YAYIM İLKELERİ

Türk Psikoloji Dergisi'nde (TPD) ağırlıklı olarak görgül araştırma makalelerine yer verilmektedir. Ayrıca derleme türü yayınlara da (en son alan yazını kapsamlı bir şekilde kapsayan yazılar, meta-analiz çalışmaları, model önerileri, olgu sunuları ve tartışmalar vb.) yer verile­bilmektedir; ancak derleme türü yazılar 1998 yılında Türk Psikoloji Yazıları'nın yayın hayatına başlamasından sonra daha çok bu dergiye yönlendirilmektedir. Tüm yazılar Amerikan Psikoloji Birliği tarafından yayımlanan "Publication Manual of American Psychological Association, 7th Edition (2019)" adlı kitapta belirtilen yazım ilkelerine uygun olarak yazılmalıdır. Türkçe yazım kurallarıyla ilgili yeni bir bilgi ilan edilinceye dek derginin son sayısındaki yazım kuralları dikkate alınmalıdır.

Makale gönderiminde gerekli belgeler;

1. Ana metin (yazar isimlerinin yer almadığı, kurum isimleri gibi çift körlemesine değerlendirme sürecine uygun olmayan bilgilerin yer almadığı, APA 7 formatında düzenlenmiş docx belgesi)

2. Başlık sayfası (makale ismi, yazarlara ilişkin bilgiler (isim, kurum, e-posta, ORCID numaraları ve yazar notları (varsa mali destek bilgisine dair bilgi metni, varsa teşekkür notu bilgisi veya çalışma, lisansüstü tezlerden üretildi ise tanıtım bilgileri (tez no, kurum adı vb.)

3. Etik Kurul Onay Belgesi (Makale araştırma makalesi değilse, etik kurul onayı gerektirmiyorsa, etik kurul onayına ihtiyaç olmadığını beyan eden sorumlu yazar imzalı belge)

4. TPD Telif Hakkı Devri Formu

5. Benzerlik raporu (Kaynaklar dahil edilmeden alınmalıdır ve benzerlik oranı %15’in altında olmalıdır.)

6. Kapak mektubu/ön yazı (cover letter), editöre makale hakkında bazı temel bilgilerin sunulduğu mektup. Bu mektupta ayrıca yazarlar arası çıkar çatışması olmadığına ilişkin ifade ile yazaların makaleye katkı oranına dair bilgi de ayrı bir paragraf olarak yer almalıdır.

GENEL İLKELER

1. Dergiye gönderilecek yazılar, A4 boyutlarında beyaz kağıda üst, alt, sağ ve sol boşluk 2,5 cm. bırakılarak (16 x 24,7'lik alana) çift aralıklı ve düz metin olarak yazılmalıdır (Bu ölçüler, gönderilen tablo ve grafiklerin dergi sayfa boyutları dışına taşmamasını ve daha kolay kullanılmasını sağlayacaktır).

Yazı tipi, 12-punto Times New Roman’dır. Yazılar, http://www.turkpsikolojidergisi.com adresinden dergi veritabanına yüklenmelidir. Ayrıntılı bilgiyi söz konusu internet sitesinde bulabilirsiniz.

2. Yazılarda Türk Dil Kurumu'nun yazım kılavuzu örnek alınmalı, yabancı sözcükler yerine olabildiğince Türkçe sözcükler kullanılmalıdır. Örneğin, "literatür" kelimesi yerine "alan yazın", "referans" kelimesi yerine "kaynak", "treyt" kelimesi yerine "özellik" kelimeleri kullanılmalıdır. Bunun yanı sıra, Türkçe'de pek alışılmamış sözcükler ve birtakım kavramlar yazıda kullanılırken, yalnızca ilk geçtiği yerde kelimenin yabancı dildeki karşılığı parantez içinde verilmelidir. Örneğin, "Öz Belirleme Kuramı (Self Determination Theory), özerklik (autonomy) ve yetkinlik (competence) ihtiyacının önemini vurgular." şeklinde cümle içinde kullanılabilir.

