TÜRKİYE’DEKİ MEVDUAT BANKALARININ FİNANSAL DURUMLARININ CAMELS ANALİZİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2019, Cilt: 17 Sayı: 1, 222 - 243, 01.03.2019

Serpil Altınırmak Yavuz Gül

Öz

Günümüz
Türk finansal sisteminde, bankalar, sigorta şirketleri, faktoring şirketleri,
finansal kiralama şirketleri vb. pek çok kurum faaliyet göstermektedir. Bu
denli bir çeşitliliğe rağmen, bankalar, sektörün toplam aktif büyüklüğü
içindeki % 85 civarı payıyla ön plana çıkmaktadırlar. Bu veri, bankaların
ulusal finansal sistemdeki yerinin oldukça önemli olduğunu ortaya koyan bir
gösterge niteliğindedir. Bankalarda ve daha geniş kapsamda bankacılık
sektöründe meydana gelebilecek bir aksaklık, ekonominin genelinde krizlere
sebebiyet verebilecektir. Bu nedenle,, ulusal finansal sistemi dizayn etmek ve
sistemin sağlıklı bir şekilde işlemesini temin etmekle yükümlü olan güçler,
bankaların ve sektörün etkinliği ve istikrarı konusuna büyük bir önemle
eğilmektedirler. Bu bağlamda, bankaların verimli bir şekilde işlevlerini yerine
getirebilmeleri için uygun ortamı oluşturmaya gayret göstermektedirler.

Bu çalışmada, Borsa İstanbul’da
işlem gören mevduat bankalarının finansal durumlarının 2008-2017 dönemi için
CAMELS analizi ile kıyaslamalı bir biçimde ele alınması amaçlanmıştır. Sağlanan
sonuçlara göre, en iyi finansal duruma sahip bankanın Akbank, en zayıf finansal
görünüme sahip bankanın ise Şekerbank olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

BİST, Mevduat bankaları, CAMELS analizi

AN EVALUATION OF THE FINANCIAL CONDITIONS OF DEPOSIT BANKS TRADING ON ISTANBUL STOCK EXCHANGE THROUGH CAMELS ANALYSIS

Öz

Many institutions including banks, insurance companies, factoring companies, and financial leasing companies among others operate in today's Turkish financial system. Despite such diversity, banks stand out with a share of 85% in the total asset size of the sector. This shows the importance of banks in the national financial system. A disruption in the banks and the wider banking sector may cause crises in the overall economy. Therefore, the forces tasked with the design of the national financial system and ensuring the healthy functioning of the system, have a great inclination on the efficiency and stability of the banks and the sector. As a result, they strive to create a suitable environment for banks to function efficiently.

This study aims to comparatively examine the financial status of deposit banks traded in Borsa Istanbul using the CAMELS analysis for the period of 2008-2017. The results show that the bank with the best financial position in general was Akbank, and that the one with the weakest financial outlook was Şekerbank. When the components are broken down, Akbank is the most stable bank in terms of C (capital adequacy), M (management quality) and L (liquidity). Denizbank was identified as the bank with the most powerful position in terms of A (asset quality), Garanti Bank with E (earnings-profitability) and İş Bank with S (market risk sensitivity). On the other hand, concerning the banks with the weakest positions by components, Halkbank was the weakest in component C, İş Bankası in A, QNB Finansbank in components M and S, ICBC Turkey Bank in E and Şekerbank in component component L are prominent. 

