YATILI BÖLGE ORTAOKULLARINDAKİ ÖĞRENCİLERİN FİZİKİ MEKAN MEMNUNİYETLERİNE YÖNELİK ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 3, 42 - 57, 26.12.2018

Uluhan Kurt Fatih Sezek

Öz

Çalışmada, YBO’larda öğrenim gören öğrencilerin fiziki mekân
memnuniyetlerine yönelik ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda
çalışma, Erzurum ilinde bulunan 13 YBO’da seçkisiz örnekleme yöntemi ile
seçilmiş 5,6,7 ve 8. sınıflardan toplam 720 öğrenciden oluşan üç ayrı çalışma
grubu üzerinde yürütülmüştür. Uygulamadan elde edilen verilere açımlayıcı ve
doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. AFA’ya göre,  ölçeğin 9 madde ve iki faktörde toplandığı
tespit edilmiştir. Bu iki faktörün Cronbach Alfa iç tutarlılık değerleri
sırasıyla .76 ve .71’dir. Ölçeğin tamamına ait iç tutarlılık katsayısı .82 olup
bu faktörlerin açıkladığı toplam varyans değeri %55’dir. İkinci grupla DFA
yapılmıştır. Elde edilen modelin uyum indeksleri ise χ2/df =1.74, RMSEA= 0.05,
RMR =0.06, GFI =0.98, AGFI = 0,96, CFI=0,97 ve NFI=0.96’dır. Üçüncü çalışma
grubu ile test tekrar test uygulaması yapılmıştır. Uygulama sonucu hesaplanan
Cronbach Alfa değeri 0.91’dir. Araştırmadan edinilen bulgular doğrultusunda yatılı bölge ortaokullarında
öğrenim gören öğrencilerin, fiziki mekan
memnuniyetlerine yönelik algılarının incelenmesinde kullanılabilecek
geçerli ve güvenilir bir ölçme aracının geliştirildiği söylenebilir. 