3. Yazılar, özet (Türkçe ve İngilizce) ve anahtar kelimeler, ana metin, kaynaklar, ekler, tablolar, şekil başlıkları ve şekiller ve genişletilmiş İngilizce özet (summary) bölümlerini içermelidir. Tüm ana başlıklar (örn., yöntem, bulgular) kalın ve düz yazı tipiyle ortalanmış bir şekilde, tüm alt başlıklar ise (örn., katılımcılar, veri toplama araçları) kalın ve italik yazı tipiyle sola yaslı bir şekilde yazılmalıdır.

a) Başlık Sayfası: Bu sayfada sadece en fazla 10-12 kelimeden oluşan makale başlığı ve kısa başlık (kelimeler arasındaki boşluklar ile beraber en fazla 50 karakter) yer almalıdır. Yazarların adı ve soyadı, unvanı ve çalıştığı kurumu içeren bilgiler dergi sitesinde ayrıca kayıt edilmektedir. Sisteme yüklediğiniz makalede bu bilgilerin kesinlikle bulunmaması gerekmektedir.

b) Özet ve Anahtar Sözcükler: Özet, Türkçe ve İngilizce olmak üzere her iki dilde "Özet" ve " Abstract" başlıkları altında 200 kelimeyi geçmeyecek şekilde olmalıdır. Türkçe ve İngilizce özetin her biri yeni bir sayfadan başlamalıdır.

Anahtar kelimeler (3 ile 10 arasında) Türkçe özetin altında "Anahtar kelimeler" ve İngilizce özetin altında "Key words" başlığı kullanılarak verilmelidir. Anahtar kelimelerin örnek yazım biçimi aşağıda örneklenmiştir:

Anahtar kelimeler: İnternet bağımlılığı, aleksitimi, benlik saygısı, sosyal destek, yalnızlık

Key words: Internet addiction, alexithymia, self-esteem, social support, loneliness

c) Ana Metin: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Görgül makalelerde metin, sırasıyla giriş, yöntem, bulgular ve tartışma bölümlerinden oluşmalıdır. Kısa başlık her sayfanın sağ köşesinde, yanında sayfa numarası olacak şekilde tekrarlanmalıdır.

Türkçe kısa başlığın yanı sıra İngilizce kısa başlık da genişletilmiş İngilizce özetin her sayfasının sağ köşesinde verilmelidir. Makalenin başlığı ana metnin ilk sayfasında yer almalı ve başlıktan sonra, "Giriş" alt başlığı yazılmadan paragraf ile metne başlanmalıdır. "Yöntem", "Bulgular" ve "Tartışma" bölümleri yeni bir sayfadan başlamamalı, bir bölüm bittikten sonra diğeri aynı sayfada onu izlemelidir.

Giriş bölümü, yapılan araştırma ile ilgili olarak, alan yazındaki yaklaşım ve bulgular ile araştırmanın amacını içermelidir. Yöntem bölümü örneklem, veri toplama araçları ve işlem olmak üzere 3 alt bölümden oluşmalıdır. Veri toplama araçları tanıtılırken Türkçe metinde ölçeğin yalnızca Türkçe ismi, genişletilmiş İngilizce özette ise ölçeğin yalnızca İngilizce ismi yazılmalıdır. Yazı tipi kalın ve italik olmalıdır. Parantez içinde ölçek adının kısaltması bulunabilir. Veri toplama araçlarının yazım biçimi Türkçe ve İngilizce metin için aşağıdaki şekilde örneklenebilir:

Veri Toplama Araçları

Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (R-BSÖ). ...

Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ-20). ...

Materials

Rosenberg Self-Esteem Scale (R-SES). ...

20-item Toronto Alexithymia Scale (TAS-20). ...

Bunun yanı sıra, veri toplama araçlarının puanlamasıyla ilgili bilgi verilirken metin içinde "...5'li Likert tipi (1 = Kesinlikle katılmıyorum, 5 = Kesinlikle katılıyorum) bir ölçektir." ya da "...ölçeğin puanlaması "1" (kesinlikle katılmıyorum) ile "5" (kesinlikle katılıyorum) arasında derecelendirilmiştir." şeklinde ifadeler kullanılmalıdır.

