The Relationship between Parents' Perception of Perfectionism and Creativity of Secondary School Students

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 253 - 275, 31.12.2020

Sueda Esen , Leyla Ayverdi

Öz

The study aimed to determine the relationship between the creativity of students in the 5th and 6th grades and parental perfectionism and to reveal students' thoughts about their creativity and their fathers’ perfectionism. In the research, exploratory sequential design, which is mixed-method research, was used. The participants who attend the quantitative part of the study are 172 people consisting of 86 students and 86 parents of Necip Fazıl Kısakürek Secondary School in the Balıkesir city center. In this research, the Torrance Test of Creative Thinking-Verbal to determine students' creativity scores; Multidimensional Perfectionism Scale to measure the perfectionism scores of parents were used. Also, a semi-structured interview form prepared by researchers was used to reveal how students perceive their creativity and fathers' perfectionism. Interviews were conducted with four students selected by the maximum diversity sampling method. In the analysis of quantitative data, the Spearman-Brown rank difference correlation coefficient was computed by using the SPSS 22 program. While analyzing qualitative data, semi-structured interviews were analyzed through descriptive analysis. Themes and codes were created taking into account the dimensions of creativity and socially prescribed perfectionism. It was observed that there was a significant medium-sized relationship in the negative direction relationship between fathers' socially perfectionism and creativity scores (fluency, flexibility, originality, creativity total) of the students in the 5th and 6th grades. Qualitative findings obtained in the study support the quantitative findings. It can be suggested that parents have a perfectionist attitude towards supporting and that they should take a supportive attitude considering the child's interests and abilities instead of determining high criteria.

Anahtar Kelimeler

Creativity, Perfectionism, Parental attitude, middle school students

Anne-Babanın Mükemmeliyetçilik Algısı ile Ortaokul Öğrencilerinin Yaratıcılıkları Arasındaki İlişki

Öz

Çalışmanın amacı, 5. ve 6. sınıfta eğitim alan öğrencilerin yaratıcılıkları ile anne-baba mükemmeliyetçiliği arasındaki ilişkinin belirlenmesi ve öğrencilerin kendi yaratıcılıkları ile baba mükemmeliyetçiliğine ilişkin düşüncelerinin ortaya konmasıdır. Araştırmada, karma yöntem araştırmalarından açımlayıcı sıralı desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel çalışma grubu, Balıkesir il merkezinde bulunan Necip Fazıl Kısakürek Ortaokulu’nun 86 öğrencisi ve 86 velisinden oluşan toplam 172 kişidir. Öğrencilerin yaratıcılık puanlarını belirlemek için Torrance Kelimelerle Yaratıcı Düşünme Testi; anne-babaların mükemmeliyetçilik puanlarını ölçmek için Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği kullanılmıştır. Ayrıca, öğrencilerin kendi yaratıcılıklarını ve babalarının mükemmeliyetçiliğini nasıl algıladıklarını ortaya çıkarmak amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi ile seçilen dört öğrenci ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Nicel verilerin analizinde SPSS 22 programı kullanılarak Spearman Brown sıra farkları korelasyon katsayısı hesaplanmıştır. Nitel veriler analiz edilirken yarı yapılandırılmış görüşmeler betimsel analiz yoluyla incelenmiş, yaratıcılığın boyutları ve sosyal mükemmeliyetçilik göz önünde bulundurularak temalar ve kodlar oluşturulmuştur. Baba sosyal mükemmeliyetçiliği ile 5 ve 6. sınıfta eğitim alan öğrencilerin yaratıcılık puanları (akıcılık, esneklik, özgünlük, yaratıcılık toplam) arasında negatif yönde orta büyüklükte anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Çalışmada elde edilen nitel bulgular, nicel bulguları desteklemektedir. Anne-babaların mükemmeliyetçi bir tutum içerisinde olup yüksek kriterler koymaları yerine, çocuğun ilgi ve yeteneklerini göz önünde bulundurarak destekleyici bir tutum sergilemeleri önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcılık,, mükemmeliyetçilik,, anne-baba tutumu,, ortaokul öğrencileri

