E-spor ve geleneksel spor ile uğraşan sporcuların zihinsel dayanıklılık ve bilişsel esneklik durumlarının incelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 4, 238 - 250, 15.12.2019

Görkem Menteş , Özcan Saygın

https://doi.org/10.18826/useeabd.639062

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı geleneksel sporcular ile e-sporcuların zihinsel dayanıklılık ve bilişsel esnekliklerini incelemektir.

Materyal ve Metot: Çalışmada katılımcıların zihinsel dayanıklılıklarını belirlemek için Sporda Mental Dayanıklılık Ölçeğinden yararlanılmıştır. Sporda Mental Dayanıklılık Ölçeği Sheard ve ark. (2009) geliştirmiş, Türkçe geçerlik-güvenirlik çalışmasını ise Pehlivan (2014) yapmıştır. Katılımcılar bilişsel esnekliklerini incelemek için ise Bilişsel Esneklik Ölçeği kullanılmıştır. Bilişsel Esneklik Ölçeğini Martin ve Rubin (1995) geliştirmiş, Türkçe geçerlik-güvenirlik çalışmasını ise Altunkol (2011) yapmıştır. Çalışmamıza toplam 260 kadın, 345 erkek sporcu katılmıştır. Çalışmadaki 260 kadın sporcunun 119 kişisi geleneksel sporculardan seçilirken 141 kişi e-sporculardan seçilmiştir. 345 erkek sporculardan ise 163 kişi geleneksel sporculardan, 182 kişi e-sporculardan seçilmiştir.

Bulgular: Çalışmadan elde eden veriler SPSS 22.00 programında analiz edilmiştir. Verilerin normal dağılım gösterip göstermediğini bulmak için Shapiro-Wilk testi kullanılmıştır. Shapiro-Wilk Testi sonuçlarına göre veriler normal dağılım göstermiştir. Bu yüzden parametrik testler kullanılmıştır. Katılımcıların demografik bilgileri ve özellikleri yüzde ve frekans analizleriyle tespit edilmiştir. Gruplar arasındaki farklar Bağımsız Örneklem t Test ile çözümlenmiştir. Anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. İki spor türü arasında Sporda Mental Dayanıklılık Ölçeği analizlerinde geleneksel sporcular ile e-sporcular arasında geleneksel sporcular lehine anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0.05). Bilişsel Esneklik Ölçeği kullanılarak yapılan analizlerde erkek geleneksel sporcular ile erkek e-sporcular arasında erkek e-sporcular lehine anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0.05). Zihinsel dayanıklılık açısından cinsiyetler arası analizlere bakıldığında, kadın ve erkek sporcular arasında erkek sporcular lehine anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05).

Sonuç: E-sporcular çocukluk döneminden itibaren birçok farklı oyun oynarken geleneksel sporcular çocukluk döneminden itibaren tek bir branş üzerinde branşlaşmaktadır. Bu durum erkek e-sporcuların, erkek geleneksel sporculardan bilişsel esnekliklik düzeylerinin daha yukarda olmasını açıklayabilir. Ayrıca, geleneksel sporcular e-sporculara göre daha uzun sürelerdir spor yapmalarının sonucu olarak daha iyi bir zihinsel dayanıklılığa sahiptir.

Anahtar Kelimeler

E-spor, Geleneksel Spor, Zihinsel Dayanıklılık, Bilişsel Esneklik

Investigation of mental toughness and cognitive flexibility of e-sports and traditional sports

Öz

Aim: The aim of this study was to investigate the mental toughness and cognitive flexibility of traditional athletes and e-athletes.

Methods: In this study, Sports Mental Toughness Questionnaire (SMTQ) was used to determine the mental toughness of the participants. Sports Mental Toughness Questionnaire Sheard et al. (2009), and the Turkish validity-reliability study was conducted by Pehlivan (2014). Cognitive Flexibility Scale was used to examine the participants' cognitive flexibility. Cognitive Flexibility Scale was developed by Martin and Rubin (1995), and the Turkish validity-reliability study was conducted by Altunkol (2011). A total of 260 women and 345 male athletes participated in the study. 119 of 260 women athletes were selected from traditional athletes and 141 of them were e-athletes. Of the 345 male athletes, 163 were selected from traditional athletes and 182 from e-athletes.