Bulgular bölümü, araştırmanın denencelerini test etmek amacı ile kullanılan istatistiksel analizleri, her değişkene ait ortalama ve standart sapma değerlerini içermelidir. Tablolar ve şekiller ayrı bir sayfada yazının en sonunda verilmeli, verilecek olan tablolarda ortalamalar "Ort." şeklinde, standart sapmalar ise "S" şeklinde gösterilmelidir. Ortalama ve standart sapma değerleri cümle içinde ifade edilirken "Erkeklerin (Ort. = 113.05, S = 23.48), kadınlara (Ort. = 98.95, S = 25.80) kıyasla... " şeklinde belirtilmesi; İngilizce metinde ise değerlerin (M = 113.05, SD = 23.48) olarak yazılması gerekmektedir.

Metin boyunca tüm istatistik terimleri (p, t, F vb.) italik olarak yazılmalıdır. p < .001 ise küçüktür ile raporlanabilir bunun dışında tümünde p değeri p = değer ne ise o raporlanmalıdır. Vurgu istatistiksel anlamlılık yerine etki büyüklüğüne yapılmalıdır. Korelasyon da dahil bulgularda %95 güven aralığının alt ve üst değerleri raporlanmalıdır. Bootstrap tekniği kullanıldığında belirtilmelidir.

Veri düzenleme, kayıp veri ile başa çıkma yöntemi, varsayımların testine dahil bilgi yer almalıdır.

Buradaki bilgiler örnek amaçlı verilmiş olup temel kaynak APA 7’dir.

Örnekler;

Varyans analizi: "... yaş değişkeninin temel etkisi anlamlıdır (Wilks'λ = .92, F(1, 123) = 5.43, p =.03, η2 = .05)."

"... yaş grubu bakımından anlamlı bir ana etki tespit edilmiştir, F(2, 89) = 16.67, p < .001, kısmi η2 = .29.

Ayrıca, F çoklu karşılaştırmalar (Tukey testi gibi) rapor edilirken serbestlik derecesi (sd) mutlaka verilmelidir.

Korelasyon: "... arasında pozitif yönde anlamlı ilişki vardır (r = .58, p < .01)."

" ... A ve B ile X ve Y arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur (r = .41 ve r = .49, p < .01)." [Genişletilmiş İngilizce özette ise; "...relationships between A and B; X and Y were found to be significant (r = .41, p < .01; r = .49, p < .01, respectively)."].

"... arasındaki korelasyonları karşılaştırınca anlamlı bir fark bulunmuştur (Fisher'in z = 1.74, p = .04)."

T-testi analizi: "...anlamlı düzeyde yüksek çıkmıştır (t = -7.57, p < .001)."

Regresyon analizi: Regresyon analizleri rapor edilirken R, R2, F, Beta, t ve p değerleri verilmelidir. Örneğin; "... tüm değişkenlerin X'i anlamlı düzeyde yordadığı görülmektedir (R2= .04, F10, 920 = 3.3, p < .0001). ... Y'nin (β = .09, t = 2.51, p = .01) X'i anlamlı derecede yordadığı gösterilmiştir."

"... (β = .84, t = 3.26, ΔR2 = .04, ΔF6,129 = 10.67, p < .001)."

"... sosyal baskının (βSB = 16, t = 2.12, p < .01, η2=.27, %95 CI = [.00, .12], sr2 = .11) varyansa önemli katkısı bulunmaktadır. "

Aracı değişkenlerin kısmi aracılık etkisi: "...(nokta tahmin = .01 ve %95 BCa GA [.0017, .0236])."

Faktör analizleri: Her bir faktör altındaki maddelerin faktör yükleri (factor loadings) ve her bir faktörün açıkladığı varyans bilgileri verilmelidir.

Açımlayıcı faktör analizi: "Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) katsayısı (.84) ve Bartlett küresellik testinin anlamlılık düzeyi [χ2 (105) = 651.64, p = .000] verilerin faktör analizi için uygun olduğunu göstermiştir."

Doğrulayıcı faktörü analizi: "... [χ2 (74, N = 195) = 113.36, χ2 /sd =1.53, RMSEA= .05, CFI= .99]."

