KÖPEK KADINDAN LİLİT, ALKARISI VE ISIKIL-LİLLA’YA KADAR UZANAN MİTOLOJİK HATT

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 3, 125 - 134, 30.11.2019

Aynur Gazanfargizi

Öz

Destanlarımızın ve masallarımızın neredeyse
hepsinde yaşlı kadın imgeleri vardır. Bu yaşlı kadın imgeleri ya hiç bir
menfaat gütmeden iyilik yapar, ya da ona yapılan büyük iyiliklerin karşılığında
kötülük yapar. Birinci tür kadınlar İpek kadın olarak anılırken ikinci tür
kadınlara genel olarak Köpek Kadındenilir. Köpek kadınlar bazen bir destanın ve
masalın akışını değiştirebilirler. Bazen de kahramanın başına gelen maceraların
sebebi olurlar. Şöyle ki Köpek kadınların sayesinde kahraman bir çok
sınavlardan geçerek doğrunun ve yanlışın ortaya çıkmasına neden olurlar.

Bu durum insanlığa belli en eski medeniyet Sümerler’in
Gilgameş destanında da görülmekte. Hulupu ağacında kendine mesken edinmiş
Isıkıl-Lilla kötü kadın imge olarak bilinmektedir. Kramer, “Tarih Sümer de
başlar” adlı kitabında Isıkıl-Lilla’ya Lilit demiştir. Bizce, Isıkıl-Lilla’ya
Lilit demekle imgeler arasında şaşkınlık oluşturmuştur. Çünki Isıkıl-Lilla aslında
Türk mitolojisinde çok yaygın Almastı, Albastı, Hal anası (Al karısı) iyesinin
özelliklerine daha yakın özellik taşımakta.

Bildirimizde destanlardakı Köpek Kadınimgesini
inceledikten sonra Almastı, Albastı, Hal anası (Al karısı) iyelerinin Lilit ile
yakınlığını araştıracağız. 

Anahtar Kelimeler

türk mitolojisi, ipek kadın köpek kadın ısıkıl-lilla alkarısı

Kaynakça

• kitap makale internet siteleri