Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Memnuniyet ve Sürdürülebilirliğine Etkili Olan Faktörler: Muş İli Örneği

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 2, 123 - 135, 30.06.2019

Galip Bakır , Mustafa Kibar

https://doi.org/10.19159/tutad.428732

Cited By: 4

Öz

Bu
çalışma, Muş ilindeki büyükbaş hayvancılık işletmelerinin memnuniyet ve
sürdürülebilirliği ile buna etkili olduğu düşünülen; işletme mevki ve tipi, işletmecilerin yaşı, eğitim durumu, hayvancılık yapılan
süre, hayvan mevcudu ve ırkı gibi faktörlerin etkilerini araştırmak amacıyla
yapılmıştır. Araştırma materyalini, Muş il merkezi ve 5 ilçesinde 346
işletmede yapılan anket verileri oluşturmaktadır. Elde edilen verilerin çapraz
tabloları SPSS paket programında oluşturulmuş ve önemlilik testi için ki-kare
analizi yapılmıştır. Analiz sonucu,
frekans değerlerine göre, işletmecilerin % 59.4’ünün hayvancılıktan memnun
oldukları ve % 88.9’unun hayvancılığı sürdürmek istedikleri belirlenmiş; sürdürme
nedeni olarak işletmecilerin % 43.3’ünün başka işlerinin olmadığı, % 20.1’inin
hayvancılığı karlı bulduğu, % 18.5’inin elde ettiği gelirin kendilerine
yettiği, % 9.4’ünün hayvancılığı sevdiği; sürdürmeme nedeni olarak ise
hayvancılığın karlı olmadığı (% 72.5), zamanın olmaması (% 21.5) ve
hayvancılığı sevmeme (% 6) gibi faktörler tespit edilmiştir. Hayvancılıktan
memnuniyet ve işi sürdürmeye etkili olan işletme mevki ve tipi, işletmecilerin
yaş ve eğitim durumu, hayvancılık yapılan süre, hayvan mevcudu ve ırkı gibi
faktörlerin etkileri önemli (p<0.01) bulunmuştur. Sonuç olarak,
işletmecilerin hayvancılıktan memnun olduğu ve hayvancılık faaliyetini
sürdürmek için karlılık, elde edilen gelirin yeterli görülmesi ve başka
işlerinin olmaması gibi faktörlerin ön plana çıktığı belirlenmiştir.
İşletmelerin devamlılığı için, hayvancılıktan elde edilen gelirin artırılması
ve maliyetin düşürülmesi yönünde teşviklerin faydalı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Büyükbaş işletmesi, memnuniyet, sürdürülebilirlik, Muş

The Factors Affecting the Satisfaction and Sustainability of the Dairy Cattle Farms: The Case of Muş Province

Öz

This study was conducted for the purpose of investigating the satisfaction and sustainability of bovine livestock farms in Muş province along with certain factors known to affect these parameters such as age, educational status, duration of livestock farming, number of animals and race. The research material consisted of the survey data collected from 346 farms in Muş province and 5 districts. Crosstables of data are constituted on SPSS package program and chi square analysis are done for significance testing. Our analysis revealed that 59.4% of the farmers were satisfied with livestock farming and 88.9% of them wanted to keep their livestock. When asked about the reason of the desire for keeping their livestock; 43.3% of the farmers replied that they had no other jobs, 20.1% said that they found the livestock farming profitable, 18.5% declared that they were happy with the income and 9.4% indicated that they enjoyed livestock farming. On the other hand, when the farmers who did not have the desire of keeping their livestock farms were asked about the reason of their choices, the results turned out to be as 72.5% finding it non-profitable, 21.5% not having enough time, and 6% not enjoying animal farming. The effect of the factors such as the type and location of the establishment, the age and educational status of the farmers, the length of the livestock farming, the number of animals and the race were found to be statistically significant (p<0.01) on these decisions. As a result, it is determined that most farmers are satisfied with the livestock and the factors such as profitability, sufficient income and lack of other jobs come to the fore in order to maintain livestock activity. In order to sustain the enterprises, incentives for increasing the income from livestock and reducing the cost are thought to be beneficial.

