METAL FİYATLARI İLE HİSSE SENEDİ FİYATLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ANALİZİ: BORSA İSTANBUL’DA BİR UYGULAMA

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 39 - 53, 21.06.2017

Melek Acar , Fatih Güzel , Ramazan Aktaş

Öz

Bu çalışmada metal fiyatlarının hisse senedi
fiyatları üzerindeki etkisi ve ilişkisinin belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu
amaçla; altın, gümüş ve bakır metalleri ile Borsa İstanbul bünyesinde kote olan
dört maden şirketinin hisse senedi fiyatlarının etkileşimi örnek olarak
seçilmiştir.  Çalışma veri seti Ocak 2005
– Ağustos 2016 dönemini kapsayan 140 adet aylık gözlem değerlerinden oluşmaktadır.
Verilerin analizi için Granger nedensellik ve Johansen eşbütünleşme testleri
uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre; hisse senedi fiyatları ile metal
fiyatları arasında uzun dönem ilişkinin olduğu görülmüştür. Ayrıca, gümüş,
altın ve bakır fiyatlarının sırasıyla, İhlas,
İpek, Koza ve Park hisse senedi fiyatlarının hem kısa hem de uzun
dönem nedeni olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Sonuç
olarak, elde edilen bulgular yatırımcıların bu şirketlere yatırım kararı
alırken metal fiyatlarına ek olarak, diğer değişkenleri de dikkate almaları
gerektiğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Metal fiyatları, Madencilik hisse senetleri, Granger nedensellik analizi, Johansen eşbütünleşme analizi

Kaynakça

• Al-Mudhaf, A., & Goodwin, T. (1993). Oil Shocks and Oil Stocks: Evidence From the 1970s. Applied Economics, 25(2), 181-190.
• Dickey, D., & Fuller, W. (1979). Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American Statistical Association, 74(366), 427-431.
• Ekonomi Bakanlığı. (2012). Madencilik Sektörü. EKONOMİ Bakanlığı: http://www.ekonomi.gov.tr/portal/content/conn/UCM/uuid/dDocName:EK-051184;jsessionid=ctWweJ7Y6_r0tf5kCxYV1qCtz79mfQJJseZ4EMLshuXCkHpTPekW!-460925342 (Erişim Tarihi: 20.05.2016)
• El-Sharif, I., Brown, D., Burton, B., Nixon, B., & Russell, A. (2005). Evidence on the Nature and Extent of the Relationship Between Oil Prices and Equity Values in the UK. Energy Economics, 27(6), 819-830.
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı. (2016). Madencilik Sektörü: GSYH'nın Yıllara Göre Dağılımı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı: Maden İşleri Genel Müdürlüğü: http://www.migem.gov.tr/istatistikler/istatistik-dok/GSYH_YILLARA_GORE_DAGILIMI.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=1106c96f-5938-431e-afc2-de2fee11a7e4 (Erişim Tarihi: 20.05.2016)
• Engle, R., & Granger, C. (1987). Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing. Econometrica, 55(2), 251-276.
• Ernst & Young. (2011). Dünyada ve Türkiyede Madencilik Sektörü. http://www.fenimining.com/upload/dosyalar/m_rapor_1347711063.pdf (Erişim Tarihi: 20.05.2016)
• Faff, R., & Brailsford, T. (1999). Oil Price Risk and the Australian Stock Market. Journal of Energy Finance and Development, 4(1), 69-87.
• Güler, S., Tunç, R., & Orçun, Ç. (2010). Petrol Fiyat Riski ve Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Türkiye'de Enerji Sektörü Üzerinde Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(4), 297-315.
• Hasan, M., & Ratti, R. (2014). Australian Coal Company Risk Factors: Coal and Oil Prices. The International Journal of Business and Finance Research, 8(1), 57-67.