OKUL ÖNCESİ DÖNEM ÇOCUKLARDA EGO SAĞLAMLIĞI VE RUHSAL UYUM ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2021, , 147 - 163, 29.12.2021

Ayşe Çetinkaya , Arzu Özyürek

https://doi.org/10.47714/uebt.1014365

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, ego sağlamlığının okul öncesi dönem çocuklarının ruhsal uyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi hedeflenmiştir. Çalışmada ayrıca kişisel bazı değişkenlere göre çocukların ego sağlamlığı ve ruhsal uyumları incelenmiştir. Çalışma grubunu 5-6 yaşındaki 311 çocuk oluşturmuştur. Veriler çocukların annelerinden elde edilmiştir. Veri toplamada Çocuk Ego Sağlamlığı Ölçeği ve Hacettepe Ruhsal Uyum Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin normal dağılım göstermemesi nedeniyle parametrik olmayan testlerden Spearman Brown Korelasyon analizi, Mann Whitney U Testi, Kruskal Wallis-H Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda çocukların ego sağlamlık düzeylerinin cinsiyet, kardeş sayısı, anne-baba yaşı ve öğrenim durumuna göre farklılık göstermediği belirlenmiştir. Çocukların ruhsal uyumlarının cinsiyet, kardeş sayısı, doğum sırası ve anne-baba yaşına göre farklılık göstermediği; annesi lise mezunu olan çocukların ruhsal uyumları annesi lisans mezunu olanlardan ve babası ortaokul mezunu olan çocukların ruhsal uyumları babası lise, ön lisans ve lisans mezunu olanlardan daha yüksek bulunmuştur. Çocukların ego sağlamlık düzeyleri ile ruhsal uyumları arasında anlamlı bir ilişki olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ruhsal Uyum, Ego Sağlamlığı, Okul Öncesi Dönem.

