Öğretmen Adaylarının “Fen Eğitimi” Kavramına Yönelik Yaratıcı Karşılaştırmalarının İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 101 - 116, 31.12.2022

Zeynel Abidin Yılmaz , Mehmet Diyaddin Yaşar

https://doi.org/10.52134/ueader.1208416

Öz

Öğretmen adaylarının fen eğitimine ilişkin metaforik algılarının belirlenmesi, fen eğitiminin daha etkili ve verimli bir şekilde düzenlenmesinin yanı sıra öğretiminin organizasyon ve yapısına da katkı sağlayacaktır. Bu yönüyle bu araştırma, öğretmen adaylarının fen eğitimine yönelik metaforik algılarını çeşitli değişkenler açısından belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu araştırma 301 öğretmen adayı üzerinde yapılmıştır. Bu araştırmada nitel araştırma desenlerinden biri olan fenomenolojik araştırma benimsenmiştir. Veri toplama aracı olarak yaratıcı karşılaştırma formu kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizinde nitel veri analiz yöntemlerinden biri olan içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışma sonucunda öğretmen adaylarının fen eğitimine yönelik yaratıcı karşılaştırmaları duygu, renk, oyun, ulaşım aracı ve teknolojik araç olmak üzere 5 kategoride toplanmıştır. Öğretmen adayları bu kategorilere göre çeşitli metaforlar üretmişlerdir. Araştırmanın sonuçlarına dayalı olarak da bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yaratıcı karşılaştırmalar, fenomenoloji, öğretmen adayları, fen eğitimi

Examination of Prospective Teachers' Creative Comparisons for the Concept of "Science Education" in Terms of Various Variables

Öz

Determination of prospective teachers' metaphoric perceptions of science education will contribute to the more effective and efficient organization of science education and the organize and structure of its teaching. In this aspect, this research aimed at determining prospective teachers' metaphoric perceptions toward science education in terms of various variables. This research was conducted on 301 prospective teachers. In this research, a phenomenological study, which is one of the qualitative research designs, was adopted. A creative comparison form was used as a data collection tool. The content analysis method, which is one of the qualitative data analysis methods, was used to analyze the collected data. As a result of this study, the creative comparisons of prospective teachers for science education were gathered under 5 categories: emotion, color, game, transportation vehicle, and technological tool. Prospective teachers produced several metaphors according to these categories. And some suggestions were made based on the results.

Anahtar Kelimeler

Science education, Creative comparisons, prospective teachers, phenomology, Yaratıcı karşılaştırmalar, fenomenoloji, öğretmen adayları, fen eğitimi.

