SİMGESEL ANLATIM BAĞLAMINDA SAHA YERİ ISIAH GÜNEŞİ KARŞILAMA ALANI HEYKELLERİ

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 6 - 16, 30.06.2023

Özgür Akkuş , Aysun Altunöz

Öz

Bir toplumun kültürel zenginliğinin beslediği milli duyguları canlı tutmak adına yapılan uygulamalar önemlidir. Yapılmakta olan uygulamaların toplum tarafından daha kolay ve iyi anlaşılması için yapılan çalışmalara en güzel örneklerden bir tanesi Saha Türklerinde olan güneşi karşılama töreni alanındaki simgesel heykel uygulamalarıdır. Bu alanda yapılan organik heykellerin simgesel anlatım biçimi ile Saha Türklerinin inanç sistemini canlı tutmaktadır. Güneşi karşılama tören alanındaki heykellerin simgesel olarak güçlü anlatımından yararlanarak yapılmakta olan dini ritüelin amacına ulaşmasını sağlamada önemli yer tutmaktadır. Tören alanındaki heykellerin simgesel anlatım gücünü irdeleyerek Saha Türklerinin kültürel birikimini yapılan heykeller üzerinden değerlendirilmektedir. Saha Türkleri kültürlerini ve geleneklerini korumak adına yaşadıkları bölgenin kendilerine sunduğu bütün materyallerden yararlanmışlardır. Plastik sanatların bütün imkânlarını kullanarak kendi benliklerini, geleneklerini ve kültürlerini güçlendirmişlerdir. Değerlendirmeler heykellerin simgesel karakterleri üzerinden gözleme ve yorumlamaya dayalı bir şekilde yapılmaktadır. Heykel mekan ilişkisi üzerinden güneşi karşılama ritüel alanının değerlendirilmesiyle elde edilen verilerin heykel sanatı üzerinden değerlendirilmesidir. Yapılan heykeller yapıldığı ülkelerin milletlerinin karakteristik özelliğini yansıtan birer sanat eserine dönüştürülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Isıah Bayramı, Heykel, Güneşi Karşılama, Saha yeri, Ritüel

Teşekkür

çalışmalarımızın görünür hale dönüşmesi için vermiş olduğunuz bu değerli fırsat için çok teşekkür eder çalışmalarınızda başarılar dileriz.

In The Context Of Symbolic Expression Saha Location Isıah Sun Welcome Day

Öz

Practices to keep alive the national feelings nurtured by the cultural richness of a society are important. One of the best examples of the works carried out in order to make the practices being carried out easier and better understood by the society is the symbolic sculpture applications in the area of the sun greeting ceremony in the Saha Turks. With the symbolic expression of the organic sculptures made in this area, it keeps the belief system of the Saha Turks alive. Welcoming the sun has an important place in ensuring that the religious ritual that is being performed by making use of the symbolically powerful expression of the statues in the ceremony area achieves its purpose. By examining the symbolic expressive power of the sculptures in the ceremony area, the cultural accumulation of the Saha Turks is evaluated through the sculptures made. In order to preserve their culture and traditions, the Saha Turks made use of all the materials offered to them by the region they lived in. They have strengthened their own selves, traditions and cultures by using all the possibilities of plastic arts. Evaluations are made based on observation and interpretation through the symbolic characters of the sculptures. It is the evaluation of the data obtained by evaluating the ritual area of welcoming the sun through the relationship between sculpture and space through the art of sculpture. The sculptures are transformed into works of art reflecting the characteristic feature of the nations of the countries where they are made.

Anahtar Kelimeler

Saha Location, Isıah Festival, Sculptur, Felcoming The Sun, Ritual

Kaynakça

• Caferoğlu, Ahmet (2015). Türk Kavimleri. Ankara: Altınordu Yayınları. Gömeç, Saadettin Yağmur (1992). “Saha Türkleri ve Saha Yeri”. Türk Kültürü Dergisi, 356: 177-178. Gömeç, Saadettin Yağmur (1995). “Eski Türklerde Siyasi Hâkimiyet”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, 100: 113. Nesterov, Sergei Pavlovich (1999), Kon v Kultah Tyurkoyazıçnıh Plemen Sentralnoy Azii v Epohu Srednevekovya, s.3, Novosibirsk. Ögel, Bahaeddin (2010). Türk Mitolojisi: Kaynakları ve Açıklamaları ile Destanlar. C. II, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. Seyitoğlu, Bilge (1992). Mitoloji Üzerine Araştırmalar Metinler ve Tahliller. İstanbul: Dergâh Yayınları. Sümer, Faruk (1995). “Eski Türk Atçılığı Hakkında Notlar”. Türk Dünyası Tarih Dergisi, Sayı: 107, Kasım, Ankara. Vasilyev, Yuriy vd. (1996). Saha (Yakut) Halk Edebiyatı Örnekleri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. Ziya Gökalp (1976). Türk Devletinin Tekâmülü. Ankara: Ülkü Ocakları Yayınları.