Bazı Triticale Çeşitlerinde Farklı Ekim Sıklıkları İle Azot Dozlarının Verim ve Verim Öğelerine Etkileri

Yıl 2011, Sayı: 356, 40 - 45, 01.01.2011

Kamil Kara

Öz

Bu çalışma, 2003-2004 ve 2004-2005 üretim yıllarında, Ankara ekolojik koşullarında iki yıl süre ile yürütülmüştür. Tesadüf bloklarında bölünen bölünmüş parseller deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak kurulan araştırmada, Karma 2000, Tatlıcak 97, Melaz 2001 ve Presto Triticale çeşitlerinin, farklı ekim sıklıkları ve farklı azot dozlarında, bazı verim ve verim özellikleri incelenmiştir. Araştırmada ekim sıklıkları 350, 450 ve 550 adet tohum/m2 ve azot dozları ise 4, 6 ve 8 kg/da olarak uygulanmıştır.Araştırma sonuçlarına göre, birinci yıl Karma 2000 çeşidinde 483.69-550.14 kg/da, Presto çeşidinde 415.64-530.91 kg/da, Tatlıcak 97 çeşidinde 447.44-504.14 kg/da ve Melez 2001 çeşidinde 414.84-483.18 kg/da arasında değişen tane verimi değerleri elde edilirken, ikinci yıl bu değerler sırasıyla 599.66705.09 kg/da, 539.76-646.22 kg/da, 627.71-761.56 kg/da ve 577.35-657.78 kg/da olarak bulunmuştur. Protein oranları ise birinci yıl Karma 2000 çeşidinde %9.85-10.26, Presto çeşidinde %9.92-10.66, Tatlıcak 97 çeşidinde %9.67-10.58 ve Melez 2001 çeşidinde %10.67-11.74 arasında değişirken, ikinci yıl bu değerler, sırasıyla %12.30-12.87, %12.30-12.77, %11.67-12.20 ve %11.50-12.13 olarak belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Triticale, azot dozları, ekim sıklıkları, verim, verim öğeleri

