IMPACT OF INTERNATIONAL CAPITAL FLOWS ON ECONOMIC GROWTH: CASE OF TURKEY / Uluslararası Sermaye Akımlarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 22, 30.04.2020

Mehmet Barış Aslan

https://doi.org/10.29216/ueip.654008

Öz

Underdeveloped or developing countries, which do not have sufficient internal savings, need foreign capital intensively to sustain their economic development. Such capital flows have some effects on the macroeconomic balances of these countries. When the Central Bank payments balance sheet statistics are analyzed, international capital flows are composed of direct investments, portfolio investments and other investments under the main account of finance. The aim of the study is to contribute to the literature with only foreign direct investments and other investments in the sub-heading located investigate the effects of foreign debt on Turkey's economic growth and the results obtained from international capital flows. ARDL time series method was used in this study. In the study where economic growth is dependent, public and private sector borrowings and foreign direct investment are independent variables, quarterly data between 1998Q1-2017Q4 are used. The results have shown that foreign borrowings carried out by the public in the long term have a positive and statistically significant impact on Turkey's economic growth. Private sector external borrowing and foreign direct investment had a statistically insignificant effect on economic growth.

Anahtar Kelimeler

Foreign Debt, Foreign Capital, Economic Growth

ULUSLARARASI SERMAYE AKIMLARININ EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNE ETKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ / Impact Of International Capital Flows On Economic Growth: Case Of Turkey

Öz

Sermaye birikimi kısıtlı az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkeler ekonomik gelişimlerini sürdürebilmek amacıyla yabancı sermayeye yoğun biçimde ihtiyaç duyarlar. Bu türden sermaye akımları, söz konusu ülkelerin makroekonomik dengeleri üzerinde birtakım etkiler oluştururlar. Merkez Bankası ödemeler bilançosu istatistikleri incelendiğinde, uluslararası sermaye akımları, finans ana hesabı altında; doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve diğer yatırımlar olmak üzere üç alt başlık içerisinde yer almaktadır. Çalışmanın amacı ise uluslararası sermaye akımlarından yalnızca doğrudan yabancı yatırımlar ile diğer yatırımlar alt başlığı içerisinde yer alan dış borçların Türkiye’nin ekonomik büyümesi üzerindeki etkilerini araştırmak ve elde edilen sonuçlarla literatüre katkı sağlamaktır. Çalışmada ARDL zaman serisi yöntemi kullanılmıştır. 1998Q1-2017Q4 dönemleri arası çeyrek yıllık verilerin kullanıldığı çalışmadan elde edilen sonuçlar, uzun dönemde kamu tarafından gerçekleştirilen dış borçlanmaların, Türkiye’nin ekonomik büyümesi üzerinde pozitif ve istatistiki bakımdan anlamlı bir etki oluşturduğunu göstermiştir. Özel sektör dış borçlanmaları ve doğrudan yabancı yatırımların ise ekonomik büyüme üzerinde istatistiki bakımdan anlamsız bir etki oluşturduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Dış Borç, Yabancı Sermaye, Ekonomik Büyüme

