Batman İli Beşiri İlçesi Mera Vejetasyonlarının Bazı Özellikleri

Yıl 2018, Cilt: 55 Sayı: 4, 131 - 140, 27.12.2018

Seyithan Seydoşoğlu Kağan Kökten

https://doi.org/10.20289/zfdergi.407616

Cited By: 5

Öz

Batman ili Beşiri ilçesine bağlı mera
vejetasyon özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yapılan bu çalışma; 14 durakta
vejetasyon etüdü yapılarak yürütülmüştür. Araştırma sonucunda 17 tanesi
buğdaygil, 32 tanesi baklagil ve 68 tanesi de diğer familyalara ait türler
olmak üzere toplam 117 tür tespit edilirken, bu türlerin 7 adedi azalıcı, 8
adedi çoğalıcı, 102 adedinin ise istilacı tür olduğu belirlenmiştir. Araştırma
sahasında ortalama bitkiyle kaplı alan oranı %83,13, buğdaygillerin botanik
kompozisyondaki ortalama oranı %30,87, baklagillerin botanik kompozisyondaki
ortalama oranı %34,65 ve diğer familyaların oranı da %34,48 olarak tespit
edilmiştir. Botanik kompozisyon farklı kalite derecesine sahip türler
bakımından değerlendirildiğinde ise; azalıcıların oranı %2,56, çoğalıcıların
oranı %6,83 ve istilacı türlerin oranı da %90,61 olarak belirlenmiştir.
Araştırma sonuçlarına göre, incelenen tüm meraların zayıf olduğu, bu ve benzer
meralar için acilen ıslah programına dâhil edilmeye ihtiyaç duymaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Botanik kompozisyon, baklagil, buğdaygil, azalıcı, çoğalıcı

Batman İli Beşiri İlçesi Mera Vejetasyonlarının Bazı Özellikleri

Öz

Batman
ili Beşiri ilçesine bağlı mera vejetasyon özelliklerinin belirlenmesi amacıyla
yapılan bu çalışma; 14 durakta vejetasyon etüdü yapılarak yürütülmüştür.
Araştırma sonucunda 17 tanesi buğdaygil, 32 tanesi baklagil ve 68 tanesi de
diğer familyalara ait türler olmak üzere toplam 117 tür tespit edilirken, bu
türlerin 7 adedi azalıcı, 8 adedi çoğalıcı, 102 adedinin ise istilacı tür
olduğu belirlenmiştir. Araştırma sahasında ortalama bitkiyle kaplı alan oranı
%83,13, buğdaygillerin botanik kompozisyondaki ortalama oranı %30,87,
baklagillerin botanik kompozisyondaki ortalama oranı %34,65 ve diğer
familyaların oranı da %34,48 olarak tespit edilmiştir. Botanik kompozisyon
farklı kalite derecesine sahip türler bakımından değerlendirildiğinde ise;
azalıcıların oranı %2,56, çoğalıcıların oranı %6,83 ve istilacı türlerin oranı
da %90,61 olarak belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, incelenen tüm
meraların zayıf olduğu, bu ve benzer meralar için acilen ıslah programına dâhil
edilmeye ihtiyaç duymaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Botanik kompozisyon, baklagil, buğdaygil, azalıcı, çoğalıcı

