LEGAL STATUS OF ARTIFICIAL INTELLIGENCE AND DEBATES ON ITS LEGAL PERSONALITY

Yıl 2019, Sayı: 2, 363 - 389, 31.07.2019

Seda Kara Kılıçarslan

https://doi.org/10.33432/ybuhukuk.599224

Cited By: 22

Öz

The concept of artificial intelligence gradually becomes an indispensable part of human life due to advancement of technology. In fact we can face with artificial intelligence in ABS systems of automobiles, search engines of computers, smart phones and, smart home and office systems. Due to the fact that this concept is already included in our lives and it is prone to advance more, it doesn't seem possible to find solutions to potential problems by ignoring the entities which have human-specific properties and are more autonomous. It is essential to make legal arrangements without further delay. At this point, legal status of entities with artificial intelligence and their legal responsibilities examined in our study should be clarified urgently. Consequently, the areas of our lives in which the artificial intelligence will exist and in which they will not be included, in other words legal status of artificial intelligence should be clarified.

In this context, the arguments put forward on the legal status of artificial intelligence entities in teaching are quite remarkable. In particular, the proposal for “electronic personality” status for artificial intelligence entities in the report presented by the European Parliament is worth examining. The essence of the proposal is the idea of giving the electronic personality, which is a new kind, apart from the real person and legal entity. In this context, the report is the first official document to propose personality status for artificial intelligence. In fact, the electronic personality proposal is an appropriate proposal for artificial intelligence entities being sui generis. Similarly, the legal responsibility for artificial intelligence entities has also been proposed in the report. In addition, ideas for the use of the concepts of “legal personality” and “non-human persons” for artificial intelligence entities have also been proposed in the teaching. However, each of these views should be examined in detail by taking into account the advantages and disadvantages that may arise, and the most appropriate way offering a solution for all kinds of handicaps which may occur in the legal context should be chosen.

Anahtar Kelimeler

Artificial Intelligence, Person, Legal Status, Responsibility

YAPAY ZEKANIN HUKUKİ STATÜSÜ VE HUKUKİ KİŞİLİĞİ ÜZERİNE TARTIŞMALAR

Öz

Yapay zeka kavramı, teknolojinin ilerlemesiyle giderek insan hayatının vazgeçilmez bir parçası haline gelmektedir. Öyle ki, otomobillerin abs sistemlerinde, bilgisayarların arama motorlarında, akıllı telefonlarda, akıllı ev ve ofislerde yapay zeka ile karşılaşmak mümkün. Kavramın hayatımıza dahil olması ve giderek daha da gelişecek olması sebebiyle, insana özgü yetenekleri olan ve daha da otonom olan varlıkları, göz ardı ederek karşılaşacak sorunlara çözüm bulmak mümkün görünmemektedir. Hukuki düzenlemelerin gecikmeksizin yerine getirilmesi zaruridir. Bu noktada yapay zeka varlıklar bakımından, çalışmamızın konusu olan hukuki statüleri ve bu statü bağlamında hukuki sorumlulukları ivedilikle netlik kazanmalıdır. Böylece yapay zekanın hayatımızın hangi alanında var olacağı, diğer taraftan hangi alan içerisine dahil edilmeyeceği, başka bir deyişle yapay zekanın hukuki manada durumu açıklığa kavuşmalıdır.

