Investigation of Tolerance Perceptions of Fourth Grade Elementary School Students Through Pictures

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 75 - 92, 31.12.2019

İsmail Kaygısız

Öz

The aim of this research is to understand the
tolerance perception of fourth- grade primary school students, of the events
that happen around them, which they will meet with tolerance and which they
won’t. 21 primary school fourth-grade student participated in this study. In
the choice of working group, typical case sampling method, which is one of the
purposeful techniques, has been chosen. The data of the research were collected
through semi-structured interviews conducted after the tolerance themed lesson
with students and interpretation of the pictures made by the students. The data
obtained in this study, which was carried out by using phenomenology, which is
one of the qualitative research designs, was analyzed with content analysis
technique. As a result of the study, the fourth grade students describe to
tolerance helping each other, respect, ignore, be nice to someone and
forgiveness. Students state that they won’t tolerate any intentional
behaviours, yet they will tolerate any unintentional negative behaviours.

Anahtar Kelimeler

Phenomenology, primary school fourth-grade, values education, tolerance

İlkokul Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Hoşgörü Algılarının Resimler Aracılığıyla İncelenmesi

Öz

Bu
araştırmanın amacı, ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin hoşgörü algılarının
ne olduğunu, çevrelerinde yaşanan olaylardan hangilerini hoşgörü ile
karşılayıp; hangilerini hoşgörü ile karşılayamayacaklarını anlamaya
çalışmaktır. Araştırmaya ilkokul dördüncü sınıfa devam eden 21 öğrenci
katılmıştır. Çalışma grubunun seçiminde amaçlı örnekleme tekniklerinden tipik
durum örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın verileri öğrencilerle
yapılan hoşgörü temalı dersin ardından gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış
görüşmelerle ve öğrenciler tarafından yapılan resimlerin yorumlatılması ile
toplanmıştır. Nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji kullanılarak
gerçekleştirilen bu çalışmada elde edilen veriler içerik analizi tekniği ile
analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda dördüncü sınıf öğrencileri hoşgörüyü;
yardımlaşma, saygı duyma, görmezlikten gelme, birine iyi davranma ve affetme
olarak tanımlamışlardır. Öğrenciler kendilerine kasıtlı olarak yapılan
davranışları hoş göremeyeceklerini belirtirken, kasıtlı olarak yapılmayan
olumsuz davranışları hoş görebileceklerini ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

