." />
Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Religious Belief through the Lens of Empiricism: The Criticism of Braithwaite

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 53 - 73, 11.08.2022

Öz

What do religious statements tell us? The epistemology of statements to which believers dedicate their lives is of critical importance. Richard Bevan Braithwaite (1900-1990), who considers the statements of religion from a non-cognitive but conative perspective, thinks that even if the religious statements cannot be verified, they can be empirically meaningful. This meaning is analogical, drawing policy of life like in moral judgments. According to Braithwaite, these statements have no truth value as in science; the stories told in a religious language only psychologically support the person to maintain the lifestyle. In short, Braithwaite eliminates the cognitive dimension of religious statements by focusing on the conative aspect. Thus, he tries to make religion meaningful so as not to get caught in the verification principle. We aim to analyze Braithwaite's theory of moral interpretation of religious language. In the introduction part of our study, we will explain the dominant paradigm of the period between 1920-1955 to reveal the reasons that prepared Braithwaite for his empiricist approach to religious belief. In this way, we will handle the verification principle, which is the cornerstone of logical positivism. Afterward, we will try to evaluate Braithwaite's ideas on the moral interpretation of the religious statements under two titles. First of all, we will try to answer from Braithwaite's point of view why religious statements cannot pass the verification test. For this, we will present the reasons for not including religious expressions in the empirical, hypothetical, and analytical categories, respectively, and we will present our criticisms. In the second part, we will find an answer to the question of where the religious statements will take place. We will touch on Braithwaite's effort to make religious expressions meaningful by charging functionality, and we will evaluate the criticisms. Afterward, we will discuss the similarities and differences between religious and moral statements and examine the problems that may arise due to Braithwaite's theory. In addition, we will evaluate Braithwaite's attitude concerning the religious stories and the criticisms toward him to distinguish religions with the same moral action. As a result, we will reveal the Braithwaite's perspective on the subjectivity of religious belief and point out the possible drawbacks in terms of theism.

Kaynakça

  • Aydın, Mehmet. Din Felsefesi. İzmir: İzmir İlahiyat Fakültesi Vakfı, 1999.
  • Ayer, Alfred Jules. Language Truth and Logic. London: Penguin Books, 12. Basım, 1971.
  • Bartley III, William Warren. Morality and Religion. London: Palgrave Macmillan, 1971.
  • Braithwaite, Richard Bevan. An Empiricist’s View of the Nature of Religious Belief. Cambridge: Cambridge University Press, 1955.
  • Carnap, Rudolf. “The Elimination of Metaphysics Through Logical Analysis of Language”. Logical Positivism. ed. Alfred Jules Ayer. 60–82. Toronto: Collier-Macmillan, 1959.
  • Erdem, Engin. “Ateizm ve Kanıtları”. Din Felsefesi El Kitabı. ed. Sait Reçber - Recep Kılıç. 179-181. Ankara: Grafiker, 2014.
  • Greisch, Jean. “Basit Dilin Sınırları İçinde Din”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7 (1998), 601–641.
  • Hempel, Carl G. “The Empiricist Criterion of Meaning”. Logical Positivism. ed. Alfred Jules Ayer. 108–133. Toronto: Collier-Macmillan, 2. Basım, 1959.
  • Henderson, Edward H . “Theistic Reductionism and the Practice of Worship”. International Journal for Philosophy of Religion 10/1 (1979), 25–40.
  • Kenny, Anthony. Philosophy in the Modern World. Oxford: Oxford University Press, 2007.
  • Kılıç, Recep. “Dinî Çoğulculuk mu, Dinde Çoğulculuk mu?”. Dini Araştırmalar 7/19 (2004), 13–17.
  • Koç, Turan. Din Dili. İstanbul: İz Yayıncılık, 1998.
  • Mahon, James Edwin. “Macintyre and the Emotivists”. What Happened in and to Moral Philosophy in the Twentieth Century?: Philosophical Essays in Honor of Alasdair Macintyre. ed. Fran O’Rourke. 165–201. Notre Dome: University of Notre Dame Press, 2013.
  • Mascall, Eric Lionel. Words and Images; A Study in Theological Discourse. London: Darton, Longman & Todd, 1968.
  • Mitchell, Basil. Morality: Religious & Secular. Oxford: Oxford University Press, 2000.
  • Quine, Willard V. O. “Two Dogmas of Empiricism”. The Philosophical Review 60/1 (1951), 20–43.
  • Reçber, Mehmet Sait. “Dil Felsefesi”. Felsefe. 180–213. Ankara: Ankuzem, 2005.
  • Rossi, Jean-Gerard. Analitik Felsefe. ed. Atakan Altınörs. İstanbul: Bilge Kültür Sanat, 2. Basım, 2020.
  • Schlick, Moritz. “Meaning and Verification”. The Philosophical Review 45/4 (1936), 339–369.
  • Schönbaumsfeld, Genia. Wittgenstein and Religion. Cambridge University Press, (yayımlanmamış kitap).
  • Scott, Michael. "Religious Language". The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2022 Edition). ed. Edward N. Zalta. URL= <https://plato.stanford.edu/archives/spr2022/entries/religious-language/>.
  • Wittgenstein, Ludwig. Tractatus Logico-Philosophicus. ed. Oruç Aruoba. İstanbul: Metis, 7. Basım, 2020.
  • Yıldırım, Ali. “Din Dilinin Ahlâkî Yorumu”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1 (2012), 541–567.
  • Yıldırım, Ali. Din Dilinin Anlamı; Doğrulamacı ve İşlevselci Yaklaşımlar. Marmara Üniversitesi, Doktora Tezi, 2012.
  • “Verifiability principle | philosophy | Britannica”. Erişim 01 Haziran 2021. https://www.britannica.com/topic/verifiability-principle

