MÜZİK- RENK ve MÜZİK-DUYGU ÇAĞRIŞIMI

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 276 - 296, 30.09.2023

Yusuf Çetinkaya

https://doi.org/10.51576/ymd.1343504

Öz

Duygusal aracılık hipotezi, insanların müzik-renk arasında eşleşmeler yaptıklarında müziğin duygusal çağrışımlarına uygun renklerin seçildiğini savunur. Bu araştırmada klasik batı müziği piyano eserleri ile ilgili müzik-renk ve müzik-duygu çağrışımlarının belirlenerek duygusal aracılık hipotezinin test edilmesi amaçlanmıştır. Çalışma Ordu Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin farklı anabilim dallarında öğrenim gören 151 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Çalışmada son-test tek gruplu deneme öncesi desen kullanılmıştır. Deneysel işlemde katılımcılara Mozart (Majör tonunda/hızlı tempoda), Beethoven (Minör tonunda/hızlı tempoda) ve Chopin’in (Minör tonunda/yavaş tempoda) piyano eserleri dinletilmiştir. Katılımcılar dinledikleri her bir eseri yakın üç renkle ve en yakın üç duyguyla eşleştirmişledir. Katılımcıların renkleri seçmesi için 37 renkten oluşan bir kartela kullanılmıştır. Duygular için mutlu/üzgün, huzurlu/gergin, güçlü/zayıf olmak üzere 6 duygu durumu sunulmuştur. Verilerin analizinde betimsel istatistik yöntemlerinden yararlanılmıştır. Elde edilen verilerin duygusal aracılık hipotezini desteklediği söylenebilir. Katılımcıların seçtikleri renkler ve duygu durumları dinlenen müziklerin ton ve hızlarına göre farklı dağılımlar göstermektedir. Ayrıca sonuçlar müzik-renk ve müzik-duygu çağrışımları dağılımının alanyazındaki çalışmalar ile örtüştüğünü göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Klasik batı müziği, müzik-renk çağrışımı, müzik-duygu çağrışımı, sinestezi, piyano eserleri.

MUSIC-COLOR AND MUSIC-EMOTION ASSOCIATIONS

Öz

The emotional mediation hypothesis argues that when people make matches between music and color, colors that match the emotional associations of the music are chosen. In this study, it was aimed to test the emotional mediation hypothesis by determining the music-color and music-emotional associations related to piano compositions of classical music. The study was carried out on 151 students studying in different departments of Ordu University Faculty of Education. The post-test single-group pre-experimental design was used in the study. In the experimental procedure, the piano compositions of Mozart (major/fast), Beethoven (minor/fast) and Chopin (minor/slow) were listened to. Participants matched the compositions with the three most consistent colors and the three most consistent modes. A color chart consisting of 37 colors was presented for the participants to choose the colors. There are 6 modes for emotions: happy/sad, peaceful/tense, strong/weak. Descriptive statistical methods were used in the analysis of the data. The obtained data support the emotional mediation hypothesis. The colors and moods chosen by the participants show different distributions according to the tone and speed of the music listened to. In addition, the results show that the distribution of music-color and music-emotional associations is similar to the studies in the literature.

Anahtar Kelimeler

Classic music, music-color associations, music-emotion associations, synesthesia, piano compositions.

