterlikleri. Turkish Studies Educational Sciencese. 13(11), 1421-1436.
• Yayla, R. G. (2011). Fen Ve Teknoloji Öğretmenlerinin Tecrübeleriyle Alternatif Ölçme Ve Değerlendirme Yaklaşımlarına Yönelik Öz Yeterlilikleri Arasındaki İlişki. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications. 27-29 April, Antalya.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (7. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2003). Case study research (designd methods). California: Sage Publication.