Kaynakça

• Alisinanoğlu F, Ulutaş İ. (2000) Çocuklarda kaygı ve bunu etkileyen etmenler. Milli Eğitim Dergisi. 145, 15-19.
• Atik, E. L. (2013). Liseli ergenlerde bağlanma stilleri ve psikolojik sağlamlık düzeyleri arasındaki ilişkide öz-yansıtma ve içgörünün rolü. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Bilim Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Avcı, N. (2007). Gelişimde 0-3 Yaş Yaşama Merhaba (4. Baskı). İstanbul: Morpa.
• Balaban Dağal, A. ve Bayındır, D. (2018). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Ego Sağlamlık Düzeylerinin İncelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 2(1), 132-150.
• Bayındır, D., Önder, A. ve Balaban Dağal, A. (2016). Temperament and Resiliency as Predictor Factors of Preschoolers’ School Readiness (Öz). 10. Sosyal ve Davranış Bilimleri Araştırma Konferansında Sunulan Bildiri, Saraybosna Üniversitesi, Saraybosna.
• Berk, L.E. (2013). Bebekler ve Çocuklar (Çev.Ed.: N. Işıkoğlu Erdoğan). Ankara: Nobel.
• Block J. H. ve Block J. (1980). The Role of Ego-Control and Ego-Resiliency in The Organization of Behavior. In W. A. Collins (Ed.). Minnesota Symposia on Child Psychology, 13, 39–101. NJ: Erlbaum; Hillsdale.
• Block, J. ve Block, J. H. (2006). Venturing A 30-Year Longitudinal Study. American Psychologist, 61, 315–327. Doi:10.1037/0003-066X.61.4.315.
• Brooks, J. E. (2006). Strengthening Resilience in Children and Youths: Maximizingopportunities in The Schools. Children And Schools, 28(2), 69–76.
• Çelik, E. (2013). Lise Son Sınıf Öğrencilerinin Yılmazlık Özelliklerinin Duygusal Dışavurum Açısından İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (2), 221-236.
• Çiftçi Arıdağ, N. ve Ünsal Seydooğulları, S. (2018). Lise öğrencilerinin yaşam doyumu ve yılmazlık düzeylerinin anne-baba tutumlarıyla ilişkisi açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(4), 1037-1060. doi: 10.16986/HUJE.2018038527.
• Eisenberg, N., Spinrad, T. L. ve Morris, A. S. (2002). Regulation, Resiliency and Quality of Social Functioning. Self and Identity, 1, 121-128.
• Eren, E., (2001), Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi (7.Bs). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Erkoç, N. (2019). İlkokul yöneticilerinin yılmazlık, duygusal zeka ve yönetsel etkililik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi.
• Esen-Aktay, T. (2010). Risk altındaki ortaöğretim 9. ve 10. sınıf öğrencilerinin kendini toparlama güçlerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Gençtan, E. (1993). Çağdaş Yaşam ve Normal Dışı Davranışlar, 7. Baskı. İstanbul: Remzi.
• Gizir, C. A. (2004). Academic Resilience: An Investigation of protective factors contributing to the academic achievement of eighth grade students in poverty (Master’s thesis). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Gizir, C. A. (2007). Psikolojik Sağlamlık, Risk Faktörleri ve Koruyucu Faktörler Üzerinde Bir Derleme Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3, 28, 113-128.
• Gökler, B. ve Öktem F. (1985). Bir Gecekondu İlkokulu Öğrencilerinde Ruhsal Uyum Taraması, Toplum ve Hekim, 36, 24-27.
• Hofer, C., Eisenberg, N. ve Reiser, M. (2010). The Role of Socialization, Effortful Control, and Ego-Resiliency in French Adolescents’ Social Functioning. Journal of Research on Adolescence, 20, 555-582. Doi: 10.1111/J.1532-7795.2010.00650.X
• Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi-Kavramlar-İlkeler-Teknikler. Ankara: Nobel. Kurç, G. (1990). Kişisel, Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Bazı Değişkenlerin Gençlerin Uyum Alanları ve Uyum Yöntemlerine Etkisi. Eğitim ve Bilim, 14-76.
• Kuş, E. (2009). Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri: Sosyal Bilimlerde Araştırma Teknikleri Nicel Mi? Nitel Mi? (3. Baskı). Ankara: Anı.
• Kwok, O., Hughes, J. N. ve Luo, W. (2007). Role Of Resilient Personality on Lower Achieving First Grade Students' Current and Future Achievement, Journal of School Psychology, 45, 61-82.
• Luthar, S. S., Cicchetti, D. ve Becker, B. (2000). The Construct of Resilience: A Critical Evaluation and Guidelines for Future Work. Child Development, 71(3), 543-562.
• Martel, M. M., Nigg, J. T., Wong, M. M., Fitzgerald, H. E., Jester, J. M. ve Puttler, L. I. (2007). Childhood and Adolescent Resiliency, Regulation, And Executive Functioning İn Relation to Adolescent Problems and Competence in A High-Risk Sample. Development and Psychopathology, 19, 541-563. Doi: 10.1017/S0954579407070265
