EŞEK ARISI (Vespa sp.) ZARARLISINA KARŞI ARILIKLARDA KULLANILAN BAZI TUZAK VE YEMLERİN ETKİNLİKLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2013, Cilt: 13 Sayı: 2, 63 - 69, 30.12.2013

Yaşar Erdoğan

Öz

Eşek arılarından sarıca arı
olarak bilinen Vespula germanica ve iri eşek arısı olarak bilinen Vespa orientalis L bal arıları gibi (Apis mellifera L)
sosyal yaşayan böceklerdir. Bu arılar, kendi yaşamları için gerekli olan hayvansal
kaynaklı protein (ergin arıları ve arı larvalarını) ve bitkisel kaynaklı
karbonhidratları (nektar ve bal) oluşturan gıda ihtiyaçlarını en fazla
bulabildikleri arı kolonilerine saldırarak karşılarlar. Bu arılar, bu davranışları ile kolonilere büyük
zararlar vermektedirler. Arılıklardaki eşekarısı populasyonu üzerine farklı tuzak ve yemlerin etkisini belirleme amaçlı bu çalışma,
İspir Hamza Polat Meslek Yüksek Okulu’na ait arılıkta 2012 yılında 3 farklı
tuzak (kafes tuzak, yapışkan tahta, plastik şişe) ile 4 farklı yem (ekşimiş
şerbet, balık, et, kavun) kullanılarak yürütülmüştür. Araştırma sonucunda, plastik şişe tuzak ve
ekşimiş şerbet yem kombinasyonunun, arılıklardaki eşekarısı populasyonunu
kontrol altında tutmada en etkili yöntem olduğu belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Eşek arıları, Tuzak, Bal arısı, Apis mellifera, Mücadele

Kaynakça

• Akre, R D. 1982. Social wasps. In Social Insects, ed. H Hermann, 4:1–105. New York: Academic. 385 pp.
• Bacandritsos N., Papanastasiou I., Saitanis C., Roinioti E. 2006. Three non-toxic insect traps useful in trapping wasps enemies of honey bees. Bulletin of Insectology59 (2): 135-145
• Çağlar, Y. S. 2003. Bal arısı (Apis mellifera L.) zararlıları. Teknik Arıcılık. 79: 18- 23.
• Edwards, R. 1980. Social wasps, their biology and control. The Rentokil Library, East Grinstead, Great Britain.225 pp.
• Greene, A. 1991. Dolichovespula and Vespula. See Ref. 112a, pp. 263–305
• Ifantidis Μ., 2003.The social wasps.-Apicultural review, 2: 76-83.
• Iwata, K. 1976. Evolution of Instinct: Comparative Ethology of Hymenoptera. New Delhi: Amerind. 535 pp.
• Kulike, H.1986. Hornissen. Imkerfreund. Vol.41: 300-303.
• Landolt, P. J. 1998.-Chemical attractants for trapping yellowjackets Vespula germanica and Vespula pensylvanica (Hymenoptera: Vespidae). Environmental Entomology, 27 (5): 1229-1234.
• Landolt, P. J., Reed H. C., Aldrich J. R., Antonelli A. L. and Dıckey C. 1999.Social wasps (Hymenoptera: Vespidae) trapped with acetic acid and isobutanol. Florida Entomologist, 82 (4):609-614.
• Landolt, P. J., Smıithhisler, C. S., Reed, H. C. and Mcdonough, L. M. 2000.Trapping social wasps (Hymenoptera: Vespidae) with acetic acid and saturated short chain alcohols.-Journal of Economic Entomology, 93 (6): 1613-1618.
• Matsuura, M, Sakagami, S.F. 1973. A bionomic sketch of the giant hornet, Vespa mandarinia, a serious pest for Japanese apiculture. Journal of the Faculty of Science, Hokkaido University VI 19: 125-162.
• Mayer, D. F., Akre, R. D., Antonelli, A. L.and Burgett D. M. 1987.Protecting honey bees from yellowjackets.- American Bee Journal, 127: 693.
• MID. 2000. Pests of honeybees. Mid-Atlantic Apicultural Research & Extension Consortium. Maarec Publication 4.3, February 2000. Erişim: http://maarec.cas.psu.edu
• Özbek, H. 1983. Vespidae türlerinin zararları ve korunma yolları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 14 (3-4): 149-156
• Perrott D. C. F., 1975.Factors affecting use of mixedpoisoned protein baits for control of European wasp (Paravespula germanica) in New Zealand.- New Zealand Journal of Zoology, 2: 491-508.
• Reed, H. C. and Landolt P. J. 2002. Trap response of Michigan social wasps (Hymenoptera: Vespidae) to the feeding attractants acetic acid, isobutanol and heptyl butyrate. The Great Lakes Entomologist, 35 (1): 71-77.
• Sharma, O.P.and Raj D. 1988. Ecological studies on predatory wasps attacking Italian honeybee, Apis mellifera L. in Kangra Shivaliks. Indian Journal of Ecology. 15: 168 – 171.
• Shah, F.A.and Shah T.A. (1991). Vespa velutina, a serious predator of honeybees in Kashmir. Bee World. 72(4): 161 – 164.
• Shoreit, M.N., 1998. Field observation on the seasonal abundance and control of the oriental hornet, Vespa orientalis L. Attacking honeybee colonies in Egypt. Assiut Journal of Agriculture Science, 29(1): 15-21
• Singh, G. 1972. Defensive behaviour of Apis cerana F. (Hill strain) against predatory hornets in Kashmir. Indian Bee Journal. 34: 65 – 69.
• Spradbery, J.P. 1973. Wasps. An Account of the Biology and Natural History of Solitary and Social Wasps. Seattle: Univ. Wash. Press. 408 pp.
• Spurr E. B., 1996. Carbohydrate bait preferences of wasps (Vespula vulgaris and V. germanica) (Hymenoptera: Vespidae) in New Zealand.- New Zealand Journal of Zoology, 23: 315-324.
• Stringer, B. A. 1989.Wasps the honeydew thieves of New Zealand.-American Bee Journal: 465-467.
• Thomas C. R., 1960.- The European wasp (Vespula germanica Fab.) in New Zealand.- New Zealand Department of Scientific and Industrial Research Information series, 27: 1-74.
• Tolon, B. 1999. Yaban Arılarında Sosyal Yaşam. Hayvansal Üretim 39-40: 120-127
• Tsanakakis, M. E. 1980.Lessons in Applied Entomology. Special part 2. -Aristotle University of Thessaloniki, Greece. Tsanakakis, M. E. and Katsogiannos B. I. 1998.Insects Of Fruit Trees And Vineyard. Agrotypos, Athens, Greece.
• Tutkun, E. ve Bosgelmez, A. 2003. Bal Arısı Zararlıları ve Hastalıkları Teshis ve Tedavi Yöntemleri. Bizim Büro Basımevi. Ankara.
• Wagner R. E., Reıerson D. A., 1969.- Yellow jacket control by baiting. Influence of toxicants and attractants on bait acceptance.-Journal of Economic Entomology, 62: 1192-1197.
• Wegner, G. S. and Jordan, K. K. 2005.Comparison of three liquid lures for trapping social wasps (Hymenoptera: Vespidae).- Journal of Economic Entomology, 98 (3): 664-666.
• Wenzel, J.W. 1991. Evolution of nest architecture. See Ref. 112a, pp. 480–519