ilkokul, hoşgörü, fenomenoloji, değerler eğitimi

Kaynakça

• Aladağ, S. (2009). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde değer eğitimi yaklaşımlarının öğrencilerin sorumluluk değerini kazanma düzeyine etkisi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aslan, S. (2017). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin hoşgörü eğilimleri ile yardımseverlik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 163-175. doi:10.17679/inuefd.306509
• Aslan, S. (2019). İlkokul 4. Sınıf Öğrencilerinin Duygu ve Düşüncelere Saygı ile Hoşgörü Tutumları ve Görüşlerinin İncelenmesi. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 10(2), 80-95.
• Atalay, Y.Ö. (2008). Felsefi açıdan tolerans ve hoşgörü (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Berg, B.L. (2001). Qualitative research methods for the social sciences. Boston: Ally and Bacon.
• Borgonovi, F. (2012). The relationship between education and levels of trust and tolerance in Europe. The British Journal of Sociology, 63(1), 146-167.
• Boyacı, M. ve Ersever, O. G. (2017). Hoşgörü eğilimi geliştirme programının 5. sınıf öğrencilerinin hoşgörü ve zorbalık düzeylerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 42(189), 167-182. doi:10.15390/EB.2017.680
• Büyüköztürk, Ş. Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Çalışkan, H. ve Sağlam, H. İ. (2012). Hoşgörü eğilim ölçeğinin geliştirilmesi ve ilköğretim öğrencilerinin hoşgörü eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 1431-1446.
• Chzhen, Y. (2014). Education and democratization: tolerance of diversity, political engagement, and understanding of democracy. http://unesdoc.unesco.org/images/0022/002259/225926e.pdf adresinden 05.07.2019 tarihinde alınmıştır.
• Colesante, R.J., ve Biggs, D.A. (1999). Teaching about tolerance with stories and arguments. Journal of Moral Education, 28(2), 185-199.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design choosing among five approaches. London: Sage
• Ersoy, A. (2016). Dördüncü sınıf öğrencilerinin hoşgörü algısı ve deneyimleri: Bir fenomenolojik araştırma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 454-473.
• Güler, A., Halıcıoğlu, M.B. ve Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• İnel, Y., & Gökalp, A. (2018). Ortaokul öğrencilerinin hoşgörü eğilimlerinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 13(27),847-877.
• Kale, N. (2007). Nasıl bir değerler eğitimi? Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu(26–28 Kasım 2004), 313– 322, İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
• Kalın, Z. (2013). Ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin hoşgörü eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Kalın, Z. T. ve Nalçacı, A. (2017). Ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin hoşgörü eğilimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 293-304.
• Kaymakcan, R. (2007). Bir değer olarak hoşgörü ve eğitimi. R. Kaymakcan, S. Kenan, H. Kökelekli, Ş. Arslan ve M. Zengin (Edt.) Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
• Kepenekçi, K. Y. (2004). Sınıf öğretmenlerine göre hoşgörü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 38, 250-265.
• Kuyurtar, M. (2000). Ortaçağ İslam düşüncesinde hoşgörü (Yayınlanmamış doktora tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Marshall, C. & Rossman, G. B. (2014). Designing qualitative research. New York: Sage.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative research. New York: John Wiley & Sons, Ltd.
• Sağlam, H. İ., & Tunar, T. (2018). İlkokul öğrencilerinin aile birliğini önemseme ve hoşgörü eğilim düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 43(195), 119-136.
• Tahiroğlu, M. (2014). Hoşgörülü ve demokratik bir sınıf toplumu uygulaması. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 5(17), 87-110.
• Taş, H. (2018). Hoşgörü tutum ölçeği: bir ölçek geliştirme çalışması. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 13(4), 1169-1192, doi: http://dx.doi.org/10.7827/
• Taş, H. ve Kıroğlu, K. (2017). Mevlâna’nın dinler-üstü bir hümanist olduğu savı üzerine bir değerlendirme. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(13), 557-576, doi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.11870,
• Türe, H. ve Ersoy, A. F. (2015). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin hoşgörü eğitimine bakışı ve hoşgörü eğitimine ilişkin uygulamaları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 5(1), 57-87.
• Türk Dil Kurumu (TDK) (2019). Genel Türkçe sözlük. http://www.tdk.gov.tr adresinden 25.03.2019 tarihinde alınmıştır.
• UNESCO (1992). Education facing the crisis of values: Strategies for strengthening humanistic, cultural, and international values in formal and non-formal education. Paris: UNESCO.
• UNESCO (1996). Tolerance: The threshold of peace. http://unesdoc.unesco.org/images/0009/000981/098178e.pdf2 05.07.2019 tarihinde alınmıştır.
• Yeşilkayalı, E. ve Yıldız Demirtaş, V. (2013). Ebeveynlerin çocuk haklarına ilişkin tutumları ile ilköğretim öğrencilerinin hoşgörü eğilimleri arasındaki ilişki. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 1225.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yürüşen, M. (1996). Liberal bir değer olarak ahlaki ve siyasi hoşgörü. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• Zehir Topkaya, E. ve Yavuz, A. (2011). Democratic Values and Teacher Self-Efficacy Perceptions: A Case of PreService English Language Teachers in Turkey. Australian Journal of Teacher Education, 36(8), doi: http://dx.doi.org/10.14221/ajte.2011v36n8.1