ELAZIĞ İLİNDEKİ KOBİ’LERİN MALİYET VE YÖNETİM MUHASEBESİ SİSTEMLERİNİN CHAID ANALİZİ İLE İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 13, 77 - 103, 30.12.2018

Aytul Bağlıoğlu Özcan Demir İrem Tanyıldızı

Öz

Küçük ve orta büyüklükteki işletmeler, gelir elde etmeleri, istihdam yaratmaları, ara
malı üretmeleri, ekonomiye katkıları, küçük ve esnek yapıları nedeniyle ekonominin
vazgeçilmez unsurlarından biri haline gelmiştir. Günümüzde gelişen teknoloji ve rekabet,
büyük işletmeleri olduğu gibi küçük işletmeleri de değişime zorlamaktadır. KOBİ'lerin küçük
ve esnek yapıları bir avantaj olarak sınıflandırılsa da, kurum kültürü, bilgi sistemleri,
çalışanlar ve sermaye gibi farklı alanlardaki yapısal eksiklikler değişime karşı en büyük
dezavantajlardır.
KOBİ’lerin varlıklarını sürdürebilmeleri büyük işletmelere göre daha zordur. Pazarda
var olabilmek için kullanabilecekleri en önemli rekabet silahları ise yönetim bilgi
sistemleridir. Yönetim bilgi sistemlerinin en eskisi muhasebe bilgi sistemidir. Muhasebe bilgi
sistemi; işletme personeline, yöneticilerine ve işletmeyle ilgili dış paydaşlara karar alma
sürecinde yardımcı olan ve gerekli bilgiyi sunan bir bilgi sistemdir. Muhasebe bilgi sistemi
teknolojik gelişmelerden etkilenen ve yönetim tarafından desteklenmesi gereken bir sistemdir.
Çalışmada büyük miktarda veri içerisinden gizli kalmış değerli ve kullanılabilir bilgileri açığa
çıkarma özelliği olan Veri Madenciliği, Veri Madenciliği yöntemlerinden de segmentasyon için en uygun yöntem olan ChiSquare Automatic Interaction Detector (CHAID) karar ağacı
algoritması kullanılmıştır. Çalışmada KOBİ’ler ayrı bir maliyet-yönetim muhasebesi
birimlerinin olmadığını belirtmekte, genel olarak alt birim bazında bir yapılanmanın olmadığı
görülmektedir. KOBİ’ler hammadde ve stok takiplerini muhasebe bilgi sisteminden
yaptıklarını, muhasebe biriminden elde edilen her türlü bilginin anında yönetim ile
paylaşıldığını belirtmektedir.

Anahtar Kelimeler

KOBİ, Muhasebe Bilgi Sistemi, Muhasebe Kültürü, Karar Ağacı, CHAID Analizi

Kaynakça

• ATILGAN, E., (2011); Karayollarında Meydana Gelen Trafik Kazalarının Karar Ağaçları ve Birliktelik Analizi ile İncelenmesi, (Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• BACKER, Morton ve JACOBSEN, Lyle, E., (1983); Yönetim Açısından Maliyet Muhasebesi, Çeviren. Sadık BAKLACIOĞLU, Beta Basım Dağıtım, İstanbul.
• BAYRAK, Ali Salih ve YILMAZ, Şebnem Koltan, (2009); “Veri Madenciliği Karar Ağacı Algoritmaları ve İMKB Verileri Üzerine Bir Uygulama”, Isparta.
• BIÇAKÇI, F., (2006); Sanayi İşletmelerinde Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Sistemine Geçiş Çabaları ve Bir Uygulama, (Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü; Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya.
• BÜYÜKMİRZA, Kamil, (2003); Maliyet ve Yönetim Muhasebesi; 9. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
• BÜYÜKMİRZA, Kamil, (2008); Maliyet ve Yönetim Muhasebesi; 12. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Şener, (2002); Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, 2. Baskı, Pegem Yayıncılık, Ankara.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Şener, (2014); Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, 19. Baskı, Pegem Akademi, Ankara.
• GÜRSOY, Cudi Tuncer, (1999); Yönetim ve Maliyet Muhasebesi, 2. Baskı, Beta Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
• KABAKÇI, Yurdakul I., ODABAŞI, H.F., KILIÇER, K., ÇOKLAR, A.N., BİRİNCİ, Gürkay, KURT, A. A., (2012); “The development, validity and reliability of TRACK-deep: A technological pedagogical content knowledge scale”, Computers & Education, 58 (3), 964-977.
• KARCIOĞLU, Reşat, (2000); Stratejik Maliyet Yönetimi: Maliyet ve Yönetim Muhasebesinde Yeni Yaklaşımlar, Aktif Yayınevi, Erzurum.
• KAYRİ, Murat ve BOYSAN, Murat, (2007); “Araştırmalarda Chaid Analizinin Kullanımı ve Baş Etme Stratejileri ile İlgili Bir Uygulama”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, c.40, s.2, Ankara, 133-149.
• KÜÇÜKSAVAŞ, Nihat, (2006); Yönetim Açısından Maliyet Muhasebesi, 2. Baskı, Kare Yayınları, İstanbul.
• ÖMEROĞLU, Nida, (2003); Muhasebe Bilgi Sistemleri ve Paket Destekli Yapılandırma, (İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• TEK, Özge, (2012); Çocuk Suçluluğunun Chaid Çözümlemesi ile Değerlendirilmesi, (Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• ÜSTÜN, Rifat, (1992); Yönetim Muhasebesi, 2. Baskı, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul.
• ÜSTÜN, Rifat, (1997); Yönetim Muhasebesi (Tek Düzen Hesap Planı Uygulamalı), 3. Baskı, Bilim Teknik Yayınevi, İstanbul.