Examination of Children's Cartoons in terms of Content and Values

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 1 - 16, 30.06.2024

Esra Nur Çakmak , Gökhan Duman

https://doi.org/10.52797/tujped.1355922

Öz

Cartoons can affect children for good or bad. This effect is stronger in the 0-6 age range. For this reason, it is necessary to examine the values presented in cartoons that appeal to young children.In this research, it is aimed to examine the cartoons watched by preschool children in terms of content and values. It is intented to examine the cartoons in detail by using document analysis, which is a qualitative research technique. The universe of the research consists of cartoons watched by children in the age group of 4-7. In order to determine the sample, the five cartoons with the highest viewing rate were selected and five episodes of each cartoon were included in the sample. The watching rates of the cartoons and the channels they are broadcast on were determined according to the statistics of TIAK (2022). Random sampling method was used to determine the parts of each cartoon. The Cartoon Content Evaluation Form was used in the analysis of the cartoons. The values in the table were examined in two sub-dimensions, verbal and behavioral. These behaviors are coded using the 30 seconds time interval method. The findings show that the most frequently discussed values in cartoons for young children are responsibility, cooperation and cooperation; showed that the least included values are patience and love. It has been observed that the cartoons do not have a balanced distribution in terms of values. It is recommended to follow a more systematic approach in cartoons prepared for children. Keywords:. Child, cartoon, value

Anahtar Kelimeler

child, cartoon, value

Çocuk Çizgi Filmlerinin İçerik ve Verilen Değerler Yönünden İncelenmesi

Öz

Çizgi filmler çocukları iyi ya da kötü etkileyebilmektedir. Bu etki 0-6 yaş aralığında daha güçlüdür. Bu nedenle küçük çocuklara hitap eden çizgi filmlerde ele alınan değerlerin incelenmesi gereklidir. Bu araştırmada okul öncesi dönemdeki çocukların izledikleri çizgi filmlerin içerik ve verilen değerler yönünden incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel bir araştırma tekniği olan doküman incelemesi kullanılarak, çizgi filmlerin detaylı olarak incelenmesi hedeflenmiştir. Araştırmanın evrenini 4-7 yaş grubu çocukların izledikleri çizgi filmler oluşturmaktadır. Örneklemi belirlemek için izlenme oranı en yüksek beş çizgi film seçilmiş ve her çizgi filmin beş adet bölümü örnekleme dahil edilmiştir. Çizgi filmlerin izlenme oranları ve hangi kanalda yayınlandıkları bilgisi TİAK (2022) istatistik verilerine göre belirlenmiştir. Her bir çizgi filmin bölümlerinin belirlenmesinde seçkisiz örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çizgi filmlerin analizinde Çizgi Film İçerik Değerlendirme Formu kullanılmıştır. Tabloda yer alan değerler sözel ve davranışsal olarak iki alt boyutta incelenmiştir. Bu davranışlar 30 saniye zaman aralığı yöntemi kullanılarak kodlanmıştır. Bulgular küçük çocuklara yönelik çizgi filmlerde en sık ele alınan değerlerin sorumluluk, iş birliği ve yardımlaşma; en az yer verilen değerlerin sabır ve sevgi olduğunu göstermiştir. Çizgi filmlerin değerler yönünden dengeli bir dağılıma sahip olmadığı görülmüştür. Çocuklara yönelik hazırlanan çizgi filmlerde daha sistematik bir yaklaşım izlenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