Kaynakça

• Balkwill, L-L. & Thompson, W.F. (1999). A cross-cultural investigation of the perception of emotion in music. Psychophysical And Cultural Cues. Music Percept, 17(1), 43-64.
• Barbiere, J. M., Vidal, A., & Zellner, D. A. (2007). The color of music: Correspondence through emotion. Empirical Studies of The Arts, 25(2), 193-208.
• Blood, A. J., & Zatorre, R. J. (2001). Intensely pleasurable responses to music correlate with activity in brain regions implicated in reward and emotion. Proceedings of The National Academy of Sciences, 98(20), 11818-11823. https://doi.org/10.1073/pnas.191355898 (Erişim Tarihi: 11.04.2022)
• Cohen, E., Duffield, N., Lund, C., & Thorup, M. (2008). Confident estimation for multistage measurement sampling and aggregation. In Proceedings of the 2008 ACM SIGMETRICS international conference on Measurement and modeling of computer systems (pp. 109-120).
• Curwen, C. (2020). Music-Colour Synaesthesia: A Sensorimotor Account. Musicae Scientiae. 20(1), 388-407. https://doi.org/10.1177/1029864920956295 (Erişim Tarihi: 06.10.2022)
• Diaz Abrahan, V. M., Shifres, F., & Justel, N. R. (2020). Music improvisation modulates emotional memory. Psychology of Music, 48(4), 465-479. https://doi.org/10.1177/0305735618810793 (Erişim Tarihi: 14.07.2022)
• Düzbastılar, M. (2017). Müzik eğitiminin müzikal tercihler üzerine etkisi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(5), 1485-1493.
• Grossenbacher, P. G., & Lovelace, C. T. (2001). Mechanisms of synesthesia: cognitive and physiological constraints. Trends in cognitive sciences, 5(1), 36-41.
• Hoşcan, B. (2019). Müzikte algı: kültürlerarası müzik algısı üzerine bir çalışma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi, Edirne.
• Isbilen, E. S., & Krumhansl, C. L. (2016). The color of music: Emotion-mediated associations to Bach’s Well-tempered Clavier. Psychomusicology: Music, Mind, and Brain, 26(2), 149.
• Jonauskaite, D., Althaus, B., Dael, N., Dan‐Glauser, E., & Mohr, C. (2019). What color do you feel? Color choices are driven by mood. Color Research & Application, 44(2), 272-284.
• Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayın.
• Lindborg, P., & Friberg, A. K. (2015). Colour association with music is mediated by emotion: Evidence from an experiment using a CIE Lab interface and interviews. PloS one, 10(12), e0144013.
• Martino, G., & Marks, L. E. (2001). Synesthesia: Strong and weak. Current Directions in Psychological Science, 10(2), 61-65.
• Mestan, H. (2013). Müzik ve renk ilişkisi. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, (20), 299-304.
• Nair, D. G., Large, E. W., Steinberg, F., & Kelso, J. S. (2002, July). Perceiving emotion in expressive piano performance: A functional MRI study. In Proceedings of the 7th International Conference on Music Perception and Cognition: Adelaide: Causal Productions (pp. 627-630).
• Nakahara, H., Furuya, S., Masuko, T., Francis, P. R., & Kinoshita, H. (2011). Performing music can induce greater modulation of emotion-related psychophysiological responses than listening to music. International Journal of Psychophysiology, 81(3), 152-158.
• Palmer, S. E., Langlois, T. A., & Schloss, K. B. (2016). Music-to-Color Associations of Single-Line Piano Melodies in Non-synesthetes, Multisensory Research, 29(1-3), 157-193. https://doi.org/10.1163/22134808-00002486 (Erişim Tarihi: 25.12.2022)
• Palmer, S. E., Schloss, K. B., Xu, Z., & Prado-León, L. R. (2013). Music–color associations are mediated by emotion. Proceedings of the National Academy of Sciences, 110(22), 8836-8841.
• Rickard N., Wing Wong W., Velik L. (2012). Relaxing music counters heightened consolidation of emotional memory. Neurobiology of Learning & Memory, 97(2), 220–228. https://doi.org/10.1016/j.nlm.2011.12.005 (Erişim Tarihi: 18.05.2022)
• Salimpoor, V. N., Benovoy, M., Larcher, K., Dagher, A., & Zatorre, R. J. (2011). Anatomically distinct dopamine release during anticipation and experience of peak emotion to music. Nature Neuroscience, 14(2), 257-262. https://doi.org/10.1038/nn.2726 (Erişim Tarihi: 30.01.2023)
• Sloboda, J. A. (1991). Music structure and emotional response: Some empirical findings. Psychology of Music, 19(2), 110-120.
• Swaminathan, S., & Schellenberg, E. G. (2015). Current emotion research in music psychology. Emotion review, 7(2), 189-197. https://doi.org/10.1177/1754073914558282 (Erişim Tarihi: 09.02.2022)
• Valdés-Alemán, P., Zamudio-Gurrola, A., & Téllez-Alanís, B. (2022). The emotional link between color and music: What happens with atonal music?. Psychomusicology: Music, Mind, and Brain, 32(1-2), 46-57. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/pmu0000288
• Ward, J. (2013). Synesthesia. Annual Review of Psychology, 64, 49–75. https://doi.org/10.1146/annurev-psych-113011-143840 (Erişim Tarihi: 26.08.2022)
• Whiteford, K. L., Schloss, K. B., Helwig, N. E., & Palmer, S. E. (2018). Color, music, and emotion: Bach to the blues. I-Perception, 9(6). https://doi.org/10.1177/2041669518808 (Erişim Tarihi: 18.04.2023)
• Zhang, Q. (2018). Application of music education in brain cognition. Educational Sciences: Theory & Practice, 18(5).