Yoğun Bakım Hastalarının Yalnızlık Düzeylerinin Pre-deliryum Skorlarına Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 29 Sayı: 2, 105 - 114, 16.08.2025

Aysel Doğan , Ayşe Buket Doğan , Belma Aydin

https://doi.org/10.62111/ybhd.1599252

Öz

ÖZ

Amaç: Deliryum, kritik derecede hasta olan yetişkinlerde yaygın olarak görülen bir organ fonksiyon bozukluğudur ve önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir. Literatürde yalnızlık deliryum için bir risk faktörü olarak görülmektedir. Ancak deliryum öncesi dönemde (pre-deliric) yalnızlığın nasıl bir etkisi olduğu ile ilgili bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bu çalışmada amacımız yoğun bakım hastalarının yalnızlık düzeylerinin pre-deliryum skorlarına etkisinin incelenmesidir.
Yöntem: Bu çalışma Türkiye’de bir şehir hastanesinin anestezi yoğun bakım ünitesinde tanımlayıcı-ilişki arayıcı olarak yürütülmüştür. Örneklemi Haziran 2022-Haziran 2023 tarihleri arasında anestezi yoğun bakım ünitesinde tedavi gören hastalar oluşturmuştur. Araştırma, dahil edilme kriterlerini sağlayan 50 hasta ile tamamlanmıştır. Araştırmanın verileri “Kişisel Bilgi Formu’’, ‘‘Glaskow Koma Skalası’’, ‘‘Pre-deliric Ölçeği’’ ve ‘‘UCLA Yalnızlık Ölçeği’’ kullanılarak toplanmıştır. Çalışmanın yürütüldüğü her aşamada Helsinki Deklarasyonu ilkelerine uyulmuştur.
Bulgular: Araştırmada elde edilen veriler Statistical Package for Social Sciences for Windows 25.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Katılımcıların UCLA yalnızlık ölçeği puan ortalamaları ile sosyodemografik verileri arasında istatistiksel bir anlamlılık bulunmazken, yaşı ve kronik hastalık sayısı ile Pre Deliric skorları arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. UCLA yalnızlık ölçeği skorundaki her bir birimlik artışın pre-delirium skorunda 0,051 birimlik bir artışa neden olduğu saptanmıştır. Yalnızlık skorunun pre-delirium skor üzerinde orta derecede anlamlı bir etkisi olduğu saptanmıştır. UCLA yalnızlık ölçeği puanındaki artış ile pre-delirium skoru arasında orta derecede bir pozitif ilişki bulunmaktadır. Yalnızlık puanı arttıkça, pre-delirium skoru da artmaktadır.
Sonuç: Çalışma bulguları anestezi yoğun bakımda yatan hastaların orta düzeyde yalnızlık hissettiğini, 65 yaş üstü bireylerin deliryum riskinin yüksek olduğunu ve yalnızlık ile deliryum riski arasında pozitif korelasyon olduğunu göstermektedir. Yani yalnızlık hissi arttıkça deliryum gelişme riski artacaktır.

Anahtar Kelimeler

Deliryum , hemşire , yalnızlık , yoğun bakım ünitesi

The Effect of Loneliness Levels on Pre-delirium Scores in Intensive Care Unit Patients

Öz

Objective: Delirium is a commonly occurring organ dysfunction in critically ill adults and is a significant cause of morbidity and mortality. In the literature, loneliness is considered a risk factor for delirium. However, there is no study that explores the effect of loneliness during the pre-delirium phase (pre-deliric). The aim of this study is to examine the effect of loneliness levels on pre-delirium scores in intensive care unit (ICU) patients.
Methods: This study was conducted as a descriptive-correlational study in the anesthesia ICU of a city hospital in Turkey. The sample consisted of patients who were treated in the anesthesia ICU between June 2022 and June 2023. The study was completed with 50 patients who met the inclusion criteria. Data were collected using the "Personal Information Form," "Glasgow Coma Scale," "Pre-deliric Scale," and "UCLA Loneliness Scale." All phases of the study adhered to the principles of the Declaration of Helsinki.
Results: Data obtained in the study were analyzed using the Statistical Package for Social Sciences (SPSS) for Windows 25.0. No statistically significant relationship was found between the UCLA Loneliness Scale scores and sociodemographic data, but a significant relationship was found between age, the number of chronic diseases, and pre-delirium scores. It was determined that each unit increase in the UCLA Loneliness Scale score resulted in a 0.051 unit increase in the pre-delirium score. A moderate statistically significant effect of loneliness on pre-delirium scores was found. A moderate positive relationship was observed between increases in the UCLA Loneliness Scale score and pre-delirium scores. As loneliness scores increased, pre-delirium scores also increased.
Conclusion: The findings of the study show that patients in the anesthesia ICU experience moderate loneliness, individuals over 65 years of age are at higher risk for delirium, and there is a positive correlation between loneliness and the risk of delirium. In other words, as the feeling of loneliness increases, the risk of delirium development increases as well.

