Propositions for the Relationship between Organizational Cynicism and Organizational Indifference

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 2, 85 - 97, 23.12.2024

Alptekin Develi , Hüseyin Özer

https://doi.org/10.29131/uiibd.1584293

Öz

It is understood that the issue of organizational indifference is a current topic within the relevant literature. On the other hand, while organizational cynicism has garnered significant attention, there are research gaps regarding its outcomes. In this context, no study has been found that addresses the relationship between organizational cynicism and organizational indifference. The purpose of this study is to examine the relationship between organizational cynicism and organizational indifference through a proposition-based approach. For this purpose, the literature on organizational cynicism and organizational indifference has been compiled. Then, theoretical explanations and logical connections were established for the predicted relationships between the variables, drawing on the Affective Events Theory and Social Exchange Theory. According to the inferences made as a result of the study, it was concluded that organizational cynicism and its dimensions will contribute positively to the explanation of organizational indifference. From this observation, a research model has been proposed. The study also offers recommendations for practitioners in the workplace and future research.

Anahtar Kelimeler

Cynicism, organizational indifference, proposition.

ÖRGÜTSEL SİNİZM VE ÖRGÜTSEL UMURSAMAZLIK İLİŞKİSİ İÇİN ÖNERMELER

Öz

Örgütsel umursamazlık konusunun ilgili yazın kapsamında güncel bir konu olduğu anlaşılmaktadır. Diğer yandan, örgütsel sinizm konusu her ne kadar önemli ölçüde ilgi gören bir konu olsa da bu konunun sonuçları ile ilgili araştırma boşlukları olduğu anlaşılmaktadır. Bu bağlamda, örgütsel sinizm ve örgütsel umursamazlık konuları arasındaki ilişkiyi ele alan bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmanın amacı örgütsel sinizm ve örgütsel umursamazlık arasındaki ilişkiyi önerme yaklaşımı ile incelemektir. Bu amaçla öncelikle örgütsel sinizm ve örgütsel umursamazlık hakkındaki yazınsal bilgiler derlenmiştir. Sonrasında ise Duygusal Olaylar Kuramı ve Sosyal Mübadele Kuramı’ndan hareketle ilgili değişkenler arasında öngörülen ilişkiler için kuramsal açıklamalar ve mantıksal bağlantılar oluşturulmuştur. Çalışma neticesinde yapılan çıkarımlara göre örgütsel sinizm ve boyutlarının örgütsel umursamazlığın açıklanmasında olumlu yönde katkı yapacağı soncuna varılmıştır. Bu tespitten hareketle bir araştırma modeli önerisi sunulmuştur. Çalışmada iş yaşamındaki uygulayıcılara ve gelecekte yapılacak araştırmalara yönelik tavsiyeler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sinizm, örgütsel umursamazlık, önerme.

Etik Beyan

Bu makale bilimsel araştırma ve yayın etiği kurallarına uygun olarak hazırlanmıştır.

