Cruise Ports in Turkey: Analysis of Market Structure and Competitiveness

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 167 - 179, 03.12.2018

Ersin Fırat Akgül

Öz

The
aim of this study is to analyze the market structure and competitiveness levels
of cruise port sector in Turkey. In this context, initially, the cruise tourist
movement for the period of 2003-2017 is presented. For the specified time span,
“Concentration Analysis (CR₃-CR₅)” and “Herfindahl-Hirschman Index (HHI)” are used to
comprehend the market structure. Then, the competitiveness of regions and
cruise ports is analyzed using “Shift-Share Analysis” for 2003-2007, 2008-2012
and 2013-2017 time periods. According to the findings, although the cruise port
sector in Turkey has oligopolistic market structure, it has been observed that
the competition pressure has increased in recent years. Especially, Çeşme and
Bodrum regions are found as rising stars in spite of sharp decline in 2016 and
2017. 

Anahtar Kelimeler

Cruise port, Cruise Tourist, Competitiveness, Concentration, Turkey

Türkiye’de Kruvaziyer Limanlar: Pazar Yapısı ve Rekabetçilik Analizi

Öz

Bu
çalışmada, Türkiye’deki kruvaziyer limancılık sektörü pazar yapısının ve
rekabetçilik düzeylerinin analizi amaçlanmıştır. Bu bağlamda öncelikle
2003-2017 yılları arasındaki kruvaziyer yolcu hareketlerine verilmiştir. Söz
konusu zaman aralığına yönelik olarak “Yoğunlaşma Oranı (CR₃-CR₅)" ve
“Herfindahl-Hirschman Endeksi (HHI)” yoğunlaşma analizleri uygulanarak sektörün
pazar yapısı anlaşılmaya çalışılmıştır. Ardından, 2003-2007, 2008-2012 ve
2013-2017 dönemlerini kapsayacak şekilde üç ayrı zaman aralığına göre
Türkiye’deki kruvaziyer bölgelerinin ve limanlarının rekabetçilik düzeyleri,
Pay-Değişim Etkisi (Shift-Share Analysis) yöntemi ile incelenmiştir. Elde
edilen bulgulara göre, Türkiye’deki kruvaziyer limancılık sektörünün oligopol
pazar yapısına sahip olmasına rağmen, özellikle son yıllarda rekabet baskısının
arttığı gözlenmiştir. Özellikle 2016 ve 2017 yıllarında Türk limanlarını
ziyaret eden kruvaziyer turist sayısındaki dramatik azalmaya rağmen Çeşme ve
Bodrum bölgelerinin, parlayan yıldız olarak beklenenin üzerinde kruvaziyer
turisti ağırladığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kruvaziyer Liman, Kruvaziyer Turist, Rekabetçilik, Yoğunlaşma, Türkiye