Model testlerinde, model uyum bilgileri sunulmalıdır "... ilk model uyumlu çıkmamıştır [χ2 (18, N = 509) = 57.37, p = .00, GFI = .98, AGFI = .94, NNFI = .80, CFI = .90, RMSEA = .07]."

Ki-kare farklılık testi: "... yapılan modifikasyon ile model anlamlı olarak farklılaşmıştır [Δχ2 (1) = 21.54, p < .01]."

Wald istatistiği: "... Wald (1) = 36.86, p < .001."

İç tutarlılık: "Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı .93 olarak bulunmuştur." ya da cümle sonunda (α = .93) şeklinde belirtilmelidir.

Son olarak tartışma bölümü ise, araştırma bulgularının alan yazın ışığında açıklanmasını ve tartışılmasını içermelidir.

d) Kaynaklar: Kaynak yazımında APA 7 temel alınmalıdır. Kaynak, yeni bir sayfadan başlamalıdır. Metin içinde belirtilen tüm kaynaklar "Kaynaklar" listesi içinde yer almalıdır.

Metin içinde kaynaklara atıfta bulunurken yazarların soyadları ve yayın tarihi kullanılır. Örnekler aşağıda belirtilmiştir:

Savaş (1985) ...

Savaş'a (1985) göre ...

File ve Smith (1992) ...

Fill ve Smith'e (1992) göre ...

Martin, Sheldon ve Yaffee (1994) ...

(Martin, Sheldon ve Yaffee, 1994)

İngilizce özet için örnek: (Martin, Sheldon, & Yaffee, 1994)

Yazar sayısı iki ise tüm yazar soyadları ile atıf verilmeli, üç veya daha fazla yazarlı ise, APA 7 güncellemesi ile; ilk geçtiği yerden itibaren ilk yazarın soyadı ve arkadaşları şeklinde belirtilmelidir: "Smith ve arkadaşları (1980) ya da (Smith ve ark., 1980)".

Bir kaynaktan doğrudan alıntı yapmanız durumunda, önüne p. veya pp. (s. veya ss.) ilave etmek suretiyle sayfa numara ya da numaralarının da eklenmesi gerekmektedir; (Williams, 1992, pp. 23–27)

Cümle sonunda birden fazla esere atıfta bulunuluyor ise kaynaklar parantez içinde alfabetik sıra ile aşağıdaki şekilde verilmelidir:

... (Doğan 1987; Kleft ve Dobson, 1990; Smith ve ark., 1980; Winson, George ve Zeng, 1986).

Ana metnin sonundaki "Kaynaklar" bölümünde verilen tüm kaynaklar alfabetik sıra ile belirtilmelidir. Kaynakların yazım kuralları ile ilgili olarak lütfen dergimizin son sayısını dikkate alınız. Kaynak listesindeki yayınlarla ilgili birtakım örnekler aşağıda sunulmuştur:

Dergi makalesinden alıntı:

Baron, R. M. ve Kenny, D. A. (1986). The modera­tor-mediator variable distinction in social psycho­logical research: Conceptual, strategic and statis­tical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173-1182.

Bushman, B. J., Ridge, R. D., Das, E., Key, C. W. ve Busath, G. L. (2007). When god sanctions killing effect of scriptural violence on aggression. Psychological Science, 18(3), 204-207. doi:10.1111/ j.1467-9280.2007.01873.x

Kitaptan alıntı:

Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Prentice Hall.

Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2. baskı). Lawrence Erlbaum Associates.

Kitap bölümünden alıntı:

Bandura, A. (2004). Selective exercise of moral agency. T.A. Thorkildsen ve H. J. Walberg (Ed.), Nurturing Morality içinde (s. 37-57). Kluwer Academic.

Chrestman, K. R. (1999). Secondary exposure to trauma and self reported distress among therapists. B. H. Stamm, (Ed.), Secondary traumatic stress: Self care issues for clinicians, researchers and educators (2. baskı) içinde (s. 29-36). Sidran Press.

