Measurement of risk and strategies against to risk on apricot production in Malatya province

Yıl 2009, Cilt: 46 Sayı: 1, 33 - 42, 01.03.2009

Figen Çukur Gamze Saner

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Malatya İli Kayısı Üretiminde Riskin Ölçülmesi ve Riske Karşı Oluşturulabilecek Stratejiler

Öz

T arım sektörü yapısı gereği çeşitli riskler ile karşı karşıya kalmakta, üreticiler çeşitli risk stratejileri geliştirerek çok sayıda riske karşı önlem almaktadır. Bu araştırmada öncelikle Malatya ilinde kayısı üretim dalına ilişkin 1991-2007 dönemi verim, fiyat ve brüt üretim değeri verileri kullanılarak oransal bir risk ölçüsü olarak ifade edilen değişkenlik katsayısı hesaplanmıştır. Örnek bir olaydan hareketle Malatya ili Doğanşehir ilçesinde kayısı üretiminde risk kaynakları ve bunlara ilişkin oluşturulan risk stratejileri likert derecelemesi yoluyla işletme büyüklük grupları itibariyle belirlenmiştir. Ayrıca etkili risk kaynakları ile risk stratejileri ağırlıkları faktör analizi yöntemi ile hesaplanmıştır. Kayısı üretiminde tek bir ürüne dayalı üretimin yapılmasının %23.08, arazi fiyatlarının yüksekliğinin %20.60 ve girdi fiyatlarının yüksekliğinin %11.14 oranında ağırlıklı olduğu belirlenmiştir. Buna karşın risk stratejileri arasında yer alan, birden fazla ürüne yer verilmesinin %25.48, ürün sigortasının %12.94 ve sözleşmeli üretim modelinin benimsenmesinin ise %10.07 oranında kayısı üretimindeki risk stratejileri üzerinde ağırlıklı olduğu sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

• Akçaöz, H,V. 2001. Tarımsal Üretimde Risk, Risk Analizi ve Risk Davranışları; Çukurova Bölgesi Uygulamaları, Basılmamış Doktora Tezi, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Adana.
• Akçaöz, H.,, 2006. Tarımsal Üretimde Risk Kaynakları ve Risk Stratejileri: Antalya İli Örneği Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(1):89-97.
• Akça, H ve Sayılı, M. 2005. Risk and Uncertainty (Variability) in Wheat Production in Turkey, Journal of Applied Sciences, 5(1), 101-103.
• Anonim, 2008a. Faktör analizi, http://www.istatistikanaliz.com/faktor_analizi.aspim, Erişim: 29 Eylül 2008.
• Anonim, 2008b. Coefficient of Variation, http://www.business dictionary.com/definition/coefficient-of-variation.html, Erişim:15 mart,2008.
• Artukoğlu, M. ve Saner. G. 2008. Tarımsal Ürünlerde Mal Gelecek Sözleşmeleri (Commodity Futures Markets) Uygulamaları, Türkiye İçin Yaklaşımlar, VIII. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi Bildirileri, Gıda Politikası, Bursa, s.125-134.
• Çukur (Kaya), F. 2006. İzmir İlinde Sığır Eti Üretimi ve Pazarlaması Üzerine Bir Araştırma, Basılmamış Doktora Tezi, E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova-İzmir, 332 s.
• Kleinbaum ve ark.,1994. Applied Regression Analysis and Other Multivariable Methods, Duxburry Press, London.
• Olgun, A., Adanacıoğlu, H., Peker, K.2003. Türkiye’de Kuru Kayısı Üretim, Pazarlama Durumu ve Alternatif Pazarlama Olanakları Üzerine Bir Araştırma; Malatya İli Örneği, Malatya Kayısı Araştırma Geliştirme ve Tanıtma Vakfı, Yayın No:5, Malatya.
• TKB.2008. Malatya İl Müdürlüğü Kayıtları, www.malatya-tarim.gov.tr, Erişim:30 Temmuz 2008.
• TUİK.2008 Bitkisel Üretim İstatistikleri, www.tuik.gov.tr, Erişim: 25 Temmuz 2008.
• TUİK. 2006.Tarımsal Yapı Üretim, Fiyat, Değer, Ankara.
• Uysal, H. 2007. Ege Bölgesinde Dışsatıma Yönelik Sofralık Üzüm Üretim ve Pazarlama Planaklarının Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma, Basılmamış Doktora Tezi, E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova-İzmir, 287 s.