Kaynakça

• Alcaide, E.M., García, M.A., Aguilera, J.F., 1997. The in vitro digestibility of pastures from semi–arid Spanish lands and its use as a predictor of degradability. CIHEAM–Options Mediterraneennes. 27–31.
• Arslan, C., 2008. Growth traits of native Turkish geese reared in different family farms during the first 12 weeks of life in Kars. İstanbul Üni. Vet. Fak. Derg. 34 (3): 1–7.
• Alay, F., İspirli, K., Uzun, F., Çınar, S., Aydın, İ., Çankaya, N., 2016. Uzun süreli serbest otlatmanın doğal meralar üzerine etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(1): 116-124.
• Anonim, 2005. Toprak ve arazi sınıflaması standartları teknik talimatı. http://www. tarim.gov.tr/Belgeler/ Mevzuat/Talimatlar/Toprak Arazi Siniflamasi Standartlari Teknik Talimati ve IlgiliMevzuat_yeni. pdf (Erişim tarihi: 10.01.2018).
• Bakır, Ö., 1999. Otlatma Kapasitesi. (Ed: Anonim) Çayır Mera Amenajmanı ve Islahı (Mera Kanunu Eğitim ve Uygulama El Kitabı-1). Matsa Basımevi, Ankara, s.181-206.
• Bilotta, G.S, Brazier, R.E., Haygarth, P.M., 2007. The impacts of grazing animals on the quality of soils, vegetation, and surface waters in intensively managed grasslands. Advances in Agronomy, 94(2): 237-280.
• Çetiner, M., Gökkuş, A., Parlak, M., 2012. Yapay bir merada otlatmanın bitki örtüsü ve toprak özelliklerine etkisi. Anadolu Tarım Bilim. Derg. 27(2): 80–88.Çomaklı, B., Fayetörbay, D., Daşçı, M., 2012. Changing of botanical composition and canopy coverage ratio in rangelands at different altitudes. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 43(1): 17-21.
• ÇED, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. 2016. Batman ili 2016 yılı çevre durum raporu. http://www.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/BATMAN_icdr2016.pdf (Erişim tarihi: 10.01.2018).
• Çınar S, Hatipoğlu R, Avcı M, İnal İ, Yücel C ve Avağ A (2014). Hatay ili Kırıkhan ilçesi taban meralarının vejetasyon yapısı üzerine bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 31(2): 52-60.
• Davis, P.H., 1970. Flora of Turkey and East Aegean Islands. Vol: 3, 518-531, University Press, UK: Edinburg.
• Evans, R., 1998. The erosional impacts of grazing animals. Progress in Physical Geography, 22(2): 251-268.
• Faizul, B., Karlw, D.M., Murray, L., 1995. Livestock grazing impacts on infiltration rates in a temperate range of Pakistan. Journal of Range Management, 46(4): 367-372.
• Gökkuş, A., Koç, A., Çomaklı, B., 2000. Çayır-Mer'a Uygulama Kılavuzu. Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Yayın No: 142, Erzurum.Han, J.G., Zhang, Y.J., Wang, C.J., Bai, W.M., Wang, Y.R., Han, G.D., Li, L.H., 2008. Rangeland degradation and restoration management in China. The Rangeland Journal, 30(2): 233-239.
• Hanselka, W.C., Livingston, S.D., Bade, D., 2016. Renovation practices to improve rainfalleffectiveness on rangeland and pastures. Texas Agricultural Extension Service. http://publications.tamu.edu/FORAGE/PUB_forage_Renovation%20Pr actices%20to%20Improve%20Rainfall%20Effecti ve ness%20on%20Pastures.pdf (Erişim tarihi: 10.03.2018).
• Heathwaite, A.L., Burt, T.P., Trudgill, S.T., 1990. Land‐use controls on sediment production in a lowland catchment, south‐west England. In: J. Boardman, I.D.L. Foster, J.A. Dearing Eds.), Soil Erosion on Agricultural Land. John Wiley and Sons Ltd., pp. 70-86.
• Holechek, J.L., Pieper, R.D., Herbel, C.H., 2010. Range Management: Principles and Practices (6th Edition). Prentice Hall, one Lake Street, Upper Saddle River, Amsterdam.
• Kenneth, E.S., Pierson, F.B., Robichaud, P.R., 2009. Effect of plant species composition on rangeland hydrology and erosion. 62nd Society for Range Management Annual Meeting, Paper No. 07‐9, Albuquerque.
• Koç, A., Gökkuş, A., Altın, M., 2003. Mera durumu tespitinde dünyada yaygın olarak kullanılan yöntemlerin mukayesesi ve Türkiye için bir öneri. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi, 13-17 Ekim, Diyarbakır, s. 36-42.
• Koç, A., Çakal, Ş., 2004. Comparison of some rangeland canopy coverage methods. International Soil Congress Natural Resource Management for Sustainable Development, 7-10 June, Erzurum, p. 41-45.
• Uzun, F., Garipoğlu, A.V., Algan, D., 2010. Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 25(3): 213-222.
• Uzun, f., Alay, F., İspirli, K 2016. Bartın İli Meralarının Bazı Özellikleri. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi. Turk J Agric Res 3: 174-183
• Ünal, S., Mutlu, Z., Mermer, A., Urla, Ö., Ünal, E., Aydoğdu, M., Dedeoğlu, F., Özaydın, K.A., Avağ, A., Aydoğmuş, O., Şahin, B., Aslan, S., 2012a. Ankara ili meralarının değerlendirilmesi üzerine bir çalışma. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 21(2): 41-49.
• Ünal, S., Mutlu, Z., Mermer, A., Urla, Ö., Ünal, E., Özaydın, K.A., Avağ, A., Yıldız, H., Aydoğmuş, O., Şahin, B., Aslan, S., 2012b. Çankırı ili meralarının mera durumu ve sağlığının belirlenmesi üzerine bir çalışma. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(2): 131-135.
• Ünal, S., Mutlu, Z., Urla, Ö., Yıldız, H., Şahin, B., 2013. Evaluation and determination of rangeland vegetation in Kayseri province. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 22(2): 86-95.
• Ünal, S., Mutlu, Z., Urla, Ö., Yıldız, H., Aydoğdu, M., Şahin, B., Aslan, S., 2014. Improvement possibilities and effects of vegetation subjected to long-term heavy grazing in the steppe rangelands of Sivas. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 23(1): 22-30.
• Özaslan Parlak, A., Gökkuş, A., Hakyemez, B.H., Baytekin, H., 2011. Forage yield and quality of kermes oak and herbaceous species throughout a year in Mediterranean zone of western Turkey. J. Food, Agriculture and Environment. 9 (1): 510–515.
• Seydoşoğlu, S., Saruhan, V., Mermer, A., 2015a. Diyarbakır ili Silvan ilçesi taban meralarının vejetasyon yapısı üzerinde bir araştırma. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 2(1): 1-7.
• Seydoşoğlu, S., Saruhan, V., Mermer, A. 2015b. Diyarbakır İli Eğil İlçesi Kıraç Meralarının Botanik Kompozisyonunun Belirlenmesi, Türkiye Tarımsal Araştırma Dergisi, 2: 76-82
• Şen, Ç 2010. Kilis İlinin Bazı Köylerindeki Meralarda Vejetasyon Yapısı Üzerine Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi. Adana
• İspirli, K., Alay, F., Uzun, F., Çankaya, N., 2016. Doğal meralardaki vejetasyon örtüsü ve yapısı üzerine otlatma ve topoğrafyanın etkisi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 3(1): 14-22.
• TÜİK, 2016. Tarım İstatistikleri Özeti. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara.
• Yavuz, T., Sürmen, M., Töngel, M.Ö., Avağ, A., Özaydın, K., Yıldız, H., 2012. Amasya mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 5(1): 181-185.
• Töngel MÖ ve Ayan İ (2005). Samsun ili çayır ve meralarında yetişen bazı zararlı bitkiler ve hayvanlar üzerindeki etkileri. OMÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(1): 84-93.