Kaynakça

• Adana, F. ve Kutlu, Y. (2009). Anne-baba tutumlarının adolesanların kendilik kavramı üzerine etkisi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(2), 18-23.
• Akça, Z. K. (2012). Genç yetişkinlikte algılanan anne-baba tutumlarının, kendini toparlama gücü ve benlik saygısı arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Andreasen, N. C. (2009). Yaratıcı beyin dehanın nörobilimi (K. Güney, Çev.). Ankara: Arkadaş Yayıncılık.
• Aral, N. (1999). Sanat eğitimi-yaratıcılık etkileşimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 11-17.
• Arslan, G. ve Kabasakal, Z. (2013). Ergenlerin problem çözme becerileri ve ana-baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkish Studies, 8(6), 33-42.
• Aslan, E. (2001). Torrance yaratıcı düsünce testi’nin Türkçe versiyonu. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 14, 19-40.
• Ay, Ö., Gökler, R. ve Koçak, R. (2013). Mizah tarzları, yaratıcılık ve yaşam doyumu: Orta öğretim öğrencileri üzerinde bir inceleme. TheJournal of Academic Social Science Studies, 6(6), 739-767.
• Ayverdi, L., Asker, E., Öz Aydın, S. ve Sarıtaş, T. (2012). İlköğretim öğrencilerinin bilimsel yaratıcılıkları ile fen ve teknoloji dersi akademik başarıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. İlköğretim Online, 11(3), 646-659.
• Bilir, A. (2019). Üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerde ana-baba tutumu ile sınav kaygısı arasındaki ilişki: Adana ili örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Charyton, C. ve Snelbecker, G. E. (2007). General, artistic and scientific creativity attributes of engineering and music students. Creativity Research Journal, 19(2-3), 213-225.
• Cohen, S. R. (1975). The relationship between convergent and divergent thinking in science as revealed in sixth and seventh graders. The Journal of Educational Research, 68(9), 327-330.
• Creswell, J. W. ve Plano Clark, V. L. (2014). Karma yöntem desen seçimi (A. Delice, Çev.). Karma yöntem araştırmaları tasarımı ve yürütülmesi içinde (s. 61-161). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çiftçi Arıdağ, N. ve Ünsal Seydooğulları, S. (2019). Lise öğrencilerinin yaşam doyumu ve yılmazlık düzeylerinin anne-baba tutumlarıyla ilişkisi açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(4), 1037-1060.
• Deniz, M. E., Kapıcıoğlu, S., Yüksel, B. Ö., Özbağır, T. İ. ve Erus, S. M. (2018). Ergenlerde saldırganlık ve sosyal beceri davranışlarının yordayıcısı olarak anne baba tutumları. Yıldız Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 1-11.
• Derman, M. T. ve Başal, H. A. (2013). Okulöncesi çocuklarında gözlenen davranış problemleri ile ailelerinin anne-baba tutumları arasındaki ilişki. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 115-144.
• Doğan, N. (2005). Yaratıcı düşünme ve yaratıcılık. Ö. Demirel (Ed.). Eğitimde yeni yönelimler içinde (s. 167-172). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Duman, G. K. (2008). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin durumluk sürekli kaygı düzeyleri ile sınav kaygısı düzeyleri ve ana-baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Düzgün, Ş. (2003). Öğrencilerin psikolojik belirtileri ile ana-baba tutumları arasındaki ilişkiler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1-2), 149-162.
• Eldeleklioğlu, J. (1999). Karar stratejileri ile ana - baba tutumları arasındaki ilişki. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(11), 7-13.
• Erbil, N., Divan, Z. ve Önder, P. (2006). Ergenlerin benlik saygısına ailelerinin tutum ve davranışlarının etkisi. Aile ve Toplum, 3(10), 7-15.
• Erdoğdu, M. Y. ve Gündoğmuş, G. (2020). Yalnızlık düzeyinin yordanmasında anne baba tutumları ve okul tükenmişliğinin rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31, 158-168.