Kaynakça

• Acar, M. (2016). Doğrudan Yabancı Sermayenin Ekonomik Büyümeye Etkisi: Türkiye Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(3), 92-105.
• Akbulut, S. ve Terzi, H. (2013). Türkiye’de İhracata Dayalı Büyümenin Sektörler İtibariyle Analizi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 45.
• Akçay, B. (2012). Yunanistan Ekonomisinde Devlet Borç Krizi-Cari Açık İlişkisi. Maliye Dergisi, (163), 23-28.
• Alimi, R. S. (2014). ARDL Bounds Testing Approach to Cointegration: a Reexamination of Augmented Fisher Hypothesis in an Open Economy. Asian Journal of Economic Modelling, 2(2), 103-114.
• Altunç, Ö. F. ve Almalı, V. (2016). Fakirlik Kısır Döngüsünün Kırılmasında Kalkınma Ajanslarının Rolü: DAKA Örneği. ÜNİDAP Uluslararası Bölgesel Kalkınma Konferansı, 636, Muş.
• Ayhan, F. (2019). Türkiye İçin Kısa Vadeli Sermaye Akımları ve Reel Döviz Kurunun Ekonomik Büyüme Üzerine Etkilerine İlişkin Uygulamalı Bir Araştırma. Journal of Yasar University, 14(54), 106-107.
• Balkanlı, A. O. (2019). Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Gelişimi ve Ekonomik Büyümeye Etkisinin Ekonometrik Analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(1), 175-186.
• Başaran, İ. (2018). Kısa Vadeli Sermaye Hareketlerinin Türkiye Ekonomisi Üzerine Etkileri. Politik Ekonomik Kuram, 2(1), 124-141.
• Borenszteina, E., Gregorio, J. De and Lee, J-W. (1998). How Does Foreign Direct Investment Affect Economic Growth?. Journal of International Economics, (45), 115–135.
• Bulut, Ü. (2017). Küresel Krizi İzleyen Dönemde Para Politikası ve Varlık Fiyatları: Türkiye Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 12(1), 23.
• Comes, C.A., Bunduchi E., Vasile V. and Stefan D. (2018). The Impact of Foreign Direct Investments and Remittances on Economic Growth: A Case Study in Central and Eastern Europe. Sustainability, 10(1), 238.
• Djulius, H. (2018). Foreign Direct Investment or External Debt and Domestic Saving: Which has Greater Impacts on Growth?. Etikonomi, 17(1), 37-44.
• Doruk, Ö. T. (2018). Dış Borçlar ve Ekonomik Büyüme: Türkiye Ekonomisinde 1970-2014 Dönemi İçin Ampirik Bir İnceleme. Maliye Dergisi, (175), 96-114.
• Eğilmez, M. (2014). Kendime Yazılar. Erişim adresi: http://www. mahfiegilmez. Com/2014/01/odemeler-dengesini-okumak.html
• Erdoğan, İ., Türköz, K. ve Görüş, M. Ş. (2015). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Türkiye Ekonomisi İçin Geçerliliği. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, (44), 113-123.
• Günaydın, İ. ve Eser, L. Y. (2009). Maliye Politikasındaki Yeni Trend: Mali Kurallar. Maliye Dergisi, (156), 53.
• Gürdal, T. ve Yavuz, H. (2015). Türkiye’de Dış Borçlanma-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1990-2013 Dönemi. Maliye Dergisi, (168), 154-169.
• Herzer, D. (2010). How Does Foreign Direct Investment Really Affect Developing Countries Growth ?, Discussion Papers, Ibero America Institute for Economic Research, No. 207, Ibero-Amerika-Inst. für Wirtschaftsforschung, Göttingen.
• Jawaid, S. T. and Saleem, S. M. (2017). Foreign Capital Inflows and Economic Growth of Pakistan. Journal of Transnational Management, 22(2), 121-149.
• Kara, M. (2001). Türkiye’nin Ekonomik Büyüme Sürecinde Dış Borç Çıkmazı. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 95-110.
• Kasidi, F. and Said, A. M. (2013). Impact of External Debt on Economic Growth: A Case Study of Tanzania. Advances in Management & Applied Economics, 3(4), 59-82.
• Kepenek, Y. (2014). Türkiye Ekonomisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Kızılkaya, O., Sofuoğlu, E. ve Karaçor, Z. (2016). Türkiye’de Turizm Gelirleri-Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Yönetim ve Ekonomi, 23(1), 204-215.
• Lasbrey, A., Enyoghasim, M., Tobechi, A., Uwajumogu, N., Chukwu, B. and Kennedy, O. (2018). Foreign Direct Investment and Economic Growth: Literature from 1980 to 2018. International Journal of Economics and Financial Issues, 8(5), 309-318.
• Lin, S. and Sosin, K. (2001). Foreign Debt and Economic Growth. The Economics of Transition, 9(3), 635-655.
• Narayan, P. K., Smyth, R. (2004). Temporal Causality and the Dynamics of Exports, Human Capital and Real Income in China. International Journal of Applied Economics, 1(1), 24-45.
• Narin, G. (2007). Türkiye’ye Gelen Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Özellikleri ve Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Olası Etkileri. (Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Özdamar, G. (2015). Türkiye Ekonomisinde Döviz Kuru Geçiş Etkisi: ARDL-Sınır Testi Yaklaşımı Bulguları. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 15(32), 66-97.
• Öztürk, N. (2016). Maliye Politikası. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Öztürk, S. ve Çınar, U. (2018). Kamu Dış Borçlanması Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Uygulama (1975-2016). Sosyal Bilimler Metinleri, (1), 66-79.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. and Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
• Şen, H. (1998). Different Arguments For and Against the Role and Impact of Foreign Direct Investment on the Development Potentials of Developing Countries: An Overview. DÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13 (1), 181-190.
• T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı (2019). Türkiye Dış Borç İstatistikleri. Erişim adresi: https://www.hmb.gov.tr/kamu-finansmani-istatistikleri.
• Topuz, S. G. ve Sekmen, T. (2019). Sermaye Akışı ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Asimetrik Etkiler. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 154-171.
• TÜRMOB (2016). Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Raporu. Erişim adresi: https://www.turmob.org.tr/ekutuphane/detailPdf/7a2c4eee-a11b-4cd2-9b15-a8c88d3b0684/turmob-uluslararasi-dogrudan-yatirimlar-raporu
• Ukav, F. (2018). Kriz Dönemlerinde Maliye Politikalarının Etkinliği: Türkiye Örneği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(74), 605-617.
• Vergil, H. ve Erdoğan, S. (2009). Döviz Kuru-Ticaret Dengesi İlişkisi: Türkiye Örneği. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 35–57.