Empirizm Merceğinden Dini İnanç Braithwaite Eleştirisi

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 53 - 73, 11.08.2022

Öz

Dinî ifadeler bize ne söyler? İnançlı kimselerin yaşamını adadığı ifadelerin epistemolojisi, kritik bir öneme haizdir. Din dilini gayri-bilişselci bir açıdan ele alan Richard Bevan Braithwaite (1900-1990), dinî ifadelerin doğrulanamayacağını ancak empirik olarak anlamlı olabileceğini düşünür. Bu anlam, ahlaki yargıların bir yaşam tarzı çizdiği gibi analojiktir. Braithwaite’e göre, dini ifadelerin bilimdeki gibi deneysel bir doğruluk değeri yoktur; dini hikâyeler, inançlının yaşam tazına psikolojik destek sağlar. Kısaca Braithwaite, dinî ifadelerin ahlaki/davranışsal yönüne eğilerek bilişsel boyutunu elimine etmektedir. Böylece doğrulama ölçütüne yakalanmadan dini anlamlı kılmaya çalışmaktadır. Braithwaite’in din dilini ahlaki yorumlayan teorisini tahlil etmeyi amaçlamaktayız. Çalışmamızın giriş bölümünde Braithwaite’in dinî inanca empirist yaklaşımının sebeplerini ortaya koymak için 1920-1955 arası dönemin hakim paradigmasını anlatacağız. Bu minvalde mantıkçı pozitivizmin temel taşı olan doğruluk ilkesini ele alacağız. Akabinde asıl konumuz, Braithwaite’in din dilinin ahlaki yorumunu iki bölümde değerlendirmeye çalışacağız. İlk olarak dinî ifadelerin doğruluk testinden neden geçemeyeceğini Braithwaite açısından cevaplamaya çalışacağız. Bunun için dinî ifadeleri sırasıyla empirik, hipotetik ve analitik kategorilerinde yer vermeme sebeplerine değinecek ve eleştirilerimizi sunacağız. İkinci bölümde dinî ifadelerin nerede yer alacağı sorusuna cevap bulacağız. Braithwaite’in dinî ifadelere işlevsel bir yön ekleyerek anlamlı kılma çabasına temas edeceğiz ve gelen eleştirileri değerlendireceğiz. Akabinde dinî ifadeler ve ahlaki ifadelerin benzerlik ve farklılıklarından bahsedecek, Braithwaite’in dinî ve ahlaki ifadeleri aynı kategoride değerlendirmesi sonucunda oluşabilecek sorunları tartışacağız. Ayrıca aynı ahlaki eyleme sahip dinleri ayrıştırmak için Braithwaite’in dini kıssalara dair tutumunu ve buna yönelik eleştirileri değerlendireceğiz. Tüm bunların sonucu olarak dinî inançların sübjektifliğini Braithwaite özelinde ortaya koyarak teizm için ortaya çıkması muhtemel sakıncaları belirteceğiz.

