TÜRKİYE’DE ENFLASYONUN BELİRLEYİCİLERİ: ARDL SINIR TESTİ YAKLAŞIMI (2006:Q1-2018:Q2 DÖNEMİ) / Determinants of Inflation in Turkey: ARDL Bounds Testing Approach (2006:Q1-2018:Q2 Period)

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 18, 30.04.2019

Nigar Alev

https://doi.org/10.29216/ueip.471966

Cited By: 5

Öz

Son
dönemde Türkiye ekonomisinde yaşanan fiyat istikrarsızlıklarının reel sektörü
etkilemeye başlamasından dolayı politika yapıcıların fiyat istikrarsızlığına
neden olan faktörleri tespit edip, buna uygun politikalar üretmesi elzem hale
gelmiştir. Bu amaçla çalışmada, 2006:Q1-2018:Q2
dönemine ait çeyreklik veriler kullanılarak Türkiye’de enflasyonun
belirleyicileri ARDL Sınır Testi ile araştırılmaktadır. Çalışmada tüketici fiyat endeksi açıklanan değişken olarak
alınırken, para arzı, Dolar/TL döviz kuru, döviz kuru oynaklığı, kredi ve mevduatlara
uygulanan faiz oranı, GSYİH ve bütçe açığı değişkeni açıklayıcı değişken olarak
kullanılmıştır. ARDL Sınır Testinden elde edilen
sonuçlar, değişkenler arasında uzun dönemli ilişkinin varlığını ortaya
koymaktadır. Ayrıca uzun dönemde para arzı, bütçe açığı ve ihtiyaç kredilerine
uygulanan faiz oranının enflasyon ile pozitif ilişkili olduğu sonucuna
ulaşılırken, kısa dönemde ise para arzı ve bütçe açığı (dengesi)
değişkenlerinin enflasyon ile pozitif ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Belirsizlik ölçütü olarak çalışmaya dâhil edilen döviz kuru oynaklığının kısa
ve uzun dönemde enflasyonu tetiklediği ancak bu etkinin istatistiki açıdan
anlamsız olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Enflasyon, Para Arzı, Döviz Kuru Oynaklığı, ARDL Sınır Testi

DETERMINANTS OF INFLATION IN TURKEY: ARDL BOUNDS TESTING APPROACH (2006:Q1-2018:Q2 PERIOD) / Türkiye’de Enflasyonun Belirleyicileri: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı (2006:Q1-2018:Q2 Dönemi)

Öz

Recently, due to the price instability in Turkey's
economy began to affect the real economy, it has become essential for the
policy-makers to defect the factors causing instability in the price and produce
appropriate policies. For this purpose, in the study, using the quarterly data
for the period 2006:Q1-2018:Q2; determinants of inflation in Turkey is being
investigated by the ARDL Bounds Test. In this study, consumer price index is
used as explained variable, while money supply, Dollar/TL exchange rate,
exchange rate volatility, interest rate applied to loans and deposits, GDP and
budget deficit variable are used as explanatory variables. The results obtained from the ARDL
Boundary Test reveal the existence of a long-term relationship between the
variables. In addition, in the long term, it is concluded that the interest
rate applied to money supply, budget deficit and general purpose loans is positively
related to inflation; in the short run, it was concluded that the money supply
and budget deficit (balance) variables were positively related to inflation. It was determined that the exchange
rate volatility included in the study as a criterion of uncertainty triggered
inflation in the short and long term, but this effect was statistically
insignificant.