Results: The data obtained from the study were analyzed in SPSS 22.00 program. Shapiro-Wilk test was used to find out whether the data showed normal distribution. According to Shapiro-Wilk Test results, the data showed normal distribution. Therefore, parametric tests were used. Demographic information and characteristics of the participants were determined by percentage and frequency analysis. Differences between groups were analyzed by Independent Sample t-Test. Significance level was accepted as p <0.05. In the analysis of Sports Mental Toughness Questionnaire between two types of sports, a significant difference was found between traditional athletes and e-athletes in favour of traditional athletes (p <0.05). In the analyzes performed using Cognitive Flexibility Scale, a significant difference was found between male e-athletes and male e-athletes in favour of male e-athletes (p <0.05). A significant difference was found between male and female athletes in favour of male athletes (p <0.05).

Conclusion: While e-athletes play many different games since childhood, traditional athletes branch out on a single branch since childhood. This may explain that male e-athletes have higher levels of cognitive flexibility than traditional male athletes. In addition, traditional athletes have better mental toughness as a result of higher sporting age than e-athletes.

Anahtar Kelimeler

E-sports, Traditional Sports, Mental Toughness, Cognitive Flexibility

Kaynakça

• Abernethy B., Baker J., Côté J. (2005). Transfer of pattern recall skills may contribute to the development of sport expertise. Appl. Cogn. Psychol. 19 705–718.
• Aker S, Dündar C, Pekşen Y. (2005) Ölçme araçlarında iki yaşamsal kavram: geçerlik ve güvenirlik. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Dergisi, 22 (1), 50-60.
• Altunkol, F. (2011). Üniversite öğrencilerinin bilişsel esneklikleri ile algılanan stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Aslan, Ş. (2018). Examination of cognitive flexibility levels of young ındividual and team sport athletes. Journal of Education and Training Studies, 6(8), 149-154.
• Bayraktar, C. (2003). Sosyal yapı özelliklerinin spora etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 19-36.
• Bronikowska, M., & Groll, M. (2005). Definition, classification, preservation and dissemination of traditional sports & games in Europe. TAFİSA Recall.
• Buğa, A., Özkamalı, E., Altunkol, F., & ÇEKİÇ, A. (2018). Üniversite öğrencilerinin bilişsel esneklik düzeylerine göre sosyal problem çözme tarzlarının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 48-58.
• Burke, C.S., Pierce, L. G., & Salas, E. (2006). Understanding adaptability: A prerequisite for effective performance within complex environments. Emerald Group Publishing Limited. 49-53.
• Clough, P., & Strycharczyk, D. (2012). Developing mental toughness: improving performance, wellbeing and positive behaviour in others. Kogan Page Publishers.
• Connaughton, D., Wadey, R., Hanton, S., & Jones, G. (2008). The development and maintenance of mental toughness: Perceptions of elite performers. Journal of Sports Sciences, 26(1), 83-95.
• Çağlayan, H. S. (2003). Futbol seyircisinin sosyo-ekonomik-kültürel yapısının şiddet eğilimindeki rolü (Konyaspor örneği). Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7 (3), 15-26.
• Deen, G., Hammer, M., Bethencourt, J., Eiron, I., Thomas, J., & Kaufman, J. H. (2006). Running Quake II on a grid. IBM Systems Journal, 45(1), 21-44.
• Desagita, F. (2018). Fenomena Gameplayerunknown’s Battlegrounds dı kalangan mahasıswa bandung (doctoral dissertation, perpustakaan). Pasundan University, Indonesia.
• Elen, J., Stahl, E., Bromme, R., & Clarebout, G. (2011). Links between beliefs and cognitive flexibility: lessons learned. Springer Science & Business Media, 2-4.
• Gualtieri, T. (2009). Aerobic exercise enhances cognitive flexibility. Journal of Clinical Psychology in Medical Settings, 16(2), 186-193.
• Güvendi, B., Türksoy, A., Güçlü, M., & Konter, E. (2018) Profesyonel güreşçilerin cesaret düzeyleri ve zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi. Uluslararası Spor Egzersiz ve Antrenman Bilimi Dergisi, 4(2), 70-78.
• Hamari, J., & Sjöblom, M. (2017). What is eSports and why do people watch it?. Internet Research, 27(2), 211-232.
• Horzum, M. B., Ayas, T., & Balta, Ö. Ç. (2016). Çocuklar için bilgisayar oyun bağımlılığı ölçeği. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(30), 76-88.
