İlahiyat Fakültesi Kız Öğrencilerinde İslami Feminizm Algısı: Dicle Üniversitesi Örneği

Yıl 2025, Cilt: 29 Sayı: 2, 679 - 700, 04.08.2025

Mehmet Ozan Ahnas

https://doi.org/10.20296/tsadergisi.1578212

Öz

İslami feminizm, toplumsal cinsiyet çalışmaları içerisinde kadın meselesini İslami yaklaşımlarla açıklamaya çalışan girift bir paradigma olarak görünmektedir. İslami feminizm, kadınların ataerkil düzen tarafından işgal edildiği düşünülen hak, talepler ve mücadelelerin bütünü olarak tanımlanmaktadır. Nitel yöntemin derinlemesine mülakat tekniğiyle gerçekleştirilen bu araştırma, İslami feminizmin temel argümanlarının Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde okuyan kız öğrencilerinin algılarında nasıl tezahür ettiğini konu edinmektedir. Çalışmada İslami feminizmin tartıştığı temel meselelerine yönelik kız öğrencilerin algılarındaki benzerlik ve farlılıklar açığa çıkarılmak istenmektedir. Bu meyanda araştırmanın problem ettiği meseleler; “Kadın ve erkek eşit midir? Kadının yaratılış anlatısı kadını ikincil bir konuma düşürmekte midir? Mirasta erkeğe iki kadına bir pay verilmesi meselesinde kız öğrenciler arasında nasıl bir anlayış hakimdir? İslam’ın belirlediği şahitlik kriterleri erkek ve kadın arasında bir farklılığa yol açmakta mıdır? Kadının fitne ve şer sembolü olarak algılanması kız öğrenciler tarafından nasıl yorumlanmaktadır?” vb. şeklinde sıralanabilir. Saha verileri çerçevesinde İslami feminizmin irdelediği meseleler doğrultusunda çıkarsamalar ve değerlendirmeler yapıldığı görülmektedir. Araştırmanın problem ettiği konularda kız öğrencilerin zihin dünyalarında, İslami feminist algıyla bazı yönleriyle anlamlı ilişkisel bir bağ ve farklılığın olduğu tespit edilmektedir. Kız öğrencilerin kadına dair bahsi geçen ayet ve hadisleri yorumlamada inançsal bir gerilim de yaşadıkları söylenebilir. Bölge şartlarında kız öğrencilerin bazı açılardan ataerkil düşünce sisteminden de etkilendikleri sonucuna ulaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Din sosyolojisi , Kadın çalışmaları , İslami feminizm , Müslüman feministler

Kaynakça

• Akyılmaz, Ö., & Köksalan, M. E. (2016). Türkiye’de İslami feminizm ve kadın kimliğinin yeniden İnşası: reçel blog örneği. Kurgu, 24(2), 126-145.