Kaynakça

• Gui, L., Russo, P.A., (2011). Cruise Ports: A Strategic Nexus Between Regions and Global Lines- Evidence From the Mediterranean. Maritime Policy and Management 38(2): 129-150. DOI: 10.1080/03088839.2011556678.
• Rodrigue, P.J., Notteboom, T., (2013). The geography of cruises: Itineraries, not Destinations. Applied Geograph. 38: 31-42.
• Sezer, İ., (2014). Kruvaziyer Turizmi’nde Dikkat Çeken Bir Nokta: Kuşadası Limanı. Doğu Coğrafya Dergisi 19(32): 49-78.
• Dikeç, G., Bayar, Y., Cerit, A.G., (2014). Kruvaziyer Yolcularının Liman Alanında Satın Alma Davranışlarına İlişkin Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi 6(2): 71-100.
• Sun, X., Jiao, Y., Tian, P., (2011). Marketing Research and Revenue Optimization for the Cruise Industry: A Concise Review. International Journal of Hospitality Management 30: 746-755.
• Orive, C.A., Cancelas, G.N., Orive, F.A., 2015. Infrastrucrure, Safety and Environmental Measures in Cruise Ports: The Spanish Case, European Conference on Shipping Intermodalism & Port, 24-27 June, Chios, Greece.
• Lekakou, M.B., Pallis, A.A., Vaggelas, G.K., 2009. Is This A Home-Port? An Analysis of the Cruise Industry’s Selection Criteria. International Association of Maritime Economists Conference, 24-26 June 2009, Copenhagen, Denmark.
• Cruise Lines International Association (CLIA), (2018). Cruise Industry Outlook, 5 Ekim 2018, https://cruising.org/docs/default-source/research/clia-2018-state-of-the-industry.pdf?sfvrsn=2 adresinden alınmıştır.
• Cruise Lines International Association (CLIA), (2017). Contribution of cruise tourism to the economies of Europe, 5 Ekim 2018, https://www.cliaeurope.eu/images/Reports/2017_Europe_Economic_Impact_Report.pdf adresinden alınmıştır.
• Oral, E., Esmer, S., (2010). Ege Bölgesi Kruvaziyer Turizminin Mevcut Durumu ve Geleceği. Türkiye’ nin Kıyı ve Deniz Alanları VIII. Ulusal Kongresi, 27 Nisan-1 Mayıs 2010, s. 805-816, Trabzon.
• Cruise Market Watch, (2018). 05 Ekim 2018, https://cruisemarketwatch.com/market-share/ adresinden alınmıştır.
• Atlay, I.D., Cerit, A.G., (2015). Hizmet İşletmelerinde Hizmet Kültürünün Oluşturulmasında İçsel Pazarlamanın Rolü: Kruvaziyer Turizminden Bir Örnek Olay. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 8(2): 61-77. ISSN: 2148-5801, e- ISSN: 1308-4216.
• Ersun, N., Arslan, K., (2011). Turizmde Destinasyon Seçimini Etkileyen Temel Unsurlar ve Pazarlama Stratejileri. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 31(2): 229-248.
• Wang, G.W.Y., Pallis, A.A., Notteboom, T.E., (2014). Incentives in Cruise Terminal Concession Contracts. Research Transportation Business& Management 13: 36-42.
• Di Vaio, A., Medda, F.R., Trujillo, L., (2011). An Analysis of the Efficiency of Italian Cruise Terminals. International Journal of Transport Economics 38(1): 29-46.
• Marti, B.E., (1990). Geography and the Cruise Ship Port Selection Process. Maritime Policy & Management 17(3): 157-164.
• McCalla, R.J., (1998). An Investigation Into Site and Situation: Cruise Ship Ports. Tijdschrift Voor Economische en Sociale Geografie 89(1): 44-55.
• Vaggelas, K.G., Pallis, A.A., (2010). Passenger Ports: Services Provision and Their Benefits. Maritime Policy & Management 31(1): 73-89.
• Cai, E., Shi, J., Ding, H., (2013). Quantitative Comparative Analysis of the Cruise Homeport Competitive Situation in China- Taking Shanghai, Xiamen, Tianjin and Sanya for Example. International Journal of Business and Social Science 4(12): 279-285.
• London, W.R., Lohmann, G., (2014). Power in the context of cruise destination stakeholders’ interrelationships. Research in Transportation Business & Management 13: 24-35.
• Wang, Y., Jung, K.A., Yeo, G.T., Chou, C.C., (2014). Selecting a cruise port of call location using the fuzzy-AHP method: A case study in East Asia. Tourism Management 42: 262-270.
• Castillo-Manzano, J.I., Fageda, X., Gonzalez-Laxe, F., (2014). An analysis of the determinants of cruise traffic: An empirical application to the Spanish port system. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review 66: 115-125.
• Pallis A.A., Arapi, K., (2015). Passenger Movements in Cruise Ports in the Med. European Conference on Shipping Intermodalism & Port, 24-27 June, Chios, Greece.
• Adan, Ö. (2014). Turistik Destinasyon İmajının Pazar Bölümleri Algılamaları Arasındaki Farklılıklara Yönelik Bir Araştırma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 13(51): 291-306.
• İnan, E.A., Akıncı, S., Kıymalıoğlu, A., Akyürek, M.S., (2011). Kruvaziyer Turizminde Turistlerin Tavsiye Niyetlerinde Destinasyon İmajının Etkisi. Ege Akademik Bakış 11(3): 487-497.
• Karabıyık, N., İnci, S.B., (2012). Destinasyon Pazarlamasında Pazarlama Stratejisi ve Konumlandırma Çalışmalarına Kavramsal Yaklaşım. Istanbul Journal of Social Sciences, 1, Summer, ISSN: 2147−3390.
• Esmer, S., Altunkayalıer, B.H., Esmer, T.G., 2012. İskenderun Bölgesinde Kruvaziyer Turizminin Pazar Potansiyeli. Türkiye’ nin Kıyı ve Deniz Alanları IX. Ulusal Kongresi. 14-17 Kasım 2012. Antakya.
• Bağış, O., Dooms, M., (2014). Turkey's potential on becoming a cruise hub for the East Mediterranean Region: The case of Istanbul. Research in Transportation Business & Management 13: 6-15.
• Notteboom, T.E., (1997). Concentration and Load Centre Development in the European Container Port System. Journal of Transport Geography 5(2): 99-115.
• Fageda, X., 2000. Load Centres ın the Mediterranean Port Range: Ports Hub and Ports Gateway. 40th Congress of the European Regıonol Science Association, 29 August-1 September 2000, Barcelona.
• Notteboom, T.E., (2010). Concentration and the Formation of Multi‐Port Gateway Regions in the European Container Port System: An Update. Journal of Transport Geography 18(4): 567‐583.
• Liu, N., Gan, H., Chen, S. 2011. An Analysis of the Competition of Ports in the Shanghai International Shipping Hub. Working Paper, National University of Singapore.
• Varan, S., Cerit, A.G., (2014). Concentration and Competition of Container Ports in Turkey: A Statistical Analysis. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi 6(1): 91-109.
• Marti, B.E., (2008). Assessing New England’s Waterborne Energy Imports 1995-2004. Marina Policy 32: 740-748.
• Marti, B.E, (1982). Shift-Share Analysis and Port Geography: A New England Example. Maritime Policy and Management 9: 241–250.
• T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Deniz Ticareti Genel Müdürlüğü, (2018). 10 Ekim 2018, https://atlantis.udhb.gov.tr/istatistik/istatistik_kruvaziyer.aspx adresinden alınmıştır.