• Jones, G. (2002). What is this thing called mental toughness? An investigation of elite sport performers. Journal of applied sport psychology, 14(3), 205-218. 209-215.
• Jones, J. G., & Moorhouse, A. (2008). Developing mental toughness: Gold medal strategies for transforming your business performance. Oxford: Spring Hill, 34-37.
• Karahüseyinoğlu, M. F. (2007). Küreselleşme ve geleneksel Türk sporları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Karahüseyinoğlu, M. F. (2008). Geleneksel Türk sporlarındaki modern spor yansımaları. Sport Sciences, 3(3), 130-137.
• Kardeş, G.A. (2016). Davranış-mekân uyumu: bilişsel esneklik düzeyleri farklı öğrencilere göre, okul ortamında olanaklılıkların (affordances) incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitimde Psikolojik Hizmetler Anabilim dalı, Ankara.
• Lee, D., & Schoenstedt, L. J. (2011). Comparison of eSports and traditional sports consumption motives. ICHPER-SD Journal Of Research, 6(2), 39-44.
• Levine, Y. (2018). Surveillance valley: The secret military history of the Internet. PublicAffairs.
• Makarov, I., Savostyanov, D., Litvyakov, B., & Ignatov, D. I. (2017). Predicting winning team and probabilistic ratings in “Dota 2” and “Counter-Strike: Global Offensive” video games. In International Conference on Analysis of Images, Social Networks and Texts (pp. 183-196). Springer, Cham.
• Martin, M. M., & Rubin, R. B. (1995). A new measure of cognitive flexibility. Psychological reports, 76(2), 623-626.
• Masley, S., Roetzheim, R., & Gualtieri, T. (2009). Aerobic exercise enhances cognitive flexibility. Journal of clinical psychology in medical settings, 16(2), 186-193.
• Masum, R. (2014). A mixed method analysis of mental toughness in elite and sub-elite male and female tennis players in Pakistan. Advances in Social Sciences Research Journal, 1(6), 110-122.
• Memmert, D., Baker, J., & Bertsch, C. (2010). Play and practice in the development of sport‐specific creativity in team ball sports. High ability studies, 21(1), 3-18.
• Møller, V., & Dimeo, P. (2014). Anti-doping–the end of sport. International journal of sport policy and politics, 6(2), 259-272.
• Nicholls, A. R., Levy, A. R., Polman, R. C., & Crust, L. (2011). Mental toughness, coping self-efficacy, and coping effectiveness among athletes. International Journal of Sport Psychology.
• Nicholls, A. R., Polman, R. C., Levy, A. R., & Backhouse, S. H. (2009). Mental toughness in sport: Achievement level, gender, age, experience, and sport type differences. Personality and Individual Differences, 47(1), 73-75.
• Pehlivan, H. (2014). Sporda Mental Dayanıklılık Ölçeği Uyarlama: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Manisa
• Sheard, M., Golby, J., & Van Wersch, A. (2009). Progress toward construct validation of the Sports Mental Toughness Questionnaire (SMTQ). European Journal of Psychological Assessment, 25(3), 186-193.
• Stemmler, T. (2000). Futbolun kısa tarihi, Çev. Necati Ago, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Şahin N. (1994). Psikoloji araştırmalarında ölçek kullanımı. Türk Psikoloji Dergisi, (33), 19-26.
• Şahinler, Y., & Ersoy, A. (2015). Sporcuların zihinsel dayanıklılıklarının farklı değişkenlere göre incelenmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 5(2), 168-177.
• Wagner, M. G. (2006). On the scientific relevance of esports. In International conference on internet computing. pp. 437-442.
• Williams, A. M. (2009). Perceiving the intentions of others: how do skilled performers make anticipation judgments? Progress in brain research, 174, 73-83.
• Williams, A. M., & Elliott, D. (1999). Anxiety, expertise, and visual search strategy in karate. Journal of Sport and Exercise Psychology, 21(4), 362-375.
• Yarayan, Y. E., Yıldız, A. B., & Gülşen, D. B. A. (2018). Elit düzeyde bireysel ve takım sporu yapan sporcuların zihinsel dayanıklılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(50), 992-999.
• Yükçü, S., Kaplanoğlu, (2018). E-spor endüstrisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 1(11), s. 533-550
• Electronic Sports. (2009). Retrieved from http://en.wikipedia. org/wiki/Electronic_sports [Erişim Tarihi: 05.03.2019].
• Newzoo (2019) Industry first report: The evolution of the esports ecosystem. https://newzoo.com/insights/articles/industry-first-report-evolution-esports-ecosystem/ [Erişim Tarihi: 05.03.2019].