Kaynakça

• Abraham, R. (2000). Organizational cynicism: Bases and consequences. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 126(3), 269-292.
• Abusharbeh, M. T. (2013). The use of grounded theory to discover organizational indifferences in University of Brawijaya. Jurnal Aplikasi Manajemen, 11(4), 621-628.
• Ahmadi, F. (2014). Örgütsel sinizmin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisinin incelenmesi: Atatürk Üniversitesi çalışanları üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Ahmadi, S. A. A., & Rafiee, A. (2015). A study on emotional intelligence strategies to reduce organizational indifference. International Journal of Management Research and Business Strategy, 4(3), 169-178.
• Alan, H., & Fidanboy, C. Ö. (2013). Sinizm, tükenmişlik ve kişilik arasındaki ilişkiler: Bilişim sektörü çalışanları kapsamında bir inceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (1), 165-176.
• Alhas, F. (2021). Örgütsel sinizmin ilerisi üretkenlik dışı davranış. Turkish Business Journal, 2(3), 67-99. https://doi.org/10.51727/tbj.894740 Alici, İ. & Özyer, K. (2024). The role of psychological capital on perceived organizational support, organizational cynicism and organizational performance. International Journal of Eurasia Social Sciences (IJOESS), 15(57), 1339-1361. http://dx.doi.org/10.35826/ijoess.4502
• Andersson, L. M. (1996). Employee cynicism: An examination using a contract violation framework. Human Relations, 49(11), 1395-1418. https://doi.org/10.1177/001872679604901102
• Anderson, N., & Schalk, R. (1998). The psychological contract in retrospect and prospect. Journal of Organizational Behavior, 19, 637-647. https://doi.org/10.1002/(SICI)1099-1379(1998)19:1+<637::AID-JOB986>3.0.CO;2-H
• Arda, A. (2022). İstanbul’da görev yapan öğretmenlerin kişilik özellikleri ile etik değerlerinin örgütsel ceza algısı aracı değişkeniyle birlikte sanal kaytarma ve örgütsel kayıtsızlığa etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul Ticaret Üniversitesi.
• Aydoğdu, C. (2016). İşgören kayıtsızlığı: Kamu ve özel sektör çalışanları üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Mersin Üniversitesi.
• Aydoğdu, C., & Çakıcı, A. (2018). Örgütlerde kayıtsızlık davranışı üzerine bir araştırma. Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 2(2), 96-117.
• Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde insan ilişkileri yönetsel davranış (3. baskı). Nobel Yayın Dağıtım.
• Bernerth, J. B., Armenakis, A. A., Feild, H. S., & Walker, H. J. (2007). Justice, cynicism, and commitment: A study of important organizational change variables. The Journal of Applied Behavioral Science, 43(3), 303-326. https://doi.org/10.1177/0021886306296602
• Blau, P. M. (1964). Exchange and power in social life. John Wiley & Sons.
• Bommer, W. H., Rich, G. A., & Rubin, R. S. (2005). Changing attitudes about change: longitudinal effects of transformational leader behavior on employee cynicism about organizational change. Journal of Organizational Behavior, 26, 733-753. https://doi.org/10.1002/job.342
• Brandes, P. (1997). Organizational cynicism: Its nature, antecedents and consequences [Unpublished doctoral thesis]. The University of Cincinnati.
• Can, M. (2019). Hekimlerin örgütsel bağlılık düzeyi ile ihbarcılık (whistleblowing) tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bir üniversite hastanesi örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi.
• Candan, H. (2016). Örgütsel sinizm ve işgören performansına olası etkileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 181-194.
• Cemaloğlu, N., Kalkan, F., Dağlı, E., & Çilek, A. (2014). Examining the relation between humor acts of school principals and teachers’ exposure level to mobbing and organizational cynicism based on the perceptions of teachers. International Journal of Teaching and Education, 2(1), 2-17.
• Çavuş, M. F., & Develi, A. (2019). Entropik örgüt iklimi, umursamazlık ve iş tatmini: Nicel bir araştırmaya yönelik bulgular. İçinde A. M. Alparslan, D. Pehlivan, S. Yastıoğlu, Ö. F. Oktar, & F. Kıran (Ed.), 7. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı (ss. 629-635). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Çavuş, M. F., & Develi, A. (2022). Entropik örgüt iklimi, örgütsel umursamazlık ve iş tatmini: Kavramlar ve ölçme araçları. Journal of Organizational Behavior Studies, 2(2), 110-123. https://doi.org/10.5281/zenodo.7495480
• Çelebi, F. (2019). Sağlık kurumlarında yıkıcı liderlik, örgütsel sapma ve örgütsel sinizm. İksad Publishing House. Çelik, O. T., & Akar, H. (2020). Eğitim kurumalarındaki örgütsel sinizmin cinsiyet açısından incelenmesi: bir meta-analiz çalışması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 87-105. https://doi.org/10.17556/erziefd.508652
• Çınar, E., Çetinkaya, C., Ercan, A., Atabey, H., & Bozkurt, A. (2024). Örgütsel Sinizm. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 12(36), 717-737.
• Danaeefard, H. D.., Salarieh, N., & Noruzi, M. R. (2011). Exploring organizational indifference: Creating and validating a measure. African Journal of Business Management, 5(31), 12381-12391. https://doi.org/10.5897/AJBM11.1819
• Dean, J. W., Brandes, P., & Dharwadkar, R. (1998). Organizational cynicism. The Academy of Management Review, 23(2), 341-352. https://doi.org/10.2307/259378
• Develi, A. & Turak, T. T. (2023). Consequences of workplace bullying: Findings from public sector via PLS-SEM. Alanya Academic Review Journal, 7(3), 1387-1400. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.1302573
• Dirican, M., Esiroğlu, A., Güler, M., & Güneş, N. (2015). Örgütlerde nepotizm ve sessizlik sinik davranışların oluşmasına zemin hazırlar mı? İçinde K. Özyer, S. Polatcı, & M. S. Döven (Ed.), 3. Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı. Aybil Yayınları.