• Erkan, Z., Güçray, S. ve Çam, S. (2002). Ergenlerin sosyal kaygı düzeylerinin ana baba tutumları ve cinsiyet açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(10), 64-75.
• Gökkaya, M. (2016). Bir grup üniversite öğrencisinde sosyal kaygı, depresyon ve anne-baba tutumları ile mükemmeliyetçilik eğilimleri ve üniversiteye uyum arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Güngör, H. ve Buluş M. (2016). Ebeveyn mükemmeliyetçiliğinin 5-6 yaş okul öncesi dönem çocuklarının algılanan kaygı düzeyini öngörmedeki rolü. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 147-159.
• Hamachek, D. E. (1978). Psychodynamics of normal and neurotic perfectionism. Psychology, 15, 27-33.
• Hamarta, E., Baltacı, Ö., Üre, Ö. ve Demirbaş, E. (2010). Lise öğrencilerinin utangaçlıklarının algılanan anne baba tutumları ve problem çözme yaklaşımları açısından incelenmesi. Aile ve Toplum, 6(22), 73-82.
• Hanımoğlu, E. ve İnanç, B. Y. (2011). Seviye belirleme sınavına girecek olan ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinde sınav kaygısı, mükemmeliyetçilik ve anne-baba tutumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 351-366.
• Hewitt, P. L. ve Flett, G. L. (1991). Dimensions of perfectionism in unipolar depression. Journal of Abnormal Psychology, 100(1), 98- 101.
• Honig, A. S. (2000). Promoting creativity in young children. ERIC Document Reproduction Service No. ED 442-548. Erişim adresi (20.12.2020): http://www.eric.ed.gov/PDFS/ED442548.pdf
• Kandır, A. ve Alpan, Y. (2008). Okul öncesi dönemde sosyal-duygusal gelişime anne-baba davranışlarının etkisi. Aile ve Toplum, 10(4), 33-38.
• Kaya A., Bozaslan H. ve Genç G. (2012). Üniversite öğrencilerinin anne-baba tutumlarının problem çözme becerilerine, sosyal kaygı düzeylerine ve akademik başarılarına etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 208-225.
• Kıral, E. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin mükemmeliyetçilik algısı ve kontrol odağı ile ilişkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kim, K. H., Cramond, B. ve Bandalos, D. L. (2006). The latent structure and measurement ınvariance of scores on the torrance tests of creative thinking–figural. Educational and Psychological Measurement, 66(3), 459-477.
• Kind, P. ve Kind, V. (2007). Creativity in science education: perspectives and challenges for developing school science. Studies in Science Education, 43(1), 1-37.
• Kuru Öğün, S. (2000). Anne baba tutumları ile 8. sınıf öğrencilerinin benlik saygıları ve atılganlıkları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kutlu, A. ve Apaydın, B. (2019). Ortaokul öğrencilerinin algılanan anne baba tutumlarının kariyer gelişimleri ile ilişkisi. Kariyer Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 2(1), 54-72.
• Liang, J. C. (2002). Exploring scientific creativity of eleventh grade students in Taiwan (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). The University of Texas at Austin, Texas, ABD.
• Litauer, F. ve Litauer, M. (1997). Kişilik bulmacası: Birlikte çalıştığımız insanları anlamak (H. Betül Çelik, Çev.). İstanbul: Sistem Yayıncılık. Mumford, M. (2000). Managing creative people: strategies and tactics for innovation. Human Resource Management Review, 10(3), 313-351.
• Oral, M. (1999). The relationship between dimensions of perfectionism, stressful life events and depressive symptoms in university students: a test of diathesisstress model of depression (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensitütüsü, Ankara.
• Öncü, T. (2000). Anasınıfı (6 yaş) düzeyindeki çocukların şekilsel yaratıcılıklarının cinsiyet değişkeni açısından karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 40, 25-34.