Anahtar Kelimeler

Okul ve çevre ilişkisi, yatılı bölge ortaokulu, ölçek geliştirme

Kaynakça

• Altunoğlu, A.D. ve Atav, E. (2005). Daha etkili bir biyoloji öğretimi için öğretmen beklentileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 19-28.
• Arı, A, (2000). İlköğretim uygulamalarının değerlendirilmesi, normal, taşımalı ve yatılı ilköğretim okullarının karşılaştırılması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon: Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aslantaş, H. (2016). Yatılı bölge ortaokulu öğrencilerinin müzik dersine ilişkin tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, 154-165.
• Birgin, O. ve Demirkan, H. (2017). Yatılı bölge ortaokulu öğrencilerinin matematiğe yönelik tutumlarının bazı değişkenler bakımından incelenmesi. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8 (2), 1-15.
• Bostancı, F. (2005). Yatılı ilköğretim bölge okullarında toplam kalite yönetimi uygulamasının değerlendirilmesi, Tunceli-Elazığ illerinde araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Çetinkaya, M. ve Gelişli, Y. (2014). Yatılı ilköğretim bölge okulu öğrencilerinin yatılı ilköğretim bölge okullarının işleyişine ilişkin görüşleri. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 1-8.
• Çılğın, Ö. (2007). Yatılı ilköğretim bölge okullarında öğrenim gören öğrenciler ile velilerinin beden eğitimi ve ders dışı etkinliklere yaklaşımları, Ankara: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çolak, M. (2007). Yatılı olan ve yatılı olmayan öğrencilerin vücut kompozisyonlarının değerlendirilmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 183-194.
• Eraslan, L. (2006). Yalnızlığın Okulları YİBO’lar. Çoluk Çocuk Dergisi, 26(1).
• Fabrigar, L. R., Wegener, D. T., MacCallum, R. C. ve Strahan, E. J. (1999). Evaluating the use of exploratory factor analysis in psychological research. Psychological Methods, 4(3), 272-299.
• Fırıncı, N. ve İpek Çoban, G. (2016). Erzurum ilince yatılı bir ortaokuldaki öğrencilerin temizlik ve hijyen algıları. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(1), 7-12.
• Field, A. (2005). Discoveringstatisticsusing SPSS. London: SAGE Yayınları.
• Filiz, K. ve Özçalıkuşu, O. (2001). Hatay ili yatılı ilköğretim bölge okullarında okuyan öğrencilerin boş zaman alışkanlıkları. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(3), 82-87.
• Gerrig, R.J. ve Zimbardo, P.G. (2012). Psikoloji ve Yaşam: Psikolojiye Giriş. (Çev. Gamze Sart), Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Gökyer, N. (2011). Yatılı ilköğretim bölge okullarının sorunlarına ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 288-310.
• Güvenç, B., (2003). İnsan ve Kültür. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ho, R. (2006). Handbook of univariate and multivariate data analysis and interpretation with SPSS. Florida: Chapman&Hall/CRC.
• https://www.atauni.edu.tr/ibm-spss-kampus-disi-kullanim
• Işıkoğlu, Y. E. (2007). Hakkari İlinde Bulunan Yatılı İlköğretim Bölge Okullarının Olanakları ve Sorunları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kahraman, H. (2009). Yatılı ilköğretim bölge okulu (YİBO) ve normal okullara devam eden ergenlerde mizah duygusu ile benlik algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi.
• Karasu, Ö. (2006). Yatılı olan ve yatılı olmayan lise öğrencilerinin beslenme bilgisi ve durumlarının değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Karataş, N. Y (2006), Yatılı ilköğretim bölge okullarında okuyan öğrencilerin boş zamanlarını değerlendirme alışkanlıkları (Bingöl İli Örneği), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Köroğlu, M. G. (2009). Türkiye’de yatılı ilköğretim bölge okullarının sorunlarına ilişkin yibo yöneticileri ve öğretmenlerinin görüş ve önerileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kırımoğlu, H., Filazoğlu Çokluk, G. Ve Yıldırım, Y. (2010). Yatılı ilköğretim bölge okulu 6. 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin spor yapma durumlarına göre yalnızlık ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi (hatay ili örneği). Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 8(3). 101-108.
• Işık, H. (2004). Öğrenme Ortamlarının Fiziksel Düzeni, Sınıf Yönetimi, (Ed. Mehmet Şişman ve Selahattin Turan), Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Işıkoğlu, Y. E. (2007). Hakkâri ilinde bulunan yatılı ilköğretim bölge okullarının olanakları ve sorunları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• İnal, U. (2009). Adana il sınırları içerisindeki yatılı ilköğretim bölge okullarında bulunan öğretmen ve öğrencilerin okul yaşam kalitesi algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• İnal, U. (2009). Adana il sınırları içerisindeki yatılı ilköğretim bölge okullarında bulunan öğretmen ve öğrencilerin okul yaşam kalitesi algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. New York: Routledge.
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling(3rd ed.). New York London: The Guilford Press.
• Likert, R. (1932), A Technique fort he Measurement of Attitudes, Archives of Psychology, Vol: 22, USA.
• MEB, (2003). Yatılı İlköğretim Bölge Okulları ve Pansiyonlu İlköğretim Okullar Yönetici Kılavuz Kitabı, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• MEB, (2008). Yatılı İlköğretim Bölge Okulları Yönetici Kılavuzu, Ankara: Devlet Kitapları.
• MEB, (2011). Yatılı İlköğretim Bölge Okulları Süreci İç Denetim Raporu, Ankara: MEB, İç Denetim Birim Başkanlığı.
• Raykov, T., ve Marcoulides, G. A. (2006). On multilevel model reliability estimation from the perspective of structural equation modeling. Structural Equation Modeling, 13, 130-141.
• Recepoğlu, E. (2009) . Taşımalı ilköğretim uygulaması ve karşılaşılan sorunlar: Kastamonu ili örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 427-444.
• Seçer, İ. (2015). Psikolojik Test Geliştirme ve Uyarlama Süreci, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Shephard, R.J., Bouhlel, E., Vandewalle, H., ve Monod, H. (1988). Muscle mass as a factor limiting physical work. Journal of Applied Physiology, 64, 1472-1479.
• Şenol, D. ve Yıldız, S. (2009). Yatılı ilköğretim bölge okullarında öğrenci-öğretmen ve aile etkileşimi-Diyarbakır-Erzurum örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 359-376.
• Tabachnick, G. B. ve Fidel, L. S. (2001). Using multivariatestatistics (fourthedition). USA: Allyonand Bacon Press.
• Tabachnick, B.G. ve Fidell, L.S. (2007). Using Multivariate Statistics(5th ed.). PearsonEducation, Inc. / Allynand Bacon.
• Tavşancıl, E. ve Keser, H. (2002). İnternet Kullanımına Yönelik Likert Tipi Bir Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi. Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 79 - 100.
• Ulusoy, Y. (2006). Yatılı okullar, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yaşar Kuzu, İ. ve Aşkın, Z. (2011). Yatılı ilköğretim bölge okullarının etüt saatlerinde ve boş zaman etkinliklerinde karşılaşılan sorunlar (Elazığ ili örneği). Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi. 1(3). 39-46.
• Yılmaz, A. (2012). Yatılı İlköğretim Bölge Okullarının Sorunlarının Öğrenci Algılarına Göre Değerlendirilmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 659-673.