çocuk, çizgi film, değer

Kaynakça

• Akıncı, A. (2013). Okul öncesi döneme yönelik hazırlanan çizgi filmlerde değerlerin sunumu: TRT çocuk kanalı örneği. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ay, H. (2021). Kral Şakir çizgi filminin değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Kütahya.
• Bailey, K. D. (1982). Methods of social research. New York: The Free.
• Beldağ, A., & Yarar Kaptan, S. (2017). Arabalar filminin içerdiği değerlere ilişkin bir inceleme. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(18), 487-499.
• Borzekowski, D. L. (2018). A quasi-experiment examining the impact of educational cartoons on Tanzanian children. Journal of Applied Developmental Psychology, 54, 53-59
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (13. Baskı). Ankara: Pegem.
• Can, A. (1997). Children and cartoons. Self Education.
• Erşan, Ş. & Er, H. (2022). Sosyal öğrenme kuramı bağlamında çizgi filmlerin değerler açısından analizi. International Journal Of Eurasia Social Sciences,47, p. 290-307.
• Gökkaya, Y. (2018). Okul öncesi eğitimde kullanılan eğitsel etkinlik uyarlamalarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gökkaya, Y. & Duman, G. (2022). Okul öncesi eğitimde kullanılan eğitsel etkinlik uyarlamalarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 30. Yıl Özel Sayısı, 43-58. DOI: 10.18026/cbayarsos.1056025.
• Güler, D. (1989). Çocuk, TV ve çizgi film. Açık Öğretim Fakültesi İletişim Bilimleri Dergisi, 5, 163-179.
• Kadan, G., & Aral, N. (2017). Evrensel değerlerin çizgi filmler açısından incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(6), 104-117.
• Karakaş, A., & Sarıçoban, A. (2011). Altyazılı çizgi filmlerin öğrencilerin tesadüfi kelime öğrenimleri üzerine etkileri. XX. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 8-10 Eylül 2011, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
• Ker Dinçer, M. & Yılmazkol, Ö. (2009). Televizyon: Çocuklara gerçek hayatı şiddetle öğreten çağdaş masal anlatıcı. Ankara: Nobel.
• Klinger, L. J. (2006). What are your children watching? a Dpics-ıı analysis of parent-child interactions in television cartoons. Doktora Tezi, Auburn University in Partial Fulfillment of the Requirements, Alabama.
• Köksalan, B., Aldım, U. F. & Göğebakan, Ş. (2018). Media consuming in children: Child development, babyhood (0-2), early childhood, interests. Gülşah Sarı (Ed.) Handbook of Research on Children’s Consumption of Digital Media içinde (ss. 41-49). ABD: IGI Global.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2013). Okul öncesi eğitim programı. https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf sayfasından erişilmiştir. Milli Eğitim Bakanlığı (2017). Okul öncesi eğitime ilişkin hedefler. https://l24.im/nIWkM sayfasından erişilmiştir.
• Oruç, C., Tecim, E. & Özyürek, H. (2011). Okul öncesi dönem çocuğunun kişilik gelişiminde rol modellik ve çizgi filmler. Ekev Akademi Dergisi, 15(48), 281- 297.
• Sancak, Y. (2018). Çizgi filmlerin din eğitimindeki rolü hakkında din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenlerinin görüşleri: Sivas ve Kars ili örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
• Sevim, Z. (2013). Çizgi filmlerin değerler eğitimi bakımından karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uşak.
• Şirin, N. (2012). Davranışı belirleme, tanımlama ve kayıt tutma. E. Tekin-İftar (Ed.), Eğitim ve davranış bilimlerinde tek denekli araştırmalar içinde (s. 41-99). Ankara: Türk Psikologlar Derneği. Televizyon İzleme Araştırmaları Anonim Şirketi (2022). Yıllık izlenme raporu. https://tiak.com.tr/tablolar sayfasından erişilmiştir.
• Türkmen, N. (2012). Çizgi filmlerin kültür aktarımındaki rolü ve Pepee. Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 36 (2), 139-158. Retrieved from http://cujos.cumhuriyet.edu.tr/tr/pub/issue/4347/59453
• Uyanık Balat, G. & Dağal, B. (2011). Okul öncesinde değerler eğitimi etkinlikleri. (3.Baskı). Ankara: Kök.
• Ünalp, N. & Durualp, E. (2012). Televizyonun okul öncesi çocuklar üzerindeki etkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 93-104.
• Wach, E., & Ward, R. (2013). Learning about qualitative document analysis. IDS Practice Paper in Brief, 13, 1-11.
• Yağlı, A. (2013). Çocuğun eğitiminde ve sosyal gelişiminde çizgi filmlerin rolü: Caillou ve Pepee örneği. International Prediodical For The Language, Literatuare and History of Turkish, 8(10), 707-719.
• Yecke, C. P. (2005). Mayhem in the Middle; How middle schools have failed America- and how to make them work. Washington, DC: The Thomas B. Fordham Institute.