Anahtar Kelimeler

Inflation, Money Supply, Exchange Rate Volatility, ARDL Boundary Test

Kaynakça

• Altowaijri, H.A. (2011). Determinants of Inflation in Saudi Arabia. World Review of Business Research, 1(4), 109-114.
• Bane, J. (2018). Dynamics and Determinants of Inflation in Ethiopia. Economic Growth and Development in Ethiopia, 3, 67-84.
• Bayramoğlu Tay, A. ve Yurtkur Koç, A. (2015). Türkiye’de Gıda ve Tarımsal Ürün Fiyatlarını Uluslararası Belirleyicileri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 63-73.
• Catao, L.A.V. ve Terrones, M.E. (2005). Fiscal Deficits and Inflation. Journal of Monetary Economics, 52(3), 529-54.
• Cottarelli, C, Griffiths, M ve Moghadam, R. (1998). The Nonmonetary Determinants of Inflation: A Panel Data Study. International Monetary Fund, Europen I Department, 98(23), 1-26.
• Çağlayan, A.E. (2006). Enflasyon Faiz Oranı ve Büyümenin Yurtiçi Tasarruflar Üzerindeki Etkileri. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 1, 423-438.
• Dickey, D.A. ve Fuller, W.A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica, 49 (4), 1057-1072.
• Easerly, W. ve Fischer, S. (2001). Inflation and Poor. Journal of Money. Credit, and Banking; 33(2), 160-78.
• Ellahi, N. (2017). The Determinants of Inflation in Pakistan: An Econometric Analysis. The Romanian Ecocnomic Journal, 64,1-12.
• Engle, R.F. ve Granger, C.W.J. (1987). Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing. Econometrica, 55(2), 251-276.
• Eren,O. Kal, S.H. ve Özmen, M.U. (2017). Türkiye’de Gıda Enflasyonunun Belirleyicileri. TCMB Ekonomi Notları, No:2017-15, 1-16.
• Göçer, İ., Ayfın, N. ve Sümer,A.L. (2016). Türkiye’de son yıllarda Enflasyonun Belirleyicileri: Çok Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi. Bankacılık Dergisi, 98, 3-22.
• Granger, C.W.J. ve Newbold, P. (1974). Spurious Regressions in Econometrics. Journal of Econometrics, 2, 111-120.
• Gujarati, D.N. (2012). Temel Ekonometri. Çeviren: Şenesen, Ü. ve Şenesen, G.G. İstanbul:Literatür Yayınları:656.
• Hussain, M. (2005). Inflation and Growth: Estimation of Threshold Point for Pakistan. Pakistan Business Review, October, 1-15.
• Johansen, S. (1988). Statistical Analysis of Cointegration Vector. Journal of Economic Dynamics and Control, 12(2-3), 231-254.
• Johansen, S. ve Juselius, K. (1990). Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration with Applications to the Demand for Money. Oxford Bulletin of Economic and Statistic, 52(2), 169-210.
• Kamas, L. ve Joyce, J.P. (1993). Money, Income and Prices under Fixed Exchange Rates: Evidence from Causality Tests and VARs. Journal of Macroeconomics, 15(4), 747-768. Kandil, M. ve Morsy, H. (2009). Determinants of Inflation in GCC. IMF, WP/09/82, 1-35.
• Laryea, S.A. ve Sumaila, U.R. (2001). Determinants of Inflation in Tanzania. Chr. Michelsen Institute Development Studies and Human Rights. WP 2001,12, 1-22.
• Mohanty, D. ve John, J. (2015). Determinants of Inflation in India. Journal of Asian Economics, V. 36, 86-96.
• Narayan, P.K. ve Smyth, R. (2005). What Determines Migration Fows From Low-Income to High Income Countries? An Empirical Investigation of Fiji-U.S. Migration 1972-2001. Contemporary Economic Policy (ISSN 1074-3529) Vol. 24, No. 2, April 2006, 332– 342 Advance Access publication December 1, 2005, doi:10.1093/cep/byj019
• Oktayer, A. (2010). Türkiye’de Bütçe Açığı, Para Arzı Ve Enflasyon İlişkisi. Maliye Dergisi, 58, 431-447.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bound Testing Approaches to the Analysis of Long Run Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.
• Pesaran, M.H. ve Pesaran, B. (1997). Working With Microfit 4.0: Interactive Econometric Analysis. England:Oxford University Press.
• Pesaran, M.H. ve Shin, Y. (1999). An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis. In S.Strom, A. Holly and P. Diamond (Eds.), Chapter 11 in Econometrics and Economic Theory in the 20th Century the Ragnar Frisch Centennial Symposium, Cambridge University Press, Cambridge, 371-413.
• Pesaran, M.H. ve Smith, R. (1998). Structural Analysis of Cointegration VARs, Journal of Economic Survey, 12(5), 471-505.
• Phan, T.A. (2014). The Determinants of Inflation in Vietnam: VAR and SVAR Approaches. (May 1, 2014). Crawford School Research Paper No. 14-04. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2437712
• Phillips, P.C.B. ve P. Perron. (1988). Testing For A Unit Root İn Time Series Regression, Biometrika, 75, 335-346.
• Rahimov, V., Adigozalov, S. ve Mammadov, F. (2016). Determinants Of Inflation in Azerbaijan. Central Bank of The Republic of Azerbaijan, Working Paper Series N.7, 1-19.
• SPDC (2004). Combating Poverty: Is Growth Sufficient?. SPDC, Annual Review, Social Development in Pakistan, 3, 52-54.
• Sürekçi Yamaçlı, D. ve Saatçi, M. (2016). Türkiye’de Tüketici Enflasyonunun İktisadi Belirleyicileri: ARDL Analizi. Business and Economics Research Journal, 7(3), 53-71.
• Ünsal, M.E. (2013). Makro İktisat. Ankara:İmaj Yayınevi.
• Yıldırım, K., ve Özer M. (2013). Makro İktisat. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayın No:2824.