A New Perspective on the Treaty of Lausanne

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 1, 22 - 28, 28.06.2024

Ali Gürsel

Öz

When we look at the general results of the First World war, it is seen that multinational states, monarchies and Empires were destroyed and national states and Republics were established in their place. He suffered the same fate because there were sides in the Ottoman Empire that lost the war. In the national struggle conducted under the leadership of Mustafa Kemal Pasha against the Sevres agreement, which prepared the end of the Ottoman State, it led to the signing of a new peace agreement instead of the Ottoman state. The war and the Lausanne agreement, which differ from each other on many issues, especially in form and content, were built on different foundations. The Lausanne Peace Treaty is the most important historical document in Turkish history, as it is the registration of the legal, economic and political independence of the Republic of Turkey.

Anahtar Kelimeler

The First World War, Eastern problems, the Lausanne Agreement, the National Struggle, the Sevres Agreement

Lozan Antlaşması'na Yeni Bir Bakış

Öz

Birinci Dünya savaşının genel sonuçlarına bakıldığında çok uluslu devletlerin, monarşilerin ve İmparatorlukların yıkıldığını ve bunların yerine ulusal devletlerin ve Cumhuriyetlerin kurulduğu görülüyor. Osmanlı İmparatorluğunda savaşı kaybeden tarafları olduğu için o da aynı akıbete uğramıştır. Osmanlı Devletinin sonunu hazırlayan Sevr anlaşmasına karşı Mustafa Kemal Paşa önderliğinde yürütülen milli mücadelede, Osmanlı devletini yerine yeni bir barış anlaşmasının imzalanmasına yol açmıştır. Başta şekil ve içerik olmak üzere pek çok konuda birbirinden ayrılan savaş ve Lozan anlaşması farklı temeller üzerine inşa edilmiştir. Lozan Barış Antlaşması, Türkiye Cumhuriyetinin hukuki, iktisadi ve siyasi anlamda bağımsızlığının tescili olduğu için Türk tarihinin en önemli tarihsel belgesidir.

Anahtar Kelimeler

Birinci Dünya Savaşı, Doğu sorunları, Lozan Anlaşması, Milli Mücadele, Sevr Anlaşması

Kaynakça

• Akar, R. (1992). Varlık Vergisi, Belge Yayınları.
• Bilsel, C. (1988). Lozan, İstanbul: Sosyal Yayınları.
• Coşkun, A. (2019). Diplomat İnönü Lozan, İstanbul.
• Ertan T. F. (2016). “Lozan Konferansında Türkiye’yi Temsil Sorunu”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, s. 58, Bahar.
• Güler, A. (2021). Binyıllık Hesaplaşma: Lozan, İstanbul: Halk Kitabevi.
• İnönü, İ. (1998). İstiklal Savaşı ve Lozan, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
• Kaymaz, İ. Ş. (2014). Musul Sorunu, Kaynak Yayınları.
• Parla, R. (1987). Belgelerle Türkiye Cumhuriyetinin Uluslararası Temelleri: Lozan-Montrö, Türkiye’nin Komşularıyla İmzaladığı Başlıca Belgeler, Lefkoşa: Özdilek Matbaacılık.
• Sonyel, S (1973). Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politikası, Ankara.
• Soysal, İ. (1983). Tarihçeleri ve Açıklamaları ile Birlikte Türkiye’nin Siyasal Antlaşmaları, cilt 1, Ankara: Türk Tarihi Kurumu.
• Şentürk, A. (2018). “Lozan Antlaşması üzerine İngiliz parlamentosunda yapılan görüşmeler”, Social Science Studies, cilt.6. s. 48-68.
• Turan, Ş. (2003). “Lozan Antlaşması”, Türk Diyanet Vakfı, İslam Ansiklopedisi.
• Uluben, E. (1967). İngiliz Gizli Belgelerinde Türkiye, İstanbul.