Kaynakça

• Afacan, Ö. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının “Fen” ve “Fen ve Teknoloji Öğretmeni” kavramına yönelik metafor durumları [Metaphors used by elementary science teacher candidates to describe “scıence” and “elementary science and technology teacher]. E-Journal of New World Sciences Academy (NWSA), 6(1), 1242-1254.
• Aktamış, H., & Ergin, Ö. (2006). Fen eğitimi ve yaratıcılık [Science education and creativity]. Dokuz Eylül Univesity the Journal of Buca Faculty of Education, 20, 77-83.
• Aktamış, H., & Dönmez, G. (2016). Ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersine, bilime, fen bilimleri öğretmenine ve bilim insanına yönelik metaforik algıları [Metaphoric perception of secondary school students towards science classes, science, science teacher and scientist]. Ondokuz Mayıs University Journal of Education, 35(1), 7-30.
• Arık, S., & Özdemir E. (2014). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının fen laboratuvarına yönelik metaforik algıları [The metaphoric perceptions of prospective science and technology teacher to the concept of science laboratory]. Kastamonu Education Journal, 24(2), 673-688.
• Arık, S., & Yılmaz, M. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları ve çevre kirliliğine yönelik metaforik algıları [Prospective science teachers’ attitude toward the environmental problems and their metaphorical perceptions about “environmental pollution]. Kastamonu Education Journal, 25(3), 1147-1164.
• Arslan, M., & Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim öğretim açısından incelenmesi [An examination of metaphorical thinking and learning from educational view]. Jornal of National Education, 171, 100-108.
• Aydın, F. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar [Secondary school students’ metaphors about the geography concept]. Educational Scıences: Theory & Practıce, 10(3), 1293-1322.
• Aydın, F. (2011). Üniversite öğrencilerinin “Çevre” kavramına ilişkin metaforik algıları [The metaphoric perceptions of university students towards “environment” concept]. Doğu Coğrafya Dergisi [Eastern Geographical Review], 16(26), 25-44.
• Bıyıklı, Ç., Başbay, M., & Başbay, A. (2014). Ortaokul ve lise öğrencilerinin bilim kavramına ilişkin metaforları [Secondary and high school students’ metaphors about the concept of science]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Bolu Abant İzzet Baysal University Journal of Faculty of Education], 14(1), 413-437.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri [Sxientific research methods] (2nd ed.). Pegem.
• Cameron, L. (2002). Metaphors in the learning of science: A discourse focus. British Educational Research Journal, 28(5), 673-688.
• Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D., & Turgut, M. F. (1997). Fizik öğretimi [Physics teaching]. YÖK/Dünya Ban¬kası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi, Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi.
• Çepni, S., & Keleş, E. (2006). Turkish students' conceptions about the simple electric circuits. International Journal of Science and Mathematics Education, 4(2), 269-291.
• Çermik, H. (2013). Öğretmen adaylarının zihinlerinde canlanan resimdeki bilim insanı [A scientist created in the picture that pre-service teachers have in their minds]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 139-153.
• Demirci-Güler, M. P. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının fen ve teknoloji dersine ilişkin metaforik tanımlamaları [Metaphorical definitions of classroom teacher candidates about science and technology courses]. Electronic Journal of Social Sciences, 11(41), 53-63.
• Deniş-Çeliker, H. D., & Akar, A. (2015). Ortaokul öğrencilerinin doğaya ilişkin metaforik algıları [Metaphors regarding to nature of middle school students]. Ahi Evran University Journal of Kırşehir Education Faculty, 16(2), 101-119.
• Doğan Bora. N., Arslan, O., & Çakıroğlu, J. (2006). Lise öğrencilerinin bilim ve bilim insanı hakkındaki görüşleri [What do high school students think about science and scientısts?]. Hacettepe University Journal of Education, 31, 32-44.
• Dönmez, G. (2017). Ortaokul Öğrencilerinin fen bilimleri dersine, bilime, fen bilimleri öğretmenine ve bilim insanına yönelik metaforik algıları ve imajları [Metaphorical perceptions and imaginations of secondary school students for science course, science, science teachers and scientist]. (Unpublished master’s thesis). Aydın: Adnan Menderes University.
• Jaakkola, T., & Veermans, K. (2018). Exploring the effects of concreteness fading across grades in elementary school science education. Instructional Science, 46(2), 185-207.
• Jeppsson, F., Haglund, J., Amin, T. G., & Strömdahl, H. (2013). Exploring the use of conceptual metaphors in solving problems on entropy. Journal of the Learning Sciences, 22(1), 70-120.
• Güler, T., & Akman, B. (2006). 6-yaş çocuklarının bilim ve bilim insanı hakkındaki görüşleri [6-year-old children’s views on science and scientists]. Hacettepe University Journal of Education, 31, 55-66.
• Gömleksiz, M. N., Kan, A. Ü., & Öner, Ü. (2012). İlköğretim öğrencilerinin sosyal bilgiler dersine ilişkin metaforik algıları [Metaphorical perceptions of elementary school students toward social studies course]. Erzincan University Journal of Education Faculty, 14(2), 419-436.