Bu bağlamda öğretide yapay zeka varlıkların hukuki statüsü üzerine ileri sürülen görüşler oldukça dikkat çekicidir. Bilhassa Avrupa Parlementosu’nun sunmuş olduğu raporda, yapay zeka varlıklar için “elektronik kişilik” statüsü önerisi incelemeye değerdir. Önerinin özü gerçek kişi ve tüzel kişi dışında, yeni bir tür olan elektronik kişiliğin verilmesi düşüncesidir. Bu çerçevede rapor yapay zeka varlığa yönelik kişilik statüsünü öneren ilk resmi belgedir. Aslında elektronik kişilik önerisi de yapay zeka varlıkların sui generis durumlarına uygun bir öneridir. Benzer biçimde raporda yapay zeka varlıklar için hukuki sorumluluk da önerilmiştir. Bununla birlikte öğretide, yapay zeka varlıklara yönelik, “tüzel kişilik” ve “insan olmayan kişi” kavramlarının kullanılması fikirleri de ileri sürülmüştür. Ne var ki, bu görüşlerin her biri ayrıntılı olarak irdelenmeli, doğurabileceği avantaj ve sakıncalar göz önünde bulundurularak, hukuki bağlamda oluşabilecek her türlü handikapa yönelik, çözüm sunacak, en elverişli yol seçilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Yapay Zeka, Kişi, Hukuki Statü, Sorumluluk

