Dördüncü Sanayi Devriminin Emek Piyasalarına Etkileri: Fırsatlar ve Zorluklar

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 2, 13 - 27, 15.10.2022

Nejla Türkdoğan Hacı Yunus Taş

Öz

Yaşanan dördüncü sanayi devrimi ile dünya yeni bir dönüşüm sürecine girmiştir. 2011 yılında Almanya’da düzenlenen Hannover fuarında ortaya atılan bir kavram olan Endüstri 4.0’ın temeli dijitalleşme üzerine kuruludur. Makinelerin kendi aralarında, tedarikçilerle ve müşterilerle iletişimine olanak sağlayan akıllı üretim adı verilen bir sistemin oluşturulması hedeflenmektedir. Endüstri 4.0 ile üretim süreçlerinde maliyetler azalırken esneklik ve verimlilik artacak, yeni iş alanları ortaya çıkacak bunun yanında iş gücüne olan talep azalacak ve çağın gerektirdiği niteliklere sahip olmayan kişiler işsizlik riskliyle karşı karşıya kalacaktır. Dijital devrim; üretim süreçlerinde, çalışma koşullarında, istihdamın yapısında, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilmesinde ve sendikaların geleceği gibi birçok alanda köklü dönüşümleri ve fırsatları da beraberinde getirecektir. Ancak Endüstri 4.0 kavramına gereken önemi vermeyerek teknolojik altyapısını ve eğitim sistemini geleceğin sanayi devrimine göre tasarlamayan ülkeler yaşanacak uluslararası rekabetin gerisinde kalacaklardır. Bu yarışta geri kalmamak adına eğitim kurumları, kamu kurumları ve özel sektör arasında iş birliği yapılarak nitelik düzeyi yüksek bireyler yetiştirilmeli ve bu gençlere istihdam alanı yaratacak projeler üretilerek ülkemizin büyümesi ve kalkınması sağlanmalıdır. Yapılan akademik çalışma kapsamında dördüncü sanayi devriminin beraberinde getireceği fırsatlar ve zorluklar ele alınarak; üniversite öğrencilerinin sürece yönelik farkındalık düzeyinin incelenebilmesi için hazırlanan anket sorularından elde edilen bulgular SPSS programında analiz edilmiş ve sonuçlar değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Endüstri 4.0, Dijitalleşme, Verimlilik, İstihdam, Covid-19

Kaynakça

• Koca, D. (2020). Sanayi devrimlerinin tarihsel arka planı ve işgücü becerileri üzerindeki yansımaları. OPUS International Journal of Society Researches, 16(31), 4531-4558.
• Öcal, F. ve Altıntaş, K. (2018). Dördüncü sanayi devriminin emek piyasaları üzerindeki olası etkilerinin incelenmesi ve çözüm önerileri. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(15), 2066-2092.
• Kabaklarlı, E. (2019). Endüstri 4.0 ve paylaşım ekonomisi: Dünya ve Türkiye ekonomisi için fırsatlar, etkiler ve tehditler. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Tokol, A. ve Alper, Y (2017). Sosyal Politika. Dora Yayınları.
• Avcı, N. (2019). İnsan kaynaklarından Yetenek Yönetimine Endüstri 4.0. Kriter Yayınevi, İstanbul.
• Yertüm, U. (2017). Küreselleşmenin fordist-kitlesel üretim tarzına etkisi. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 1(1), 67-88.
• Yıldız, A. (2018). Endüstri 4.0 ve akıllı fabrikalar. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 22(2), 546-556.
• Öztuna, B. (2017). Endüstri 4.0 (Dördüncü Sanayi Devrimi) ile Çalışma Yaşamının Geleceği. Gece Kitaplığı.
• Seyrek, İ. (2011). Bulut Bilişim: İşletmeler için fırsatlar ve zorluklar. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 10(2), 701-713.
• Çiloğlu, T., Yılmaz, Ö., Yılmaz, A., Karaoğlan, F. (2021). Eğitimde Artırılmış Gerçeklik Konulu Makalelerin İncelenmesi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 147-158.
• Aslay, F. (2017). Siber saldırı yöntemleri ve Türkiye’nin siber güvenlik mevcut durum analizi.
• Aydın, E. ve Demiral, G. (2019). İş gücü Farklılığını Dikkate Alarak Endüstri 4.0’ın Zorlukları ve Yararları: Kavramsal Bir Çerçeve. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(3), 1976-1990.
• Özsoy, C. (2018). Industry 4.0 and Its Potential Impact on Employment.
• Işık, M. ve Erol, H. (2020). Endüstri 4.0 Farkındalığı ve İşgücü Nitelikleri Üzerine Etkileri: Süleyman Demirel Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(24), 86-112.
• Doğru, B. ve Meçik, O. (2018). Türkiye’de Endüstri 4.0’in İşgücü Piyasasına Etkileri: Firma Beklentileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(Endüstri 4.0 ve Örgütsel Değişim Özel Sayısı), 1581-1606.
• Erdoğdu, M. ve Akar, S. (2020). Dördüncü Sanayi Devrimi Çerçevesinde Koşulsuz Temel Gelir: Türkiye İçin Bir Değerlendirme. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(3), 903-924.
• Ünlü, F. ve Atik, H. (2018). Türkiye’deki İşletmelerin Endüstri 4.0’a Geçiş Performansı: Avrupa Birliği Ülkeleri ile Karşılaştırmalı Ampirik Analiz. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 17(2), 431-463.
• Yasım, Y. K. (2020). Endüstri 4.0: Çalışmanın Geleceği. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 47-64.
• Kurt, D. ve Bozoklu, Ü. (2019). Robot Ekonomisinin Yükselişi. Sosyal Bilimler Metinleri, 2019(1), 25-47.
• Özçelik, T. ve Onursal, F. S. (2020). Endüstri 4.0’ın İş Hayatı ve Sendikalaşma Üzerine Etkisi. Business & Management Studies: An International Journal, 8(1), 981-1007.
• Tunçbilek, M. ve Özcan, H. (2020). Endüstri 4.0 ve Sendikalar. Econder Uluslararası Akademik Dergi, 4(1), 248-275.
• Soylu, Ö. B. (2020). Türkiye ekonomisinde COVID-19’un sektörel etkileri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(6), 169-185.
• Marangoz, M. ve Özen, E. K. (2021). Covid-19 Pandemi Sürecinin Farklı Alanlarda Dijitalleşmeye Etkileri: Kavramsal Bir Değerlendirme. Hitit Ekonomi ve Politika Dergisi, 1(1), 54-68.