The Higher Religious Education in Turkey 1997-2020, writer Elif Sobi (Ankara: İlahiyat Yayınları, 2021), 188 pages. ISBN: 978-625-8031-32-4

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 319 - 334, 31.12.2023

İbrahim Kurt

https://doi.org/10.54659/ulum.1379451

Öz

This research aimed to evaluate the study titled "Higher Religious Education in Turkey 1997-2020" written by Elif Sobi in 2021. The main reason for choosing this study on book criticism is the quantitative increase in the faculties of Theology and Islamic Sciences in recent years, as well as the criticism of faculty members and employment institutions that this increase is not reflected in quality. Because this study focuses exactly on this fundamental problem. In the first part of the study the political and educational changes and transformations that took place between 1997-2010 and in the second part, especially in higher religious education between 2010-2020 were evaluated from various perspectives. In the study, the political and educational changes and transformations experienced in higher religious education in our country between 1997-2010 and 2010-2020 were evaluated from different perspectives. In the third part of the study, the future of higher religious education was discussed and the study ended with suggestions. When we look at the literature, such a comprehensive study on recent higher religious education has not been found. Therefore, the study seems to be a reference work for undergraduate and graduate students who deal with the issue of recent higher religious education in terms of politics in the style of education history and the positive or negative effects of this politics on education. A very simple and understandable language was used in the research, and the topics discussed were supported by very up-to-date studies since the subject covers the recent period. The research was stated as methodologically appropriate and the study was conducted in accordance with this process. Although the recent issue of higher religious education was discussed in the research, it would have been appropriate to touch upon madrasah education, which represents the source of higher religious education. As a result, the study will serve as a source for current studies in the field and will serve as a reference source for discussions on the future of higher religious education. In addition, the study is valuable in terms of constituting a source for future studies in the field, discussing the future of higher religious education, and making assertive statements about the education system in a cyclical framework such as politics.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Higher Religious Education in Turkey, Philosophy and Religious Studies, Book Review

Türkiye’de Yüksek Din Öğretimi 1997-2020, yazar Elif Sobi (Ankara: İlahiyat Yayınları, 2021), 188 sayfa. ISBN: 978-625-8031-32-4

Öz

Bu araştırmada 2021 yılında Elif Sobi tarafından kaleme alınan “Türkiye’de Yüksek Din Öğretimi 1997-2020” başlıklı çalışmanın değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Kitap kritiği konusunda bu çalışmanın seçilmesinin temel nedeni, İlahiyat ve İslami İlimler fakültelerinin son yıllarda niceliksel olarak artışı, bununla birlikte öğretim üyeleri ve istihdam kurumlarının bu artışın niteliğe yansıyamadığı konusundaki eleştirileri etkili olmuştur. Çünkü bu çalışma tam da bu temel soruna odaklanmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde ülkemizde 1997-2010, ikinci bölümünde ise 2010-2020 yılları arasında yüksek din öğretimi özelinde yaşanan siyasi ve eğitim açılarından gerçekleşen değişim ve dönüşümler çeşitli açılardan değerlendirilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise yüksek din öğretiminin geleceği tartışılmış ve önerilerle çalışma son bulmuştur. Literatüre bakıldığında yakın dönem yüksek din öğretimi konusunda bu denli bir kapsamlı çalışmaya rastlanılamamıştır. Çalışma, yakın dönem yüksek din öğretimini eğitim tarihi tarzında ele almakta, siyasetin eğitime olumlu veya olumsuz etkileri bakımından ilgili dönemler çeşitli açılardan değerlendirilmektedir. Bu itibarla çalışmanın alanda çalışma yürüten akademisyenlere, lisans ve lisansüstü öğrencilere kaynak eser niteliğinde olduğu söylenebilir. Çalışmada oldukça sade ve anlaşılır bir dil kullanılmış, ele alınan konular güncel çalışmalarla da desteklenmiştir. Yazarın doktora tezinden ürettiği çalışmanın metodolojisi açıkça ifade edilmiş ve araştırma süreci bu çerçevede şekillendirilmiştir. Çalışma, kapsamı itibariyle 1997-2020 yılları yüksek din öğretimini konu alsa da din öğretiminin sistemli ilk kaynağını ifade eden medrese eğitimine değinmemesi bir eksiklik olarak ifade edilebilir. Bununla birlikte çalışmanın alanda yürütülecek çalışmalara kaynaklık edecek olması, içerisinde yüksek din öğretiminin geleceğinin tartışılması, siyaset gibi konjonktürel bir çerçevede eğitim sistemi ile ilgili iddialı söylemlerde bulunulması ve oldukça zengin bir içeriğe sahip olması açılarından önemli ve okunmaya değer olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Felsefe ve Din Bilimleri, Din Eğitimi, Türkiye’de Yüksek Din Öğretimi, Kitap Değerlendirmesi.

