Bu çalışma, bazı metallerin (Al, As, Cd, Cr, Cu, Fe,
Mn, Ni, Pb ve Zn) Karadeniz (Ordu, Türkiye) kıyısı boyunca dere ve evsel atık
bölgelerine yakın noktalardan örnekleme yapılmış mermer yengeci Pachygrapsus marmoratus (Fabricius)’un
dış iskelet, solungaç, hepatopankreas ve kas dokularındaki birikim
ilişkilerinini etkileşimlerini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Karadeniz
boyunca 28 km'lik bir kıyı şeridini kapsayan çalışma alanı
41°03'46.42"-41°07'42.35"N enlemleri ve 37°28'45.63"-37°41'15.29"E boylamları arasındadır. Numunelerin metal
içerikleri indüktif eşleşmiş plazma - optik emisyon spektrometrisi (ICP-OES)
tekniği ile analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar birlikte
değerlendirildiğinde, sedimentte
Fe>Al>Mn>Zn>Cr>Pb>Cu>As>Ni>Cd, suda Fe>Mn>Cr>As>Cd
ve yengeç dokularında Al>Fe>Cu>Mn>Zn şeklinde gözlenmiştir. Yengeç
örneklerinde, tüm metallerin dokularda birikim miktarının sırası
solungaç>dış iskelet>hepatopankreas>kas şeklindedir. Al ve
Fe, sediment ve yengeç dokularında baskın metaller iken, deniz suyu örneklerinde
Al tespit edilmemiştir. Sediment, su ve yengeç
dokularında birikimin etkileşimini ortaya koymak için bir korelasyon testi
yapılmıştır. Metal-metal etkileşimleri ve bunların birlikte birikimi
korelasyon testi ile tespit edilmiştir. Yengeç dokularında gözlenen, ancak
deniz suyu ve sedimentte bulunmayan bu etkileşimler çalışmanın temel noktasını
oluşturmuştur. Metal-metal etkileşimleri arasında
en fazla anlamlı korelasyon solungaç ve dış iskelette gözlenmiştir. Ayrıca,
solungaçlarda ve dış iskeletlerde metal konsantrasyonları daha yüksek
bulunmuştur. Dış iskelette Mn-Al (r=0,954, korelasyon p<0,001), solungaçta
Al-Fe (r=0,849, korelasyon p<0,001), Mn-Zn (r=0,854, korelasyon p<0,001),
hepatopankreasta Al-Zn (r=0,882 korelasyon p<0,001) arasında kuvvetli
korelasyonlar tespit edilmiştir. Hepatopankreasta Zn-Cu arasında ise
orta dereceli bir korelasyon bulunmuştur. Bu metal-metal etkileşimleri metallothionein
aktivitesinin bir sonucu olabilir. Sediment örnekleri ve yengeç dokuları
arasında anlamlı ilişki bulunamamıştır (korelasyon p>0,05). Hatta sonuçlar
göstermiştir ki deniz suyu ve sedimentindeki metaller, dokudaki birikime direkt
dönüşmemiştir. Bu sonuç P. marmoratus'un
dokularındaki metal miktarının çevresel kontaminasyonu yansıtmadığını
göstermektedir ve aynı zamanda sediment sonuçlarının deniz suyu ve yengeç
dokularından daha fazla metal birikimi miktarını gösterdiği tespit edilmiştir.
This study was performed in
order to investigate the interactions of accumulation patterns of some metals
(Al, As, Cd, Cr, Cu, Fe, Mn, Ni, Pb and Zn) in exoskeleton, gill, hepatopancreas
and muscle tissues of the marbled crab Pachygrapsus
marmoratus (Fabricius) sampled from near streams and domestic discharge
points along the coastal region of Black Sea along Ordu in Turkey as well as patterns in sediment and seawater samples of the crab
sampling sites. The study area covering a coastal stretch of 28
km along Black Sea lies between the latitudes
41°03'46.42"-41°07'42.35"N and longitudes
37°28'45.63"-37°41'15.29"E. The metal contents of
the samples were analysed by the inductively coupled plasma - optical emission
spectrometry (ICP-OES) technique. The results showed that the accumulation
orders of the metals, in a descending order, were
Fe>Al>Mn>Zn>Cr>Pb>Cu>As>Ni>Cd in the sediment, Fe>Mn>Cr>As>Cd in the water,
and Al>Fe>Cu>Mn>Zn in crab tissues when evaluated together. In the crab samples, the amount of
the accumulation of all metals was ordered as
gills>exoskeleton>hepatopancreas>muscle. Al and Fe were the
predominant metals in the sediment and crab tissues but Al was not detected in
the seawater samples. A correlation test was performed to reveal the
interaction of accumulation in the sediment, water and crab tissues. Metal-metal interactions and their co-accumulation was detected by
correlation test. These interactions which exist in the crab tissues but not in
the seawater and sediment were the main point of this study. Gills and
exoskeleton displayed the greatest number of significant correlations between
metal–metal interactions. Also, metal concentrations were found to be higher in
the gills and exoskeleton. Strong correlations between Mn-Al (r=0.954,
correlation p<0.001), in the exoskeleton, Al-Fe (r=0.849, correlation
p<0.001), Mn-Zn (r=0.854, correlation p<0.001) in the gills, Al-Zn
(r=0.882 correlation p<0.001) in the hepatopancreas were determined.
Moderate correlations between Zn-Cu were found in the hepatopancreas. These
metal-metal interactions may have been a result of metallothionein activity. No
significant relations were found between metal levels in sediment samples and
crap tissues (p>0.05). The results also showed that metals present in the
seawater and sediment did not directly transform to tissue accumulation. This
result showed that metal amounts in the tissues of the P. marmoratus did not reflect environmental contaminations and that
sediment accumulated higher amounts of metals than seawater and tissues.
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Yapısal Biyoloji |
Bölüm | Araştırma Makalesi/Research Article |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 15 Ekim 2018 |
Gönderilme Tarihi | 23 Temmuz 2018 |
Kabul Tarihi | 14 Ekim 2018 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 |
You can reach the journal's archive between the years of 2000-2011 via https://dergipark.org.tr/en/pub/trakyafbd/archive (Trakya University Journal of Natural Sciences (=Trakya University Journal of Science)
Trakya University Journal of Natural Sciences is licensed under Creative Commons Attribution 4.0 International License.