İnternet kaynağından alıntı:

Kenny, D. A. (2014). Multiple regression. (22.05.2015 tarihinde http://davidakenny.net/cm/mr.htm adre­sinden alınmıştır.)

Tezden alıntı:

Çuhadaroğlu, F. (1986). Adolesanlarda benlik saygısı [Yayınlanmamış tıpta uzmanlık tezi] Hacettepe Üniversitesi.

Jackson, T. A. (2010). Leadership, commitment, and culture: A meta-analysis [Yayınlanmamış doktora tezi] The University of Western Ontario.

e) Ekler: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Araştırmada kullanılan ölçekler gibi ek bilgileri içermelidir.

f) Tablolar: Yeni bir sayfadan başlamalıdır ve her bir tablo ayrı bir sayfada verilmedir. Tablo numarası ve tablo başlığı tablonun üstünde yer almalı; tablo numarası kalın yazı tipiyle, tablo başlığı ise normal yazı tipiyle ve kelimelerin baş harfleri büyük olacak şekilde belirtilmelidir (örn., Tablo 1. Değişkenlere Ait Ortalama, Standart Sapma ve Korelasyon Değerleri). Gönderilecek olan tablolar mutlaka Word programının "Tablo" seçeneği kullanılarak hazırlanmalıdır. Tablo altındaki bilgiler "Not 1, Not 2 ..." şeklinde sıralanmalıdır. Tabloların verilişiyle ile ilgili olarak dergimizin son sayısını dikkate alabilirsiniz.

g) Şekil Başlıkları ve Şekiller: Yeni bir sayfadan başlamalıdır. Şekil numarası ve şekil başlıkları kelimelerin baş harfleri büyük olarak aynı sayfada alt alta verilmelidir. Şekillerin her biri ise ayrı sayfalarda verilme­lidir. Ayrıca yazarlara, dizgi sırasında grafiklerde ortaya çıkabilecek bozulmaları önlemek için grafiği yeniden çizebilmek amacıyla grafik verilerini Excel dosyasında ayrı olarak göndermeleri ayrıca önerilebilir. Ancak bu tür şekillerin metin içinde yer alacak diğer tablo ve şekillerle karışmasını önleyecek şekilde açıklamalar yer almalıdır. Özel baskı gerektiren şekil ve fotoğrafların masrafı yazardan talep edilebilir.

Gönderilecek olan tablo ve şekillerin toplam sayısının 5 ya da 6'yı geçmemesine özen gösterilmelidir.

i) Genişletilmiş İngilizce Özet (Summary): Yeni bir sayfadan başlanmalı ve İngilizce kısa başlık mutlaka belirtilmelidir. Özet, çift aralıklı ve 4-10 sayfa uzunluğunda olmalı; giriş, yöntem, bulgular ve tartışma bölümlerini içermelidir. Yazım kurallarıyla ilgili olarak yukarıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurulmalı, İngilizce dilbilgisi kurallarına dikkat edilerek anlaşılır biçimde yazılmasına özen gösterilmelidir.

4. Makalelerde ifade edilen düşüncelerden yazarları sorumludur.

5. TPD'de yayınlanan makalelerden ancak kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. Yazının içeriğinde olabilecek çarpıtmalardan, alıntıyı yapan ve yayınlayan kişi ya da kuruluşlar yasalar karşısında sorumludur.

6. Yayın Kurulu, yazıda gerekli gördüğü sözcükleri değiştirebilir.

7. Kurallara uymayan yazılar yayınlanmaz.

8. TPD'de yayınlanan yazılar için herhangi bir ücret ödenmez. Ancak makale yayınlandıktan sonra, yazar TÜBA'ya başvurduğu takdirde, TÜBA'nın uluslararası yayınları özendirme fonu kapsamında belirlenen maddi ödülü talep edebilir.

9. Yayınlanan her araştırmanın verilerinin 5 yıl süre ile araştırmacı tarafından saklanması zorunludur. Gerek yayın politikamız gerekse dahil olduğumuz uluslararası yayın kuruluşlarının kuralları gereğince zaman zaman bazı yazıların verileri ve analiz programları yazarlardan istenebilecektir.