Kaynakça

• Akkaraca, Melike (2012) ‘ Cumhuriyet Kıskacında Birey ve Devlet İliş-kileri’, Muhafazakar Düşünce Dergisi, S: 32, s. 47-67.
• Alexandre, Maia, ‘The Legal Status of Artificially İntelligent Robots’, <https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_i d=2985466>, s.e.t. 15.01.2019.
• Ayyüce Kızrak, M. ‘Motivasyon, Yapay Zeka ve Derin Öğrenmenin Hi-kayesi’, <https://yapayzeka.ai/motivasyon-yapay-zeka-ve-derin-ogrenmenin-hikayesi/>, s.e.t. 18.01.2019.
• Bak, Başak. (2018) ‘Medeni Hukuk Açısından Yapay Zekanın Hukuki Statüsü ve Yapay Zeka Kullanımından Doğan Hukuki Sorumluluk’, TAAD, Y: 9, S: 35, s. 211-232.
• Bakırcı, Mert, ‘Yapay Zeka Hakkında Bir Rehber, Nedir, Ne değildir, Ne Olacaktır’, <https://evrimagaci.org/yapay-zeka-hakkinda-bir-rehber-nedir-ne-degildir-ne-olacaktir-3667>, s.e.t. 19.01.2019.
• Bayamlıoğlu, Emre (2008) ‘Akıllı Yazılımlar ve Hukuki Statüsü: Yapay Zeka ve Kişilik Üzerine Bir Deneme’, Uğur Alacakaptan’a Armağan Cilt II, İs-tanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Bozkurt, Armağan/Bak, B. (2018) ‘Yapay Zeka’, Futurist Hukuk, İstan-bul, Aristo Yayınları.
• Calverley, David. ‘Artificial Intelliegence As a Legal Person’, The Journal of Personal Cyber Consciosness, <http://www.terasemjournals.org/PCJour-nal/PC0201/calverley_d.html>. s.e.t. 12.01.2019.
• Chopra, Samir /White, Laurence ‘Artificial Agents: Personhood in Law and Philoshophy’, <http://www.sci.brooklyn.cuny.edu/~schopra/ agentlawsub.pdf> s.e.t. 15.01.2019.
• Çolak, Yılmaz (2012) ‘Haklar ve Aidiyet Arasında Birey’, Muhafazakar Düşünce Dergisi, S: 32, s. 25-46.
• Dural, Mustafa. /Öğüz, Tufan (2009) Türk Özel Hukuku Cilt II, Kişiler Hukuku, İstanbul, Filiz Kitabevi.
• Dülger, Murat (2018) ‘Yapay Zekalı Varlıkların Hukuk Dünyasına Yan-sıması, Bu Varlıkların Hukuki Statüleri Nasıl Belirlenmeli?’ Terazi Hukuk Der-gisi, C: 13, S: 142, Haziran, s. 82-87.
• Elmas, Çetin (2016) Yapay Zeka Uygulamaları, 3. Bası, Ankara, Seçkin Yayınları.
• Nabiyev, Vasif (2016) Yapay Zeka, 5. Bası, Ankara, Seçkin Yayınları. Eidenmüller, Horst, ‘Robot’s Legal Personality’,
• <https://www.law.ox.ac.uk/business-law-blog/blog/2017/03/robots’-legal-per-sonality>, s.e.t. 25.12.2018.
• Ersoy, Çağlar (2017) Robotlar Yapay Zeka ve Hukuk, 2. Bası, İstanbul, Oniki Levha.
• Goldfeder, Mark /Razin, Yosef (2015) ‘Marriage and The Law’, 10, j, L. &Soc. Deviance 137, s. 137-176.
• Kowert, Weston (2018) ‘The Foreseeability of Human Artificial İntelligence İnteractions’, Texas Law Review, Volume 96, s. 181-205.
• Köse, Şükrü, ‘Yapay Zeka ve Hukuk’, <https://yapayzeka.ai/kate-gori/hukuk/>, s.e.t. 22.12.2018.
• Kuyumcu, Birol ‘Derin Öğrenme II’, < https://yapayzeka.ai/derin-og-renme-2/>, s.e.t. 20.01.2019.
• Lashbrooke, E. C. (1988) Legal Reasoning and Artificial İntelligence, 34 Loy. L. Rev. 287, s. 287-310.
• Hattenbach, B. /Glucof, J. (2015) Patents İn Era of İnfinite Monkeys and
• Artificial İntelligence, 19, Stan. Tech, L. Rev, 32, s. 51, <https://jour-
• nals.law.stanford.edu/sites/default/files/stanford-technology-law-re-
• view/print/2015/10/19-1-2-hattenbach-glucoft-infinite-monkeys.pdf>, s.e.t. 17.01.2019.
• Hubbord, F. Patrick. (2011) ‘Do Androids Dream: Personhood and Intelligent Artifacts’, 83 Temp. L. Rev. 405, s. 406-432.
• Özel, Mert. ‘Yapay Zeka Devrimi, Süper Zekaya Giden Yol Çok Yakını-mızda’, <https://evrimagaci.org/yapay-zeka-devrimi-1-superzekaya-giden-yol-cok-yakinimizda-444>, s.e.t. 09.01.2019.
• Özparlak, B. O. ‘Francis Bacon’dan Yapay Zeka’ya: Hukuk ve Teknolojinin Dansı’, <https://yapayzeka.ai/francis-bacondan-yapay-zekaya-hukuk-ve-teknolojinin-dansi/>, s.e.t. 13.01.2019.
• Solum, Lawrence. (1992) ‘Legal Personhood for Artificial İntelligences, North Carolina Law Review’, C: 70, S: 4, s. 1231-1287.
• Urban, Tim, ‘The AI Revolution, Our İmmortality Or Extinction’, <https://waitbutwhy.com/2015/01/artificial-intelligence-revolution-2.html>, s.e.t. 26.01.2019.
• Uzun, Fatih Burak (2016) ‘Gerçek Kişilerin Hak Ehliyeti ve Hak Ehliyetine Uygulanacak Hukukun Tespiti’, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 6,
• S: 2, Aralık , s. 11-47.
• Üstün, Çağatay/Kuzgun, İmre (2013) ‘Hayvan Hakları İçin Yeni Bir Umut, İnsan Olmayan Kişi Kavramı’, Fasikül Hukuk Dergisi, C: 5 S: 47, s. 13-21.
• Torrance, Mark AI vs Machine Learning vs Deep Learning, <https://www.youtube.com/watch?v=3WhpAKJcggl>, s.e.t. 03.01.2019.
• Zevkliler, Aydın. /Acabey, M.Beşir./Gökyayla, Emre (2000) Medeni Hukuk, Aile Hukuku, Ankara, Seçkin Yayınevi.
• Zimmermann, Evan. J. ‘Machine Minds, Frontiers İn Legal Personhood’, <https://ssrn.com/abstract=2563965>, s. 1-43, s.e.t. 23.12.2018.