Kaynakça

  • Aydın, Mehmet. Din Felsefesi. İzmir: İzmir İlahiyat Fakültesi Vakfı, 1999.
  • Ayer, Alfred Jules. Language Truth and Logic. London: Penguin Books, 12. Basım, 1971.
  • Bartley III, William Warren. Morality and Religion. London: Palgrave Macmillan, 1971.
  • Braithwaite, Richard Bevan. An Empiricist’s View of the Nature of Religious Belief. Cambridge: Cambridge University Press, 1955.
  • Carnap, Rudolf. “The Elimination of Metaphysics Through Logical Analysis of Language”. Logical Positivism. ed. Alfred Jules Ayer. 60–82. Toronto: Collier-Macmillan, 1959.
  • Erdem, Engin. “Ateizm ve Kanıtları”. Din Felsefesi El Kitabı. ed. Sait Reçber - Recep Kılıç. 179-181. Ankara: Grafiker, 2014.
  • Greisch, Jean. “Basit Dilin Sınırları İçinde Din”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7 (1998), 601–641.
  • Hempel, Carl G. “The Empiricist Criterion of Meaning”. Logical Positivism. ed. Alfred Jules Ayer. 108–133. Toronto: Collier-Macmillan, 2. Basım, 1959.
  • Henderson, Edward H . “Theistic Reductionism and the Practice of Worship”. International Journal for Philosophy of Religion 10/1 (1979), 25–40.
  • Kenny, Anthony. Philosophy in the Modern World. Oxford: Oxford University Press, 2007.
  • Kılıç, Recep. “Dinî Çoğulculuk mu, Dinde Çoğulculuk mu?”. Dini Araştırmalar 7/19 (2004), 13–17.
  • Koç, Turan. Din Dili. İstanbul: İz Yayıncılık, 1998.
  • Mahon, James Edwin. “Macintyre and the Emotivists”. What Happened in and to Moral Philosophy in the Twentieth Century?: Philosophical Essays in Honor of Alasdair Macintyre. ed. Fran O’Rourke. 165–201. Notre Dome: University of Notre Dame Press, 2013.
  • Mascall, Eric Lionel. Words and Images; A Study in Theological Discourse. London: Darton, Longman & Todd, 1968.
  • Mitchell, Basil. Morality: Religious & Secular. Oxford: Oxford University Press, 2000.
  • Quine, Willard V. O. “Two Dogmas of Empiricism”. The Philosophical Review 60/1 (1951), 20–43.
  • Reçber, Mehmet Sait. “Dil Felsefesi”. Felsefe. 180–213. Ankara: Ankuzem, 2005.
  • Rossi, Jean-Gerard. Analitik Felsefe. ed. Atakan Altınörs. İstanbul: Bilge Kültür Sanat, 2. Basım, 2020.
  • Schlick, Moritz. “Meaning and Verification”. The Philosophical Review 45/4 (1936), 339–369.
  • Schönbaumsfeld, Genia. Wittgenstein and Religion. Cambridge University Press, (yayımlanmamış kitap).
  • Scott, Michael. "Religious Language". The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2022 Edition). ed. Edward N. Zalta. URL= <https://plato.stanford.edu/archives/spr2022/entries/religious-language/>.
  • Wittgenstein, Ludwig. Tractatus Logico-Philosophicus. ed. Oruç Aruoba. İstanbul: Metis, 7. Basım, 2020.
  • Yıldırım, Ali. “Din Dilinin Ahlâkî Yorumu”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1 (2012), 541–567.
  • Yıldırım, Ali. Din Dilinin Anlamı; Doğrulamacı ve İşlevselci Yaklaşımlar. Marmara Üniversitesi, Doktora Tezi, 2012.
  • “Verifiability principle | philosophy | Britannica”. Erişim 01 Haziran 2021. https://www.britannica.com/topic/verifiability-principle
Toplam 25 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Felsefe, Din Araştırmaları
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Büşra Nur Tutuk 0000-0002-3586-981X

Yayımlanma Tarihi 11 Ağustos 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 5 Sayı: 1

Kaynak Göster

ISNAD Tutuk, Büşra Nur. “Empirizm Merceğinden Dini İnanç Braithwaite Eleştirisi”. Din ve Felsefe Araştırmaları 5/1 (Ağustos 2022), 53-73.
Din ve Felsefe Araştırmaları Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. Creative Commons Lisansı