• Öncü, T. (2003). Torrance Yaratıcı Düşünme Testleri-Şekil Testi aracılığıyla 12-14 yaşları arasındaki çocukların yaratıcılık düzeylerinin yaş ve cinsiyete göre karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 43(1), 221-237.
• Özben, Ş. ve Argun, Y. (2005). Buca eğitim fakültesi öğrencilerinin yaratıcılık boyutları puanlarının karşılaştırılması. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,18, 16-23.
• Özen, D. (2019). Ortaokul öğrencilerinin anne-baba tutumlarının psikolojik sağlamlık üzerine etkisi. Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi, 6(3), 1428-1449.
• Öztabak, M. E. ve Özyürek, A. (2018). Okul öncesi çocuklarda öz düzenleme becerileri ile anne-baba tutumları arasındaki ilişki üzerine bir inceleme/An investigation on relation between self-regulation skills of pre-school students and parental attitudes. Journal of History Culture and Art Research, 7(5), 385-395.
• Palut, B. (2008). Düşünme stilleri ve anne-baba tutumları arasındaki ilişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 1-11.
• Piirto, J. (2009). The personalities of creative writers. S. B. Kaufman and J. C. Kaufman (Eds.). The psychology of creative writing içinde (s. 3-22). New York: Cambridge University Press.
• Pirinççi, L. N. (2009). Lise öğrencilerinin mükemmeliyetçilik düzeyleri ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Rice, K. G., Ashby, J. S. ve Slaney, R. B. (1998). Self-esteem as a mediator between perfectionism and depression: A structural equation analysis. Journal of Counseling Psychology, 5, 304-314.
• Robinson, K. (2008). Yaratıcılık aklın sınırlarını aşmak (N. Geyran Koldaş, Çev.). İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Rowe, A. J. (2007). Yaratıcı zeka (Ş. Gülmen, Çev.). İstanbul: Global Yayın Dağıtım. Sezer, Ö. (2010). Ergenlerin kendilik algılarının anne baba tutumları ve bazı faktörlerle ilişkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(7), 1-19.
• Sternberg, R. J. ve Lubart, T. I. (2009). The concept of creativity: Prospects and paradigms. R. J. Sternberg (Ed.). Handbook of creativity içinde (s. 3-16). Cambridge: Cambridge University Press.
• Stoeber, J., Kobori, O. ve Tanno, Y. (2010). The multidimensional perfectionism cognitions ınventory–English (MPCI-E): Reliability, validity, and relationships with positive and negative affect. Journal of Personality Assessment, 92(1), 16-25.
• Strip, C. A. ve Hirsch, G. (2000). Helping gifted children soar: A practical guide for parents and teachers. Scottsdale: Great Potential Press.
• Suddarth, B. H. ve Slaney, R. B. (2001). An ınvestigation of the dimensions of perfectionism in college students. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 34, 157-165.
• Şengün, M. (2015). Anne-baba tutumuna göre lise öğrencilerinin ahlâki olgunluk düzeyleri. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12(23), 203-215.
• Torrance, E. P. (1962). Guiding creative talent. Englewood Cliffs N.J.: Prentice Hail.
• Torrance, E. P. and Goff, K. (1990). Fostering academic creativity in gifted students. ERIC Document Reproduction Service No. ED-321-489. Erişim adresi (20.12.2020): http://www.eric.ed.gov/PDFS/ED321489.pdf
• Tuzgöl, M. (2000). Ana-baba tutumları farklı lise öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2, 39-48.
• Üstündağ, T. (2009). Yaratıcılığa yolculuk (4. bs.). Ankara: Pegem A Akademi. Walkup, L. E. (1965). Creativity in science through visualization. Perceptual and Motor Skills, 21, 35-41.
• Yaman, S. ve Yalçın, N. (2004). Fen bilgisi öğretiminde probleme dayalı öğrenme yaklaşımının yaratıcı düşünme becerisine etkisi. İlköğretim Online, 4(1), 42-52.
• Yarbrough, N. (2011). Torrance yaratıcı düşünme testi sözel (TYDT) puanlama kitapçığı. Torrance Center for Creativity and Talent Development UGA.
• Zimmerman, E. (2010). Creativity and art education: A personal journey in four acts. Art Education, 63(5), 84-92.