Kaynakça

• Akgün, İ., Tosun, M. ve Sağsöz, S. 1997. Hexaploid triticalede verim ve verim unsurlarının path analizi. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül, s
• Arısoy, R. Z., Kaya, Y., Taner, A., Çeri, S. ve Gültekin, İ. 2005a. Konya koşullarında farklı tohum sıklıklarında ekilen buğday ve triti- kalenin verim ve verim unsurlarına etkisi. Türkiye VI. Tarla Bitkileri Kongresi, 5-9 Eylül 2005, Antalya (Araştırma Sunusu Cilt I, Sayfa 131-135).
• Atak, M. ve Çiftçi, C. Y. 2005. Tritikale (Triticosecale Wittmack)’de farklı ekim sıklıklarının verim ve bazı verim öğelerine etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi ,2005, 11(1) 98-103.
• Çengel, A. 2001. Ankara koşullarında yetiştirilen bazı triticale hatlarının verim ve verim öğelerinin incelenmesi. Ankara Üniversi- tesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi (basılmamış).
• Demir, İ., Korkut, K.Z., Altınbaş, M., Akdemir, H. ve Dutlu, C. 1986. Yazlık triticale ıslahı çalışmaları. Bitki ıslahı Simpozyumu, Tübitak. S:131-139.15-17 Ekim 1986
• Düzgüneş, O., Kesici, T., Kavuncu, O. ve Gürbüz, F. 1987. Araş- tırma ve Deneme Metotları (İstatistik Metotları II) A. Ü. Ziraat Fa- kültesi Yayın No: 1021, Ders Kitabı: 295, Ankara.
• FAO, 2005. http://faostat.fao.org , Erişim Tarihi: 09/09/2007
• Feil, B. and Fossati, D. 1995. Mineral composition of triticale grains as related to grain yield and grain protein. Crop. Sci., 35; 1426-1431.
• Genç, İ. 1977. Tahıllarda tane veriminin fizyolojik ve morfolojik esasları. Ç. Ü. Ziraat Fakültesi Yıllığı8, S.1, Adana.
• Genç, İ., Yağbasanlar, T., Ülger, A.C. ve Kırtok, Y. 1987. Çuku- rova koşullarında triticalenin verim ve verim öğeleri üzerinde bir araştırma. Türkiye Tahıl Simpozyumu, 6-9 Ekim, s: 103-114, Bursa.
• Genç, İ., Ülger, A.C., Yağbasanlar, T., Kırtok, Y. ve Topal, M. 1988. Çukurova koşullarında triticale, buğday ve arpanın verim ve verim öğeleri üzerinde kıyaslamalı bir araştırma. Ç.Ü. Ziraat Fak. Dergisi, Cilt:3, sayı: 2, s: 1-13, Adana.
• Kün, E. 1996. Tahıllar I. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayın No:1451, Ders Kitabı:431, Ankara.
• Lorenz, K. 1974. Triticale, a promising new cereal grain for the baking industry. Baker’s Digest, (48); 24-60.
• Milovanovic, M. 1993. Investigation of yield and technological tips of grain of intergenus hybrids triticale (Triticosecale witt- mack). Rewiev of Research Work at the Sapra V.T., Heyne E.G., Wilkins H.D. 1971. Triticale, a man-made species of a crop plant, transactions of the Kansas Academy of Science (1903-), Vol. 74, No: 1 (Spring, 1971), pp. 52-58
• Sencer, Ö., Gökmen, S. ve Saki, M.A. 1997. Tokat Artova koşul- larında triticale, buğday ve çavdarın verim ve verim unsurları üze- rine bir araştırma. Türkiye II: Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül, s: 113-117, Samsun.
• Taşyürek, T., Demir, M. ve Gökmen, S. 1999. Sivas yöresinde triticalenin azotlu gübre isteği. Orta Anadolu’da Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Sempozyumu, 8-11 Haziran, s:259-265, Konya.
• Tosun, O. ve N, Yurtman. 1973. Ekmeklik buğdaylarda (Triticum aestivum L. em Thell) verime etkili morfolojik ve fizyolojik özellik- ler. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yıllığı, 23: 418-434.
• Tüik, 2007. http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do, Erişim Tarihi: 09/09/2007.
• Ünver, S. 1995. Buğdayda tohum iriliğinin verim ve verim öğe- leri üzerine etkisi. TARM Yayın No: 1, sf: 37, Ankara.
• Ünver, S. 1999. Bazı triticale hatlarında verim ve verim öğeleri- nin incelenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, (8), 1-2 S:82-92, Ankara.
• Yağbasanlar, T., Genç, İ., ve Ülger, A.C. 1988. Çukurova koşul- larında farklı azot dozu ve tohumluk miktarının verim ve verim un- surlarına etkisi. Ç.Ü.Z.F. dergisi, 3(2),23-26
• Yağbasanlar, T., Ülger, A.C. ve Genç, İ. 1989. Çukurova koşul- larında bazı yabancı triticale çeşitlerinin verim ve verim öğeleri üzerinde bir araştırma. TÜBİTAK Doğa Bilim Dergisi, Cilt:13, Sayı: 3, 1.9, 13 s.
• Yağbasanlar, T., Çölkesen, M. ve Genç, İ. 1990. Çukurova ve Şanlıurfa koşullarında bazı triticale hatlarının verim ve verim un- surları üzerinde bir araştırma. Ç.Ü. Ziraat Fak. Dergisi, 5, (2): 125- 140. Adana.
• Yağbasanlar, T., Genç, İ., Toklu, F. ve Özkan, H. 1999. Çukurova koşullarında Fahad-1 triticale hattına uygun yetiştirme teknikle- rinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım, Cilt-1, s:169-173, Adana.