RELATIONSHIP BETWEEN SOCIAL MEDIA AND CONSUMPTION: A RESEARCH ON INSTAGRAM ACCOUNTS OF POPULAR CELEBRITIES

Yıl 2019, Cilt: 21 , 93 - 108, 10.08.2019

Ayşenur Akyazı

https://doi.org/10.26468/trakyasobed.423538

Cited By: 5

Öz

Today, consumption has become an activity that is seen
as a status indicator rather than meeting the needs. Individuals' dependence on
technology is increasing day by day. Statistics related to the time people have
spent on the Internet and especially on social media prove this situation.
Social media that emerged as a result of developments in communication
technologies is an important medium that enables people to express themselves.
It is also a fact that on social media tools sharings that show consumption
habits are often. When considered from this point of view, it can be said that
social media has important effects in determining consumption habits as in
almost all fields. Sharings of social media accounts of celebrities which are
among the indispensables of our daily lives, are followed by millions of
followers. Every kind of sharing of these people, especially deemed as role
models by young people, affect the thoughts and behaviors of their followers.
Consumption and purchasing behavior are the ones of them. This study aims to
investigate whether celebrities use Instagram, one of the most popular social
media tools, as a tool to guide individuals to consumption, and the interest of
their followers on the sharings in question. Descriptive method and document
analysis which is a qualitative research type were used in the study.  For this purpose, the accounts of the top 10
Turkish celebrities with the highest number of followers on Instagram were
scrutinized. Their sharings that include brand names, product names and product
images that can lead the followers of those celebrities to consumption were
evaluated by content analysis method.

Anahtar Kelimeler

Consumption, Consumption Culture, Consumption Society, Social Media, Instagram

SOSYAL MEDYA VE TÜKETİM İLİŞKİSİ: POPÜLER ÜNLÜLERİN INSTAGRAM HESAPLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Günümüzde tüketim ihtiyaçların karşılanmasından
ziyade statü göstergesi olarak görülen bir faaliyete dönüşmüştür. Bireylerin
teknolojiye olan bağımlılıkları gün geçtikçe artmaktadır. İnsanların internet
ve özellikle sosyal medyada geçirmiş oldukları zamana ilişkin istatistikler bu
durumu kanıtlar niteliktedir. İletişim teknolojilerinde yaşanan gelişmelerin
bir sonucu olarak ortaya çıkan sosyal medya insanların kendilerini ifade
etmelerine imkân sağlayan önemli bir mecradır. Sosyal medya araçlarında
sıklıkla tüketim alışkanlıklarını gösteren paylaşımların yapıldığı da bir
gerçektir. Bu açıdan bakıldığında sosyal medyanın hemen her alanda olduğu gibi
tüketim alışkanlıklarının belirlenmesinde de önemli etkilere sahip olduğu
söylenebilir. Günlük hayatımızın vazgeçilmezleri arasındaki yerini alan sosyal
medya hesaplarından ünlülerin yapmış olduğu paylaşımlar milyonlarca takipçi
tarafından izlenmektedir. Özellikle gençler tarafından rol model olarak görülen
bu kişilerin yaptıkları her tür paylaşım, takipçilerinin düşünce ve
davranışlarını etkilemektedir. Tüketim ve satın alma davranışları da bunlardan
birisidir. Bu çalışma, ünlü kişilerin son zamanların popüler sosyal medya
araçlarından birisi olan Instagram’ı bireyleri tüketime yönlendirici bir araç
olarak kullanıp kullanmadıkları ve takipçilerinin söz konusu paylaşımlara olan
ilgilerini araştırmayı amaçlamaktadır. Çalışmada betimleme yöntemi ve nitel bir araştırma türü olan doküman
analizi kullanılmıştır.  Bu amaçla
Instagram’da en fazla takipçiye sahip ilk 10 Türk ünlünün hesapları mercek
altına alınmıştır. Ünlülerin takipçilerini tüketime yönlendirebilecek marka
ismi, ürün ismi, ürün görseli içeren paylaşımları içerik analizi yöntemi ile
değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tüketim, Tüketim Kültürü, Tüketim Toplumu, Sosyal Medya, Instagram

Kaynakça

• Akyazı, E. (2015). Sosyal medyanın tüketici davranışı üzerine etkileri: Ünlülerin Twitter hesapları üzerine bir araştırma. D. Yengin (Ed.). Sosyal medya araştırmaları (s. 313-330) içinde. İstanbul: Derin Yayınevi.
• Aydın A. E., Marangoz, M. ve Fırat, A. (2015). Tüketim kültürü çalışmaları üzerine bir literatür taraması. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 23-40.
• Baudrillard, J. (2008). Tüketim toplumu, H. Deliceçaylı ve F. Keskin (Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Z. (2007). Consuming life. Cambridge, UK: Polity Press.
• Erdoğan, İ. (2017, 15 Aralık). Lazarfeld ve Columbia Okulu. Erişim adresi: http://www.irfanerdogan.com/makaleler4/lazarsfeld.pdf .
• Gözütok, N. (2006, Ocak). Ünlü kullanımı yüzde 70'e ulaştı. Erişim adresi: https://www.capital.com.tr/yonetim/pazarlama/unlu-kullanimi-yuzde-70e-ulasti.
• İrgin, S. (2016), Tüketim kültürü ve tüketim kültürü ekseninde yoksul sanat anlatısı. İdil Dergisi, 5(27), 1923-1936.
• Kocabaş, F. ve Elden, M. (1997). Reklam ve yaratıcı strateji (Konumlandırma ve star stratejisinin analizi). İstanbul: Yayınevi Yayıncılık.
• Köksal, Y. ve Özdemir, Ş. (2013). Bir iletişim aracı olarak sosyal medya’nın tutundurma karması içerisindeki yeri üzerine bir inceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 323-337.
• Sabuncuoğlu, A. (2015). Sosyal medyanın bir gösteriş tüketimi mecrası olarak kullanımı. A. Z. Özgür ve A. İşman (Ed.). İletişim çalışmaları 2015 (s. 369-380) içinde. Sakarya Üniversitesi ve TOJCAM.
• Shackle, S. (2017, August). Why do we use social media?. Erişim adresi: https://newhumanist.org.uk/articles/5220/why-do-we-use-social-media Ünsalver, B. Ö. (2011). Alışverişkolik tüketirken tüketen takıntı. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Yanıklar, C. (2010). Tüketim kültürü, kapitalizm ve insan ihtiyaçları arasındaki ilişki üzerine bir tartışma. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 34(1), 25-32.
• Boomsocial. (2018). Instagram hesap raporları. Erişim adresi: https://www.boomsocial.com/instagram/UlkeSektor/turkey/tumu
• Connectedvivaki. (2017, 29 Haziran). Ünlülerin etkisi tüketici üzerinde nasıl değişiyor?. Erişim adresi: http://www.connectedvivaki.com/ unlulerin-etkisi-tuketiciler-uzerinde-nasil-degisiyor/
• Instagram’da en çok takipçisi olan Türkler. (2018, 29 Ocak). Erişim adresi: https://www.sabah.com.tr/magazin/2018/01/29/nusret-burak-ozciviti-tahtindan-indirdi
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2018). Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması. Erişim adresi: http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do? alt_id=1028
• Türkler gösterişi seviyor. (2015, 7 Ağustos). Erişim adresi: http://www.star.com.tr/ekonomi/turkler-gosterisi-seviyor-haber-1048763/
• Wearesocial. (2017). Digital in 2017 global overview. Erişim adresi: https://wearesocial.com/special-reports/digital-in-2017-global-overview.