BİR ÖRNEK OLAY ÜZERİNDEN MAHKEME KARARLARINDA İSTİKRAR

Yıl 2019, Sayı: 2, 113 - 136, 31.07.2019

Çınar Can Evren

https://doi.org/10.33432/ybuhukuk.561349

Öz

Hukuk devleti ilkesi,
Anayasa’nın 2. maddesinde yer alan cumhuriyetin niteliklerinden birisidir.
Hukuk devleti ilkesi bir ideali ifade etmekte olup bu ilkenin hayata
geçirilebilmesi, diğer gereklerin yanında hukuki güvenliğin sağlanmasını da
gerektirir.  

Devletin üç temel erki
olan yasama, yürütme ve yargıya, bunların görevleriyle ilgili farklı farklı yükümlülükler
getiren hukuki güvenlik ilkesi, “hukuki belirlilik”, “hukuki istikrar” ve “
hukuki öngörülebilirlik” alt ilkelerinden oluşur.

Hukukun yardımcı
kaynaklarından olmakla birlikte özellikle idare hukukunun içtihadi bir hukuk
dalı olması özelliği karşısında yine bu hukuk dalında önemli bir yer tutan
mahkeme kararlarında makul bir istikrar bulunması hukuki güvenlik ilkesinin bir
gereğidir.

Farklı yargı düzenlerinde
yer alan mahkemelerin, aynı yargı düzeni içinde yer alan farklı mahkemelerin ve
aynı mahkemenin kararları arasında benzer konularda verilecek kararlar arasında
makul bir istikrar bulunması gerekir. Yargısal düzeyde veya mahkeme düzeyinde
bu istikrarın sağlanamaması, Anayasa Mahkemesi’nin pek çok bireysel başvuru
kararında da ifade ettiği üzere, hakkın yerine getirilmesini engelleyeceği gibi
hukuki güvenlik ilkesine ve adil yargılanma hakkının ihlaline neden olabilir. 

Anahtar Kelimeler

Yargı kararlarında istikrar, hukuki güvenlik ilkesi, adil yargılanma hakkı, Anayasa Mahkemesi

CONSISTENCY OF COURT DECISIONS THROUGH A CASE STUDY

Öz

    The principle of the rule of law is one of the main components of the republic, which is included in Article 2 of the Constitution. The principle of the rule of law refers to an ideal, and the realization of this principle requires the provision of legal security as well as other requirements.

    The principle of legal security which imposes different obligations on three main bodies of the state, consists of three sub-principles including legal certainty, legal consistency and legal predictability.

    Being one of the auxiliary sources of law, especially in the field of administrative law, reasonable stability in the case law must be accomplished as a requirement of the principle of legal security.

    There should be a reasonable level of consistency among the decisions of courts in different jurisdictions, the decisions of different courts in the same jurisdiction and the decisions of the very same court on similar cases. The failure to achieve such consistency at the judicial or court level, as stated by the Constitutional Court in its decisions regarding many individual applications, may prevent the fulfillment of rights and may lead to a breach of the principle of legal certainty and the right to a fair trial.

    In this article consistency principle will be examined by considering The Council of State’s two different judicial decisions which were given by the same chamber, on the same date and about the same subject.

Anahtar Kelimeler

Consistency in Court Decisions, Principle of Legal Certainty, The Right to A Fair Trial, Constitutional Court, Council of State

Kaynakça

• Akyılmaz, Bahtiyar/Sezginer, Murat/Kaya, Cemil (2019) Türk İdare Hukuku, 10. Baskı, Ankara, Savaş Yayınevi.
• Aliefendioğlu, Ertan “İdari Yargıda İki Sorun”, Danıştay Dergisi, S: 113, s. 1-20.
• Bilge, Necip (2010) Hukuk Başlangıcı, 28. Bası, Ankara, Turhan Kita-bevi.
• Duran, Lütfi “Yüksek Mahkemeler Arasında İçtihat Uyuşmazlığı”, Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cezaevi Matbaası, İstanbul 1967, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/ 14133.
• Giritli, İsmet/Bilgen, Pertev/Akgüner, Tayfun/Berk, Kahraman (2013) İdare Hukuku, İstanbul, Der Yayınları.
• Gözübüyük, Şeref/Tan, Turgut (2013) İdare Hukuku Cilt I Genel Esas-lar, 9. Bası, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Günday, Metin (2013) İdare Hukuku, 10. Baskı, Ankara.
• Güriz, Adnan (2003) Hukuk Başlangıcı, 9. Baskı, Ankara, Siyasal Kita-bevi.
• Kayhan, Fahrettin (1999) “Özel Hukuk Uygulamasında Yargı İçtihatlarının ve İçtihadı Birleştirme Kararlarının Normatif Gücü”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S: 2, s. 341-363.
• Köküsarı, İsmail (2015) Anayasa Hukukunda Hukuki Güvenlik İlkesi, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Kuru, Baki/Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder (2011) Medeni Usul Hu-kuku, 22. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınları.
• Önen, Ergun (1968) “Özel Olarak Kazai İçtihadın Tanzim Edici (Nor-matif) Kuvveti Meselesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 25, S: 1, s. 53-172.
• Taşdelen, Okan “Çelişkili Yargı Kararlarının Adil Yargılanma Hakkı Bağlamında Değerlendirilmesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Y. 2016, S. 7, http:// dergipark.gov.tr/download/article-file/229930