Anahtar Kelimeler

Delirium , nurse , loneliness , intensive care unit

Kaynakça

• 1. Fukuda T, Kinoshita Y, Shirahama T, Miyazaki S, Watanabe N, Misawa T. Distorted memories and related factors in ICU patients. Clin Nurs Res. 2020;105477382098016.
• 2. Ramírez Echeverría MDL, Schoo C, Paul M. Delirium. In: StatPearls. StatPearls Publishing; 2022.
• 3. Krupa S, Friganović A, Oomen B, Benko S, Mędrzycka-Dąbrowska W. Nurses' knowledge about delirium in the group of intensive care unit patients. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(5):2758.
• 4. Hoch J, Bauer JM, Bizer M, Arnold C, Benzinger P. Nurses' competence in recognition and management of delirium in older patients: development and piloting of a self-assessment tool. BMC Geriatr. 2022;22(1):879.
• 5. Chung CR, Yoo HJ, Park J, Ryu S. Cognitive impairment and psychological distress at discharge from intensive care unit. Psychiatry Investig. 2017;14(3):376-379.
• 6. Bakhru RN, Davidson JF, Bookstaver RE, et al. Physical function impairment in survivors of critical illness in an ICU recovery clinic. J Crit Care. 2018;45:163-169.
• 7. Çınar F, Şahin SK, Aslan FE. Yoğun bakım ünitesinde basınç yarasının önlenmeye yönelik Türkiye’de yapılmış çalışmaların incelenmesi: Sistematik derleme. Balıkesir Sağlık Bil Derg. 2018;7(1):42-50.
• 8. Mart MF, Williams Roberson S, Salas B, Pandharipande PP, Ely EW. Prevention and management of delirium in the intensive care unit. Semin Respir Crit Care Med. 2021;42(1):112-126.
• 9. Marra A, Pandharipande PP, Girard TD, et al. Co-occurrence of post-intensive care syndrome problems among 406 survivors of critical illness. Crit Care Med. 2018;46(9):1393-1401.
• 10. Heydon E, Wibrow B, Jacques A, Sonawane R, Anstey M. The needs of patients with post-intensive care syndrome: A prospective, observational study. Aust Crit Care. 2020;33(2):116-122.
• 11. Mishkin AD, Schmajuk M, Reshef R, Lopez-Pintado S, Mapara MY, Shapiro PA. Standardized semistructured psychosocial evaluation before stem cell transplantation predicts delirium after transplant. J Acad Consult Liaison Psychiatry. 2021;62(4):440-444.
• 12. Wang Y, Li L, Tan S, Guan Y, Luo X. Psychological stress and associated factors in caring for patients with delirium among intensive care unit nurses: A cross-sectional study. Aust Crit Care. 2023;36(5):793-798.
• 13. Guarnera J, Yuen E, Macpherson H. The impact of loneliness and social isolation on cognitive aging: A narrative review. J Alzheimers Dis Rep. 2023;7(1):699-714.
• 14. Ozga D, Krupa S, Witt P, Mędrzycka-Dąbrowska W. Nursing interventions to prevent delirium in critically Ill patients in the intensive care unit during the COVID-19 pandemic: Narrative Overview. Healthcare (Basel). 2020;8(4):578.
• 15. Kim B, Cho J, Park JY, Kim HE, Oh J. Delirium and anxiety outcomes related to visiting policy changes in the intensive care unit during the COVID-19 pandemic. Front Aging Neurosci. 2022;14:845105.
• 16. van den Boogaard M, Pickkers P, Slooter AJ, et al. Development and validation of PRE-DELIRIC (PREdiction of DELIRium in ICU patients) delirium prediction model for intensive care patients: observational multicentre study. BMJ. 2012;344: e420.
• 17. Sayılan S, Özen V, Tosun B, Sayılan AA, Özen N. PRE-DELIRIC (PREdiction of DELIRium in ICU Patients) Deliryum Öngörme Modelinin Türkiye’de Yoğun Bakım Ünitelerinde Kullanılabilirliğinin Değerlendirilmesi. 2023.