• Doğan, A. (2018). Liderlik, örgüt kültürü ve üretkenlik karşıtı iş davranışları. Patriot Yayınları. Erdoğan, P., & Çevik Tekin, İ. (2021). Sağlık kurumlarında örgütsel sinizmin medeni durum açısından incelenmesi: Bir meta analiz çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 12(30), 466-475. https://doi.org/10.21076/vizyoner.762494
• Esfahani, A. N., Ghorbani, O., Amiri, Z., & Mojtaba, F. (2013). Identifying and ranking the effective factors on the organizational indifference through fuzzy analytical hierarchy process. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3(6), 64-72.
• Fettahlıoğlu, Ö. O. (2021). Örgütlerde yönetsel yaklaşımlar. İksad Publishing House.
• Helvacı, M. A., & Çetin, A. (2012). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin belirlenmesi (Uşak ili örneği). Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(3), 1475-1497. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3454
• Kahya, T. (2019). Örgütsel sinizmin neden ve sonuçları üzerine nitel bir araştırma: Hizmet sektöründe faaliyet gösteren uluslararası bir firma örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Kalay, F., Oğrak, A., & Nışancı, Z. N. (2014). Mobbing, örgütsel sessizlik ve örgütsel sinizm ilişkisi: Örnek bir uygulama. Sakarya İktisat Dergisi, 3(2), 1-14. https://doi.org/10.18394/iid.22845
• Kanter, D. L. & Mirvis, P. H. (1991). Cynicism: The new American malaise. Business and Society Review 91(77), 57-61.
• Kart, M. E. (2015). Örgütsel sinizm bağlamsal performans ve etik ideoloji (2. baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Keefe, L. (2003). How to overcome organizational indifference. Policy & Practice, 61(2), 24-27.
• Keefe, L. (2006). Overcome organizational indifference. Nonprofit World, 24(2), 14.
• Koçel, T. (2017). Yönetim ve organizasyonda metodoloji ve güncel kavramlar. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 3-8.
• Koçel, T. (2023). İşletme yöneticiliği (18 baskı). Beta Yayınları.
• Mirhosseini, Z. S. M. (1995). Organizational indifference. Journal of Cooperative Economics, 53, 68-73. https://doi.org/10.1111/j.2044-8325.1995.tb00689.x
• Mirvis, P. H., & Kanter, D. L. (1989). Combatting cynicism in the workplace. National Productivity Review, 8(4), 377-394. https://doi.org/10.1002/npr.4040080406
• Mumcu, A. (2021). İzlenim yönetimi taktiklerinin örgütsel sinizm üzerindeki etkisinde lider-üye etkileşiminin aracılık rolü. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 22(1), 151-165. https://doi.org/10.31671/dogus.2021.467
• Nazari, S., & Golmohammadi, E. (2023). The relationship between personality traits and organizational apathy with the mediating role of organizational silence (Case study: Physical education teachers. Organizational Behavior Management in Sport Studies, 10(2), 57-70.
• Niederhoffer, A. (1967). Behind the shield: The police in urban society (pp. 207-28). Doubleday. Oxford English Dictionary. (t.y). Cynicism. https://www.oed.com/search/dictionary/?scope=Entries&q=cynicism, Erişim Tarihi: 21.11.2023
• Özdevecioğlu, M. (2004). Duygusal olaylar teorisi çerçevesinde pozitif ve negatif duygusallığın alınan örgütsel adalet üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 59(03), 182-202. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000001562
• Pelit, N., & Pelit, E. (2014). Örgütlerde kanser yapıcı iki başat faktör: Mobbing ve örgütsel sinizm teori ve uygulama. Detay Anatolia Akademik Yayıncılık.
• Rezaian, A. (1999). Organizational behavior management: Concepts, controversies & applications. Elm O Adab Press.
• Robbins, S., & Judge, T. A. (2022). Organizational behavior (updated 18th edition, global edition). Pearson Education Limited.
• Tokmak, M. (2019). Örgütsel sinizm ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkiye yönelik bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 53, 183-202. https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.438231
• Tutar, H. (2014). Örgütsel psikoloji. Detay Yayıncılık.
• Türk Dil Kurumu, (t.y.). Güncel Türkçe sözlük: Umursamazlık. https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 21.11.2023
• Uzunbacak, H. H., Erhan, T., & Akçakanat, T. (2021). Örgütsel kayıtsızlık ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(5), 1491-1505. https://doi.org/10.18506/anemon.891447
• Wanous, J. P., Reichers, A. E., & Austin, J. T. (2000). Cynicism about organizational change measurement, antecedents, and correlates. Group & Organization Management, 25(2), 132-153. https://doi.org/10.1177/1059601100252003
• Weiss, H. M., & Cropanzano, R. (1996). Affective Events Theory: A theoretical discussion of the structure, causes and consequences of affective experiences at work. In B. M. Staw & L. L. Cummings (Eds.), Research in organizational behavior: An annual series of analytical essays and critical reviews, Vol. 18, pp. 1-74. Elsevier Science/JAI Press.
• Wu, C., Neubert, M. J., & Yı, X. (2007). Transformational leadership, cohesion perceptions, and employee cynicism about organizational change: The mediating role of justice perceptions. Journal of Applied Behavioral Science, 43(3), 327-351. https://doi.org/10.1177/0021886307302097
• Yıldız, H., & Develi, A. (2018). Çalışanların yalan söyleme eğiliminin bir öncülü olarak örgütsel dışlanma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(ICEESS’ 18), 141-148. https://doi.org/10.18506/anemon.452575
• Yıldız, K. (2013). Örgütsel bağlılık ile örgütsel sinizm ve örgütsel muhalefet arasındaki ilişki. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(6), 853-879. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.4544