Anahtar Kelimeler

Cattle farm, satisfaction, sustainability, Muş

Kaynakça

• Akkuş, Z., 2009. Konya ilindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri. Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Anonim, 2019. Hayvancılık İstatistikleri. (http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1002), (Erişim tarihi: 18.03.2019).
• Bakan, Ö., Aydın, R., 2016. Ağrı ili süt sığırcılığı işletmelerinin sosyo-ekonomik özellikleri. Journal of the Faculty of Agriculture, 47(2): 113-122.
• Bakır, G., 2002. Van ilindeki özel süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal durumu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 12(2): 1-10.
• Bintaş, H., 2011. Trakya bölgesindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal ve ekonomik sorunları üzerine bir araştırma. Yüksek lisans tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
• Cochran, W.G.,1977. Sampling Techniques (3rd Edition). John Wiley&Sons, New York.
• Çoban, O., Laçin, E., Sabuncuoğlu, N., Genç, M., 2013. Production and health parameters in cattle herds: A Survey from Eastern Turkey. The Journal of Animal and Plant Sciences, 23(6): 1572-1577.
• Erdoğan, H.M., Çitil, M., Güneş, V., Saatci, M., 2004. Dairy cattle farming in Kars district, Turkey: I. Characteristics and production. Turkish Journal of Veterinary and Anima lSciences, 28(4): 735-743.
• Güler, O., Aydın, R., Yanar, M., Diler, A., Koçyiğit, R., Avcı, M., 2016. Erzurum ili Hınıs ilçesi sığırcılık işletmelerinin sosyo-ekonomik yapısı. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 30(1): 27-37.
• Hozman, S.B., Akçay, H., 2016. Sivas ili damızlık sığır yetiştiricileri birliğine üye süt sığırcılığı işletmelerinin bazı teknik ve ekonomik özellikleri. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22(1): 57-65.
• Ildız, F., 1999. Tokat İli merkez ilçesinde ithal sığır yetiştiren tarım işletmelerinin yapısı. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kayar, Y., 2011. Denizli yöresi süt sığırcılığı işletmelerinde barınakların yapısal yönden değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Kaygısız, A., Tümer, R., Orhan, H., Vanlı, Y., 2008. Kahramanmaraş Bölgesi Süt Sığırı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri: I. Yetiştirme Uygulamaları. Süleyman Demirel Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(2): 23-31.
• Kibar, M., Bakır, G., 2018. Siirt ili koşullarında yetiştirilen siyah alaca sığırlarda ısı stresinin süt verim ve kompozisyonu üzerine etkisi. Yüksek lisans tezi, Siirt Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Siirt.
• Koçyiğit, R., Diler, A., Yanar, M., Güler, O., Aydın, R., Avcı, M., 2016. Süt sığırcılığı işletmelerinde hayvan sağlığı, veteriner sağlık hizmetleri ve yetiştirici memnuniyeti: Erzurum ili Hınıs ilçesi örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 3(1): 24-32.
• Özen, N., Oluğ, H.H., 1996. Burdur süt sığırcılığının sorunları ve çözüm önerileri. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(1): 309-321.
• Özyürek, S., Koçyiğit, R., Tüzemen, N., 2014. Erzincan ilinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısal özellikleri: Çayırlı ilçesi örneği. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(3): 19-26.
• Pezikoğlu, F., 2012. Sürdürülebilir tarım ve kırsal kalkınma kavramı içinde tarım-turizm-kırsal alan ilişkisi ve sonuçları. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(22): 83-92.
• Savaş, S., Yenice, G., 2016. Rize ilinde yapılan süt sığırcılığının mevcut durumunun araştırılması. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 11(1): 74-83.
• Soyak, A, Soysal, Mİ., Gürcan, EK., 2007. Tekirdağ ilindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri ve bu işletmelerdeki siyah alaca süt sığırlarının çeşitli morfolojik özellikleri üzerine bir araştırma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(3): 297-305.
• Şahin, K., Gürsoy, A.K., 2016. Iğdır ili süt sığırcılığı işletmelerinin sosyo-ekonomik yapısı. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, TARGİD Özel Sayı: 118-129.
• Şahin, O. 1994. Ayaş ilçesine bağlı köylerdeki süt sığırcılığının yapısı. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Şeker, İ., Tasalı, H., Güler, H., 2012. Muş ilinde sığır yetiştiriciliği yapılan işletmelerin yapısal özellikleri. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 26(1): 9-16.
• Tilki, M., Aydın, E., Sarı, M., Aksoy, A.R., Önk, K., 2013a. Kars ili sığır işletmelerinde barınakların mevcut durumu ve yetiştirici talepleri: II. Yetiştirici talepleri. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 19(2): 191-197.
• Tilki, M., Sarı, M., Aydın, E., Işık, S., Aksoy, A.R., 2013b. Kars ili sığır işletmelerinde barınakların mevcut durumu ve yetiştirici talepleri: I. Mevcut durum. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 19(1): 109-116.
• Tugay, A., Bakır, G., 2009. Giresun yöresindeki süt sığırcılığı işletmelerinin yapısal özellikleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 40(1): 37-47.
• Turhan, Ş., 2005. Tarımda sürdürülebilirlik ve organik tarım. Tarım Ekonomisi Dergisi, 11(1): 13-24.
• Yamane, T., 2006. Temel Örnekleme Yöntemleri. Çeviri: Esin, A., Bakır, M.A., Aydın, C, Güzbüzsel, E., Literatür Yayınları: 53, İstanbul.
• Yazıcıoğlu, Y., Erdoğan, S., 2004. SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Detay Yayıncılık, Ankara, s. 49-50.