Anahtar Kelimeler

BİST, Deposit Banks, CAMELS Analysis, Financial Conditions

Kaynakça

• Abdullayev, M. (2013). ‘’Türk Bankacılık Sektöründe Dezenflasyon Sürecinde CAMELS Analizi’’, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 37: 97-112.
• Altemur, N., Karaca, S. S. ve Güvemli, B. (2018). ‘’Türkiye’de Yabancı Sermayeli Bankaların CAMELS Analizi ile Performanslarının Ölçülmesi’’, Journal of International Management, Education and Economics Perspectives, 6 (1): 57-65.
• Altın, H., Süslü, C. ve Kutucuoğlu, S. (2016). ‘’Türk Bankacılık Sektörünün Küresel Mali Kriz Ortamında Analizi: Camels Uygulaması’’, Eurasian Business & Economics Journal, S2: 457-475.
• Atikoğulları, M. (2009). “An Analysis of the Northern Cyprus Banking Sector in the Post – 2001 Period Through the CAMELS Approach”, International Research Journal of Finance and Economics, 32: 212-229.
• Aytekin, S. ve Sakarya, Ş. (2013). ‘’BİST’deki Mevduat Bankalarının Finansal Performanslarının 2001 ve 2008 Finansal Krizleri Çercevesinde CAMELS Derecelendirme Sistemi ile Değerlendirilmesi’’, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13 (2): 25-58.
• Bayramoğlu, M. F. ve Gürsoy, İ. (2017). ‘’Türkiye’de Faaliyet Gösteren Mevduat Bankalarının Bireysel ve Sektörel Risk Derecelendirmesi: Bir CAMELS Analizi Uygulaması’’, Yönetim ve Ekonomi Araştırması Dergisi, 15 (1): 1-19.
• Bayramoğlu, M.F. ve Başarır, Ç. (2018). ‘’Türk Katılım Bankalarının Risk Derecelendirmesi: CAMELS Tabanlı TOPSİS Modeli Uygulaması", İşletme & Ekonomi Yazıları (Ed.Nurhan Şakar), s.390-399.
• Chatzi, I.G., Diakomihalis, M.N., ve Chytis, E.T. (2015). ‘’Performance of the Greek Banking Sector Pre and Throughout the Financial Crisis’’, Journal of Risk & Control, 2 (1): 45-69.
• Coşkun, S.A. ve Karğın, S. (2016). ‘’Sınır Ötesi Birleşme ve Satın Almaların Bankaların Finansal Performansına Etkileri: Üç Banka Üzerinde CAMELS Analizi’’, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 69: 41-60.
• Çelik, M. (2018). ‘’Türkiye’de Faaliyet Gösteren Mevduat Bankalarının Performans Analizi: Büyüklük ve Sahiplik Yapısı Ayrımıyla Bir Karşılaştırma’’, 5 (2): 146-168.
• Çinko, M. ve Avcı, E. (2008). ‘’CAMELS Derecelendirme Sistemi ve Türk Ticari Bankacılık Sektöründe Başarısızlık Tahmini’’, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 2 (2): 25-48.
• Desta, T.S. (2016). ‘’Financial Performance of the Best African Banks: A Comparative Analysis Through CAMEL Rating’’, Journal of Accounting and Management, 6 (1): 1-20.
• Ege, İ., Topaloğlu, E.E. ve Karakozak, Ö. (2015). ‘’CAMELS Performans Değerlendirme Modeli: Türkiye’deki Mevduat Bankaları Üzerine Ampirik Bir Uygulama’’, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Derğisi, 8 (4): 109-126.
• Gilbert, R.A., Meyer, A.P. ve Vaughan, M.D. (1999). ‘’The Role of Supervisory Screens and Econometric Models in Off- Site Surveillance’’, Review: Federal Reserve Bank of St. Louis, 81 (6): 31-56.
• Gümüş, F.B. ve Nalbantoğlu, Ö. (2015). ‘’Türk Bankacılık Sektörünün CAMELS Analizi Yöntemiyle 2002-2013 Yılları Arasında Performans Analizi’’, AKÜ İİBF Dergisi, 17 (2): 83-106.
• Gündoğdu, A. (2017). ‘’Türkiye’de Mevduat Bankalarının CAMELS Analizi’’, Bankacılık ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 4 (2): 26-43.
