Dişil Yazın Kuramı Çerçevesinde Calixthe Beyala’nın L’Homme Qui M’offrait Le Ciel Romanının Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 15 - 37, 30.06.2023

Cansu Avcı

https://doi.org/10.58306/wollt.1253277

Öz

19. yüzyıldan günümüze kadar olan zamanı kapsayan ve kadına yönelik her türlü eşitsizliklerin ortadan kaldırılmasını amaçlayan feminizm hareketinde kadınlar çeşitli alanlarda hak arama mücadelesine girerler. Kadınların erkeklerle siyasi alanda eşit haklara sahip olma, eğitimde fırsat eşitliği ve aynı işlerde eşit ücret alma gibi talepler feminizm hareketinin başlamasına sebep olan nedenlerden başlıcalarıdır. 21. yüzyılın önemli post feminist teorisyenlerinden olan Hélène Cixous, Luce Irigaray ve Julia Kristeva ise diğer feminizm akımlarından farklı bir yöntemle edebiyatın cinsiyetçi rolü üzerine vurgu yaparak kadınların sadece yazarak özgür olabileceklerini savlarlar. Fransız kuramcılar, kadınların kendi yazılı ve sözlü evrenlerini yaratabilmeleri için bedenlerini yazıya dökmeleri gerektiğinin altını çizeler ve eserlerinde annelik, kadın vücudu, umut, aidiyet, endişe ve yalnızlık gibi kadına özgü temaları önceleyerek kadının sesini duyurmaya çalışırlar. Çağdaş Fransız edebiyatının önde gelen isimlerinden olan Calixthe Beyala da gerek üretkenliği gerek eserlerinde kadın sesini duyurması açısından adından söz ettirir. Bugüne kadar denemeler de dahil olmak üzere on beşten fazla önemli eseri olan ve dört uluslararası edebiyat ödülüne layık görülen yazar, romanlarında kadınların aşk, kimlik arayışı, aidiyet ve göç gibi sorunlarını işler. Bu çalışmada Beyala’nın L’homme qui m’offrait le ciel adlı romanındaki kadının gücü ve ayakta kalma mücadelesi, farklı sosyal ve ekonomik koşullarda yaşayan kadınların farklılığı, kadın bedeni, aşk ve kendini reddetme temalarının dişil yazın (écriture féminine) kuramı bağlamında analiz edilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Post-feminizm, dişil yazın, kadın edebiyatı, kadın söylemi, Calixthe Beyala.

Teşekkür

Çalışmalarımızı yayımlayabildiğimiz olanaklar sunduğunuz için sizlere teşekkür ederim.

EVALUATION OF CALIXTHE BEYALA'S NOVEL L'HOMME QUI M'OFFRAIT LE CIEL WITHIN THE FRAMEWORK OF FEMININE LITERARY THEORY

Öz

In the feminism movement, which covers the period from the 19th century to the present and aims to eliminate all kinds of inequalities against women, women enter the struggle for rights in various fields. Demands for women to have equal rights with men in the political field, equal opportunities in education and equal pay for the same jobs are the main reasons that led to the beginning of the feminism movement. Hélène Cixous, Luce Irigaray and Julia Kristeva, who are important post-modern feminist theorists of the 21st century, emphasize the sexist role of literature in a different way from other feminism movements and argue that women can be free only by writing. French theorists underline that women must write their bodies in order to create their own written and verbal universes and they try to make women's voice heard by focusing on specific women's themes such as motherhood, female body, hope, belonging, anxiety and loneliness in their works. Calixthe Beyala, one of the great names in contemporary French literature, also made a name for herself both for her productivity and for making women's voices heard in her works. The author, who has more than fifteen important works, including essays, and has been awarded four international literary awards, deals with women's problems such as love, search for identity, belonging and migration in her novels. In this study, it is intended to be analyzed women's power and struggle for survival, the contrasts between women living in different social and economic conditions, the themes of female body, love and self-denial in Beyala's novel L'homme qui m'offrait le ciel in the context of feminine literary theory.

Anahtar Kelimeler

Post-feminism, feminine literature, women's literature, women's discourse, Calixthe Beyala