• Güveli, E., İpek, A. S., Atasoy, E., & Güveli, H. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik kavramına yönelik metafor algıları [Prospective primary teachers’ metaphorical perceptions towards mathematics]. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 2(2), 140-159.
• Güven, E. (2014). Fen ve teknoloji öğretmen ve öğretmen adaylarının çevre eğitimine ilişkin metaforik algıları [Metaphoric perception of science and technology teachers and teacher candidates for environmental educatıon]. Journal of Research in Education and Teaching, 3(3), 26-37.
• Hançer, A.H., Uludağ, N., & Yılmaz, A. (2007). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kimya dersine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre değerlendirilmesi [The evaluation of the attitudes of scıence teacher candidates towards chemistry lesson]. Hacettepe University Journal of Education, 32, 100-109.
• Kaya, M. F. (2014). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin metaforik algıları [Social studies teachers’ perception related to environmental problems: A sample analysis of metaphors]. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature, and History of Turkish or Turkic, 9(2), 917-931.
• Kılıç, Ş. (2010). Çocukların bilime ve bilim insanına yönelik tutumları ve kalıplaşmış yargıları [Children’s attitudes and stereotypes towards science and scientists]. The Journal of turkishs Educational Sciences, 8(2), 439-455.
• Levine, P. M. (2005). Metaphors and images of classroom. Kappa Delta Pi Record, 41(4), 172-175. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ724893.pdf
• McMillan, J. H., & Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence-based inquiry (7th ed.). Pearson Education.
• Mertol, H., Doğdu, M., & Yılar, B. (2013). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin sosyal bilgiler dersine ilişkin metaforik algıları [Metaphorical perceptions of the gifted and talented students with regard to the social studies lesson]. Journal of Gifted Education Research, 1(3), 176-183.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). Sage Publications.
• Minister of National Education [MNE] (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) [Science course cirriculum (Primary and Secondary school 3, 4, 5, 6, 7 and 8 classes) ]. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Özgelen, S. (2012). Turkish young children’s views on science and scientists. Educational Sciences: Theory & Practice, Special Issue, 3211-3225.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip olduğu zihinsel imgeler [Prospective teachers’ mental images about the concept of student]. Turkish Journal of Science, 7(2), 281-326.
• Saban, A., Koçbeker, B. N., & Saban, A. (2006).Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi [An investigation of the concept of teacher among prospective teachers through metaphor analysis]. Educational Sciences: Theory & Practice, 6(2), 509-522.
• Singh, K. (2010). Metaphor as a tool in educational leadership classrooms. Management in Education, 24(3) 127– 131.
• Sosyal, D., & Afacan, Ö. (2012). İlköğretim öğrencilerinin “Fen ve Teknoloji Dersi” ve “Fen ve Teknoloji Dersi Öğretmeni” kavramlarına yönelik metafor durumları. [Metaphors used by primary school students to describe “science and technology lesson” and “scıence and technology teacher”]. Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute, 9(19), 287-306.
• Şenel, T., & Aslan O. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının bilim ve bilim insanı kavramlarına yönelik metaforik algıları [The metaphoric perceptions of preservice early childhood teachers’ conceptions on science and scientist]. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 10(2), 76-95.
• Tortop, H. S. (2013). Öğretmen adaylarının üniversite hocası hakkındaki metaforları ve bir değerlendirme aracı olarak metafor [Preservice teachers’ metaphors about university teacher and metaphor as an evaluation tool]. Journal of Higher Education and Scienci, 3(2), 153-160.
• Uslu, N., Kocakülah, A., & Gür, H. (2016). Ortaokul öğrencilerinin bilim, bilim insanı ve öğretmen kavramlarına ilişkin metafor algılarının incelenmesi [Secondary school students’ science, scientıst, and teacher perceptıon on the concepts of metaphor study]. Journal of Research in Education and Teaching, 5(1), 354-364.
• Ürey, M., Karaçöp, A., Göksu, V., & Çolak, K. (2017). Fen ve sosyal bilimler kökenli öğretmen adaylarının bilim insanı algıları [Perceptions of prospective science and social studies teachers toward scientists]. YYU Journal of Education Faculty, 14(1), 205-226.
• Yapıcı, İ. Ü. (2015). Lise öğrencilerinin biyoloji kavramına ilişkin metaforik algıları [High school students’ metaphorical perceptions towards biology]. Electronic Journal of Social Sciences, 14(55), 139-147.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (7th ed.) [Qualitative research methods in the social sciences]. Seçkin.
• Yılmaz, Z. A., & Batdı, V. (2016). A meta-analytic and thematic comparative analysis of the integration of augmented reality applications into education. Eğitim ve Bilim, 41(188), 273-289. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2016.6707