• Güney, S. ve Ilgın, K. S. (2015). ‘’Finansal Krizlerin Bankaların Performanslarına Etkisi: Türk Mevduat Bankalarında CAMELS Modelinin İncelenmesi ve Örnek Bir Uygulama’’, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (3): 303-331.
• Helhel, Y. ve Varshalomidze, M. (2014). ‘’Gürcistan’da Faaliyet Gösteren Yerli Sermayeli Özel Ticari Bankaların CAMELS Derecelendirme Sistemi ile Değerlendirilmesi’’, 18.Finans Sempozyumu, Denizli.
• Ifeacho, C. ve Ngalawa, H. (2014). ‘’Performance of the South African Banking Sector Since 1994’’, The Journal of Applied Business Research, 30 (4): 1183-1196.
• Kandemir, T. ve Arıcı, N.D. (2013). ‘’Mevduat Bankalarında CAMELS Performans Değerleme Modeli Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma (2001-2010)’’, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (1): 61-87.
• Kılıç, Ç. ve Fettahoğlu, A. (2005). “Türk Bankacılık Sektörünün CAMELS Analizi ile Değerlendirilmesi”, 9.Ulusal Finans Sempozyumu, Kapadokya-Nevşehir.
• Masood, O., Ghauri, S.M.K ve Aktan, B. (2016). ‘’Predicting Islamic Banks performance through CAMELS Rating Model’’, Banks and Bank Systems, 11 (3): 37-43
• Nimalathasan, B. (2008). ‘’A Comparatıve Study of Financial Performance of Banking Sector In Bangladesh - An Application of Camels Rating System’’, Annals of Universıty of Bucharest, Economics And Administrative Series, 2: 141-152.
• Rozzani, N. ve Rahman, R.A. (2013). ‘’CAMELS and Performance Evaluation of Banks in Malaysia: Conventional versus Islamic’’, Journal of Islamic Finance and Business Research, 2 (1): 36-45.
• Sakarya, Ş. (2010). “CAMELS Derecelendirme Sistemine Göre İMKB’deki Yerli ve Yabancı Sermayeli Bankaların Karşılaştırmalı Analizi”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, Prof. Dr. Alaeddin Yavaşça Özel Sayısı:. 7-21.
• Stephen, O.O., Apollos, E.A. ve Adegoke, J.E. (2016). ‘’The CAMEL Rating Based Assessment of the Performance of Nigerian Banks in the Post Consolidation Era (2005-2014)’’, International Journal of Banking and Finance Research, 2 (2): 12-19.
• Şen, A. ve Solak, S. (2011). ‘’Ticari Bankacılık Sektörünün CAMELS Analizi: Türkiye Örneği’’, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 48 (554): 51-65.
• Şimşek, T., Aslan, E. ve Şahin, A. (2017). ‘’Türk Bankacılık Sektörünün 2001-2015 Dönemi İçin CAMELS Yöntemiyle Performans Analizi’’, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12 (2): 155-167.
• Thomson, J.B. (1991). ‘’Predicting Bank Failures in the 1980s’’, Economic Review: Federal Reserve Bank of Cleveland, 27 (1): 9-20.
• US Government Publishing Office (1996) https://www.govinfo.gov/content/pkg/FR-1996-12-19/pdf/96-32174.pdf, (04.01.2019).
• Washington Bankers Association (2014) https://wabankers.com/images/wba/pdfs/Handouts%203%20-%20Uniform%20Financial%20Institutions%20Rating%20System.pdf, (02.01.2019)
• Yüksel, S., Dinçer, H. ve Hacıoğlu, Ü. (2015). ‘’CAMELS-based Determinants for the Credit Rating of Turkish Deposit Banks’’, International Journal of Finance & Banking Studies, 4 (4): 1-17.
• Zedan, K.A. ve Daas, G. (2017). ‘’Palestinian Banks Analysis Using CAMEL Model’’, International Journal of Economics and Financial Issues, 7 (1): 351-357.