Kaynakça

• Atchade, J. D. (2010). Le corps dans le roman africain francophone avant les indépendances de 1950 à 1960. [Thèse de Doctorat non publiée]. École Doctorale Littérature Française et Comparée, Paris.
• Avcı, C. (2015). Marie Ndiaye’nin Trois Femmes Puissantes (Üç Güçlü Kadın) adlı romanında kadın figürü. [Yayımlanmamış Y. Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• De Beauvoir, S. (1989). The Second Sex. (Translated by Howard Madison Parshley). ABD: Vintage.
• Beyala, C. (1995). Lettre d’une Africaine à ses sœurs occidentales. Paris: Spengler.
• Beyala, C. (2007). L’homme qui m’offrait le ciel. Paris: Editions Albin Michel.
• Butler, J. (2005). Cinsiyet Belası. (Çev. Başak Ertür). İstanbul: Metis Yayınları.
• Le Breton, D. (1992). La sociologie du corps. Paris: Puf.
• Carmen, H. L. (2010). Postures féminines dans l’oeuvre de Calixthe Beyala. Présence Francophone: Revue internationale de langue et de littérature, 75(1), 1-23.
• Cazenave, O. (1996). Femmes rebelles: Naissance d’un nouveau roman africain au féminin. Paris: L’Harmattan.
• Chevrier, J. (2002). L`image de la mère dans l`oeuvre de Calixthe Beyala. Francofonía, (11), 13-23.
• Chittal, N. (2015, 23 March). How social media is changing the feminist movement, MSNBC. https://www.msnbc.com/msnbc/how-social-media-changing-the-feminist-movement-msna556971#xd_co_f=ZTlmMmY5ZjAtZjJlZi00YmE3LWE2NGQtY2EzMjk1ZTA0ZjVi~
• Cixous, H. (1976). The laugh of the Medusa (Translated by Keith Cohen & Paula Cohen). Signs, 1(4), 875- 893.
• Dib, A. M. (2020). Calixthe Beyala: Une écriture de chair et de sang. Revue Akofena, (1), 275-288.
• Didier, B. (1981). L’écriture-femme. Paris: Puf.
• Donovan, J. (2006). Feminist teori. (Çev. Aksu, Bora, Fevziye, Sayılan ve Meltem, Ağduk Gevrek). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ébanga, P. B. (2021). Engagement littéraire, représentation de soi de Calixthe Beyala dans L’homme qui m’offrait le ciel. Annales de l’Université de Moundou, 8(1), 23-41.
• Gallimore, R. B. (1997). L ’œuvre romanesque de Calixthe Beyala. Paris: L’Harmattan.
• Herzberger Forfana, P. (2000). Littérature féminine francophone d’Afrique noire suivi du Dictionnaire des romancières. Paris: L’Harmattan.
• Irigaray, L. (1980). When our lips speak together. (Çev. Carolyn Burke). USA: The University of Chicago Press.
• Işık, M. F. (2022). Dünden bugüne feminizm ve tartışmalar. Toplumsal Cinsiyete Farklı Yaklaşımlar içinde (ss. 43-61). İstanbul: DBY Yayınları.
• Jensen, M. S. (2001). La notion de nature dans les teories de l’écriture féminine. Clio, (11), 1-10.
• Kom, A. (1996). L'Univers zombifié de Calixthe Beyala. Notre Librairie, (125), 64-71.
• Kodah, M. K. and Coffie, D. (2021). Amour, altérité et sophisme: rencontre de trois trains idéologiques dans L’homme qui m’offrait le ciel de Calixthe Beyala. Ziglôbitha, (3), 609-620.
• Kristeva, J. (1974). La Révolution du langage poétique. France: Seuil.
• Malonga, A. N. (2006). Migritude, amour et identité. L’exemple de Calixthe Beyala et Ken Bugul. Cahiers d’études africaines, (181), 169- 178.
• Marini, M. (1977). Territoires du féminin: avec Marguerite Duras. Paris: Les éditions de Minuit.
• Millett, K. (2000). Sexual Politics. US: University of Illinois Press.
• Olivier, S. (1999, 1 Haziran). Réhabilitation et réévaluation du corps féminin censuré: la libération de la femme par l'écriture et la mise en écriture du corps chez Calixthe Beyala. Africine.org. http://www.africine.org/analyse/calixthe-beyala-le-cri-ture-du-corps-feminin/881
• Ondo, M. (2009, 7 novembre). L’écriture féminine dans le roman francophone d’Afrique noire. La Revue des Ressources. https://www.larevuedesressources.org/l-ecriture-feminine-dans-le-roman-francophone-d-afrique-noire,1366.html
• Özdemir, H. (2019). Dördüncü dalga feminizm üzerine. International Social Sciences Studies Journal, 5(32), 1706-1711.
• Sarr, A. C. (2002). Du feminisme de Calixthe Beyala. [Unpublished Graduate Student Theses]. Dissertations, & Professional Papers, University of Montana, USA.
• Simon, S. (1996). Gender in translation: cultural identity and the politics of transmission. England: Routledge.
• Şengül, M. B. (2016). Kadın edebiyatı: bir varoluş mücadelesi. International Journal of Social Science, (44), 203-211.
• Taş, G. (2016). Feminizm üzerine genel bir değerlendirme: Kavramsal analizi, tarihsel süreçleri ve dönüşümleri. Akademik Hassasiyetler, 3(5), 163-175.
• Tong, R. ve Botts, T. F. (2021). Feminist Düşünce (Çev. Beyza Sumer Aydaş). İstanbul: Sel Yayıncılık. Weil, K. (2006). French feminism’s écriture féminine. Feminist literary theory. (Ed. Ellen Rooney). UK: Cambridge University Press.
• Wollstonecraft, M. (1792). A vıindication of the rights of woman: With strictures on political and moral subjects. America: Library of Congress.
• Woolf, V. (2002). Kendine ait bir oda (Çev. Suğra Öncü). İstanbul: İletişim Yayınları.