Bir Dergi Köşesinin Millî Ruhu Canlı Tutma Gayreti: Türk Ruhu Dergisi “Edebiyat San’at” Köşesi Örneği

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 587 - 603, 30.06.2021

Yavuz Selim Uğurlu

https://doi.org/10.31454/troyacademy.958316

Öz

Türk edebiyatının başlangıcından bugününe dergiler önemli görevler üstlenmiştir. Türk kültür hayatında önemli bir yeri olan dergiler hem bağlı bulundukları dönemlerin tarihî olaylarını; fikir, siyaset ve edebiyat dünyasını; kültür faaliyetlerini yansıtan hem de düşünce hayatına yön vermeye çalışan yayın organlarıdır. 1950’li yıllar Türkiye’de siyasal, sosyal ve ekonomik değişimlerin gerçekleştiği yıllardır. Türk Ruhu Dergisi yayımlandığı dönemde (15 Aralık 1957-4 Temmuz 1958, 14 sayı) sanat ve edebiyat başta olmak üzere içinde bulunulan dönemle ilgili birçok konuya değinerek kendini Türk milletine karşı sorumlu sayar. Bu makalede Türk Ruhu Dergisi’ndeki “Edebiyat San’at” başlıklı köşede yer alan yazılar üzerine bir inceleme yapılmaya çalışılmıştır. Bu makale çalışmasıyla “Edebiyat San’at” üst başlığı altında yayımlanan yazılardan yola çıkılarak bu köşenin millî ruhu canlı tutma gayreti başta olmak üzere Türk Ruhu Dergisi’nin amacı, edebî faaliyetleri ve edebiyatımızdaki yeri ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türk Ruhu Dergisi, millîlik, 1950’li yıllar

Kaynakça

• Akbay, F. (2019). İstanbul San’at ve Edebiyat Dergisi (1953-1957) İnceleme-Dizin. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, T.C. TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Akşin, S. (2007). Kısa Türkiye Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Çakmak, İ. (2011). “Türk Ruhu”nun Tefekkür Damlaları. Türk Yurdu, (285), 203-2012.
• Çetin Baycanlar, S. (2007). Türk Edebiyatında 1951-1961 Yıllarında Edebî Eleştiri (Kültür- San’at ve Edebiyat Dergileri). Yayımlanmamış Doktora Tezi, T.C. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Eroğlu, H. (2002). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni Yaratan Tarihî Süreç ve Son Gelişmeler. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 18(54), 735-793.
• Erol, A. (2009). Dünyada ve Türkiye’de Elektronik Yayıncılık. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Gemuhluoğlu, F. (1958). Merhaba. Türk Ruhu, (3), 12.
• Hanimoslu, Osman. (1958). Türkçe ve Türkçeciler. Türk Ruhu, (13), 12.
• Koloğlu, O. (1992). Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Basın. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mahalli renkler/Yoğurt Bayramı.(1958). Türk Ruhu, (4), 12.
• Onat, Emin. (1958). Beklediğimiz Mimarî. Türk Ruhu, (7), 12.
• Ortaylı, İ., Küçükkaya, İ. (2012). Cumhuriyet’in İlk Yüzyılı 1923-2023. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Özdemir, M. (2013). Osmanlıdan Günümüze Dergiler ve Dergicilik. Akra Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, (1), 7-58.
• Öztürk, S. Ş. (1958). Cemile. Türk Ruhu, (5), 12-13.
• ——. (1958). Deniz ve Kan. Türk Ruhu, (14), 12, 14.
• Peyami Safa (1958). Şiirde Acaiplik. Türk Ruhu, (11), 12.
• Sevilen, Nâfiz. (1958). İstanbul Hayranları. Türk Ruhu, (8), 12, 16.
• ——. (1958). San’at Âleminde Çöküntü. Türk Ruhu, (12-Kıbrıs Özel Sayısı), 12, 16.
• Subaşı, İ. (1984). 1983’te Dergiler, D. M. Doğan içinde, Türkiye Kültür ve Sanat Yıllığı 1984 (s. 446-456), Ankara: Yazarlar Birliği Yayınları
• Topuz, H. (1973). 100 Soruda Türk Basın Tarihi. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Yahya Kemâl. (1958). Ezansız Semtler. Türk Ruhu, (6), 12, 16.
• Yapar Gönenç, A. (2007). Türkiye’de Dergiciliğin Tarihsel Gelişimi. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (29), 63-78.
• Yiğit Yüksel, D. (2009). Kıbrıs Türk Milli Mücadelesi (1914-1958). Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 8 (18), 161-184.