Kaynakça

• basarisiralamalari.com. “DGS İLİTAM programı kontenjan ve puanları”. DGS İlahiyat Lisans Tamamlama (İLİTAM). 01 Eylül 2021. Erişim 14 Ağustos 2022. https://www.basarisiralamalari.com/dgs-ilahiyat-lisans-tamamlama-ilitam-2022-taban-puanlari-ve-kontenjanlari/
• Bayraktutan, Talat Alp. İlahiyat Lisans Tamamlama (İlitam) Programına İlişkin Öğrenci Görüşleri (Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Örneği). Sivas: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2021.
• Demirli, Ekrem. “Asırlık Bir Müktesebat Yok Olmadan: İlahiyat Fakültelerini Açıköğretim Fakültesi Yapmak”. Düşünce Mektebi (2019). https://www.dusuncemektebi.com/d/177689/asirlik-bir-muktesebat-heba-olmadan-ilahiyat-fakultelerini-acik-ogretim-fakultesi-yapmak
• Diyanet İşleri Başkanlığı (DİB). Diyanet İşleri Başkanlığı 2017-2021 Strateji Raporu. Ankara: DİB Yayınları, 2017. https://stratejigelistirme.diyanet.gov.tr/
• Genç, Muhammet Fatih. “İmam Hatip Okulları ve İlahiyat Fakülteleri Örneğinde Din Eğitiminde Kalite Sorunu”. Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 7 (2019), 145-166. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tudear/issue/46963/589665
• Gül, Ali Rıza. “Açıköğretim İlahiyat Programları: Problemler ve Çözüm Önerileri”. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 21/3 (2017), 1905-1940. https://doi.org/10.18505/cuid.349060
• Koç, Ahmet. “Vaizlerin Sahip Olması Gereken Temel Nitelikler ve Bunların Kazandırılmasına Yönelik Sorumluluklar”. Vaaz ve Vaizlik Sempozyumu. ed. Diyanet İşleri Başkanlığı. 2/267-282. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2013.
• Korkmaz, Mehmet. “Vaizlik Eğitimi Açısından İlahiyat Lisans Programlarının Değerlendirilmesi ve Bir Sertifika Programı Önerisi”. Vaaz ve Vaizlik Sempozyumu. ed. Diyanet İşleri Başkanlığı. 2/335-354. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2013.
• Kurt, İbrahim. Diyanet İşleri Başkanlığı Dini Yüksek İhtisas Eğitiminin Müftü-Vaiz Yeterlikleri Açısından Değerlendirilmesi. Ankara: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 2023.
• Sayım, Ahmet. İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyelerinin Türkiye’de Yüksek Din Öğretimi Programları Hakkındaki Görüşleri. Samsun: Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2017.
• Sobi, Elif. Türkiye’de Yüksek Din Öğretimi. Ankara: İlahiyat Yayınları, 2021.
• Yüksek Öğretim Kurumu. “Yök Atlas Rehberi”. TYT-AYT Net Sihirbazı. 09 Ocak 2021. Erişim 14 Ağustos 2022. https://yokatlas.yok.gov.tr/netler-tablo.php?b=20041
• Zengin, Zeki Salih. Medreseden Darulfünûna Türkiye’de Yüksek Din Eğitimi. Ankara: Maarif Mektepleri Yayınları, 2. Basım., 2019.