• Masten, A. S. ve Gewirtz, A. H. (2006). Resilience in development: The importance of early childhood. Centre of Excellence for Early Childhood Development. Retrieved from the University of Minnesota Digital Conservancy, https://hdl.handle.net/11299/53904.
• Masten, A. S. (2011). Resilience in Children Threatened by Extreme Adversity: Frameworkfor Research, Practice, and Translational Synergy. Development and Psychopathology, 23, 493–506. Doi: 10.1017/S0954579411000198
• Masten, A. ve Coatsworth, J. D. (1998). The Development of Competence İn Favorable and Unfavorable Environments: Lessons from Research on Successful Children. American Psychologist, 53(2), 205–220.
• Oktuğ, Z. (2007). Freud’un Kişilik Birimleri (İd-Ego-Süperego) İle Reklam İletisinin İzleyici Üstünde Yarattığı Etkiler Arasındaki Bağıntı: Magnum, Kalbim Benecol ve Lösev Reklamları Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi.
• Önder, A. ve Gülay-Ogelman, H. (2011). The Reliability-Validity Study for the Ego Resiliency Scale (Teacher-Mother-Father Forms) for Children Aged Between 5 And 6, Uluslararası Hakemli Akademik Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 5-21.
• Önder, A., Balaban Dağal, A. ve Bayındır, D. (2016). The Effect of Emotion Regulation Skills on Ego Resilience İn Preschoolers (Öz).8th International Conference on Learning, Education and Pedagogy (LEAP), Dubai. Erişim Adresi: Https://Adtelweb.Org/Proceeedings/17.Pdf
• Öngören, S. ve Yılmaz, E. (2018). Rastlantısal krizler (Ed.: K. Tepeli ve E. Durualp) Aile Yaşam Döngüsü (ss. 287-328). Ankara: Hedef.
• Özyürek, A. (2021). Aile ve ebeveynlik (Ed.: A. Özyürek ve A. Çetin) Farklı Kültürlerde Aile ve Çocuk (ss.1-30). Ankara: Vize.
• Prince-Embury, S. (2015). Assessing Personal Resiliency in School Settings: The Resiliency Scales for Children and Adolescents. Journal Of Psychologists and Counsellors in Schools, 25 (1). 55-65.
• Ramirez, E.R. (2007). Resilience: A Concept Analysis. Nursing Forum. 42, 73-82.
• Sangma, K. (2014). The effects of ego-resilience on the trajectories of school adaptation among adolescents in poverty, Yüksek Lisans Tezi. Dharward Üniversitesi, İnsan Bilimleri: İnsan Gelişimi ve Aile Çalışmaları Bölümü.
• Sue- Lynn, K. ve Yoo, J.P. (2015). The Effects of Ego-Resilience on the Trajectories of School Adaptation among Adolescents in Poverty (Öz). Bangkok Uluslararası Sosyal Bilimler Konferansında sunulan bildiri, Bangkok, Tayland.
• Stams, G.-J. J. M., Juffer, F., Van Ijzendoorn, M. H. ve Hocksbergen, R. C. (2001). Attachment-Based İntervention İn Adoptive Families İn İnfancy And Children’s Development at Age 7: Two Follow-Up Studies. British Journal of Developmental Psychology, 19, 159-180. Doi: 10.1348/ 026151001166010.
• Stipek, D., Recchia, S. ve Mcclintic, S. (1992). Self-Evaluation in Young Children. Monographs of the Society for Research in Child Development, 57, 1-126. Tanyeri, E. (2016). 23 yaş ve üzeri heteroseksüel ve homoseksüel bireylerin erken dönem uyumsuz şemalarının ilişkilerde yükleme tarzları ve psikolojik sağlamlık üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Taylor, Z. E., Eisenberg, N., Spinrad, T. L. ve Widaman, K. F. (2013). Longitudinal Relations Of İntrusive Parenting and Effortful Control to Ego-Resiliency During Early Childhood. Child Development, 84, 1145-1151. Doi: 10.1111/Cdev.12054 .
• Taylor, Z.E., Eisenberg, N., Spinrad, T.L. ve Widaman, K.F. (2013). Longitudinal Relations Of İntrusive Parenting and Effortful Control to Ego-Resiliency During Early Childhood, Child Development, 84 (4), 1145-1151. Topbay, Y. (2016). Ortaokul öğrencilerinin psikolojik sağlamlık düzeylerinin algılanan sosyal destek ve aile işlevleri açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Traş, Z., Öztemel, K. ve Kağnıcı, E. (2019) Öğretmen Adaylarında Kendini Toparlama Gücünün Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 29-41.
• Wolkow, K. E. ve Ferguson, H. B. (2001). Community Factors in The Development of Resiliency: Considerations and Future Directions. Communitymental Health Journal, 37(6), 489-498.
• Yanbastı, G. (1990). Kişilik Kuramları. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
• Yavuzer H. (1982) Çocuk Psikolojisi I, Duygusal ve Toplumsal Gelişim, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Yörükoğlu A, (1996). Gençlik Çağı: Ruh Sağlığı ve Ruhsal Sorunları, 9. Basım, İstanbul: Özgür.