• 18. Linkaitė G, Riauka M, Bunevičiūtė I, Vosylius S. Evaluation of PRE-DELIRIC (Prediction of delirium in ICU patients) delirium prediction model for the patients in the intensive care unit. Acta Med Litu. 2018;25(1):14-22.
• 19. Teasdale G, Jennett B. Assessment of coma and impaired consciousness: A practical scale. Lancet. 1974;2(7872):81-84.
• 20. Demir AG. UCLA Yalnızlık ölçeği'nin geçerlik ve güvenirliği. Psikol Derg. 1989;7(23):14-18.
• 21. Russell D, Peplau LA, Ferguson ML. Developing a measure of loneliness. J Pers Assess. 1978;42(3):290-294.
• 22. Yildirim D, Akman O, Ozturk S, Yakin O. The correlation between death anxiety, loneliness and hope levels in patients treated in the cardiac intensive care unit. Nurs Crit Care. 2024;29(3):486-492.
• 23. Christiansen J, Lund R, Qualter P, Andersen CM, Pedersen SS, Lasgaard M. Loneliness, social isolation, and chronic disease outcomes. Ann Behav Med. 2021;55(3):203-215.
• 24. Yang M, An Y, Wang M, Zhang X, Zhao Q, Fan X. Relationship between physical symptoms and loneliness in patients with heart failure: the serial mediating roles of activities of daily living and social isolation. J Am Med Dir Assoc. 2023;24(5):688-693.
• 25. Bulut TY, Çekiç Y, Altay B. The effects of spiritual care intervention on spiritual well-being, loneliness, hope and life satisfaction of intensive care unit patients. Intensive Crit Care Nurs. 2023;77:103438.
• 26. Zengin N, Ören B, Üstündag H. The relationship between stressors and intensive care unit experiences. Nurs Crit Care. 2020;25(2):109-116.
• 27. Erbay Dallı Ö, Çalışkan G, Yıldırım Y, Kelebek Girgin N. Yoğun bakım deliryumunun erken tespitinde rekalibre PRE-DELIRIC modelinin prospektif değerlendirilmesi. Uludağ Üniv Tıp Fak Derg. 2023;49(1):55-61.
• 28. Heesakkers H, Devlin JW, Slooter AJ, van den Boogaard M. Association between delirium prediction scores and days spent with delirium. J Crit Care. 2020;58:6-9.
• 29. Kucuk O, Memis D, Inal MT, Turan FN, Memis I. Comparison of the effectiveness of delirium evaluation tools in intensive care patients: pre-deliric versions 1 and 2, E-pre-deliric and ICDSC. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2023;27(21).
• 30. Salluh JI, Wang H, Schneider EB, et al. Outcome of delirium in critically ill patients: systematic review and meta-analysis. BMJ. 2015;350:h2538.
• 31. Şahin MD, Şahin S. Cerrahi sonrası deliryum gelişen ve ruh sağlığı ve hastalıkları kliniğine konsülte edilen hastalarda deliryum tablosunun yönetimi: Tek merkez deneyimi. Abant Tıp Derg. 2022;11(1):11-21.
• 32. Yenibertiz D, Aydin MS, Akıncı Özyürek B. What are the predictors of delirium for patients with lung cancer? Turk Hij Den Biyol Derg. 2021;78(1):31-38.
• 33. Ho MH, Nealon J, Igwe E, et al. Postoperative delirium in older patients: a systematic review of assessment and incidence of postoperative delirium. Worldviews Evid Based Nurs. 2021;18(5):290-301.
• 34. Tilouche N, Hassen MF, Ali HBS, Jaoued O, Gharbi R, El Atrous SS. Delirium in the intensive care unit: Incidence, risk factors, and impact on outcome. Indian J Crit Care Med. 2018;22(3):144-149.
• 35. Van Rompaey B, Elseviers MM, Schuurmans MJ, Shortridge-Baggett LM, Truijen S, Bossaert L. Risk factors for delirium in intensive care patients: a prospective cohort study. Crit Care. 2009;13(3):R77.
• 36. Bektaş Akpınar N, Aşkın Ceran M. Kronik hastalıklar ve rehabilitasyon hemşireliği. Adnan Menderes Üniv Sağ Bil Fak Derg. 2019;3(2):140-152.