Horozibiği (Amaranthus mantegazzianus)’nde Farklı Azot ve Fosfor Seviyelerinin Ot Verimi ve Bazı Silaj Özelliklerine Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 56 Sayı: 1, 51 - 60, 27.03.2019

Zeynep Dumanoğlu Hakan Geren

https://doi.org/10.20289/zfdergi.439940

Cited By: 3

Öz

Horozibiği bitkisinde farklı azot ve fosfor
seviyelerinin verimliliğe olan etkisini değerlendirmek için “Don Juan” isimli
horozibiği genotipinde, beş azot (0, 5,
10, 15, 20 kg/da) ve üç fosfor (0, 5, 10 kg/da) seviyesinden oluşan bir
saksı denemesi dış ortamda yürütülmüştür. Çalışmada, bitki boyu, yaprak sayısı,
doğal kuru madde oranı, yaş ot ve kuru madde verimi, silaj pH’sı, silaj ham
protein oranı, NDF ve ADF oranları incelenmiştir. Sonuçlara göre, artan azot ve
fosfor seviyelerinin kontrol uygulamasına verim ve verim unsurlarına olumlu
yönde etki ettiği, en yüksek KM verimi
ve kabul edilebilir silaj yemi özellikleri N15 ile P10 uygulamasından elde
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Horozibiği, N ve P seviyeleri, ot verimi, silaj kalitesi

Kaynakça

• Abbasi D., Y., Rouzbehan J., and J. Rezaei. 2012. Effect of harvest date and nitrogen fertilization rate on the nutritive value of amaranth forage (Amaranthus hypochondriacus). Animal Feed Science and Technology. 171, :6–13.
• Achigan-Dako E.G., Sogbohossou O.E.D. and P. Maundu. 2014. Current knowledge on Amaranthus spp.: research avenues for improved nutritional value andyield in leafy amaranths in sub-Saharan Africa, Euphytica 197, 303–313.
• Akanbi, W.B. and A.O. Togun. 2002. The influence of maize-stover compost and nitrojen fertilizer on growth, yield and nutrient uptake of amaranth,Scientia Horticulturae 93:1-8.
• Aktaş M. ve A. Ateş.1998. Bitkilerde Beslenme Bozuklukları Nedenleri Tanınmaları, Nurol Matbaacılık A.Ş. Ostim-Ankara.
• Ardali S. A. and M. AghaAlikhani. 2015. Effect of plant density and nitrogen fertilizer rate on forage yield and quality of cultivated amaranth (Amaranthus cruentus L.), Iranian Journal of Crop Sciences, 17(1):35-45.
• Arellano L., M. Carranco, F. Pérez-Gil and M. Alonso. 1993. Effect of urea treatment on the digestibility and nitrogen content ofAmaranthus hypochondriacus straw. Small Ruminant Research, 11 (3), 239–245.
• Amicarelli, V. and G. Camaggi. 2012. Amaranthus: A Crop to Rediscover, Forum Ware International 2.
• Ball, D.M., Hovelend, C.S. and G.D. Lacefield. 1996. Forage quality in Southern Forages, Potash & Phosphate Institute, Norcross, Georgia, p:124-132.
• Bolat İ. ve Ö. Kara. 2017. Bitki Besin Elementleri: Kaynakları, İşlevleri, Eksik ve Fazlalıkları, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 19(1): 218-228 ss.
• Bulgurlu, Ş. ve M. Ergül. 1978. Yemlerin Fiziksel, Kimyasal ve Biyolojik Analiz Metodları, Ege Üniversitesi Ziraat Fak.Yay.No:127, 58-76s., İzmir.
• Caselato-Sousa, V.M. and J. Amaya-Farfán. 2012. State of knowledge on amaranth grain: A comprehensive review, Journal of Food Science 77(4):93-104.
• Comberg G. 1974. Gärfutter: Betriebswirtschaft, Erzeugung, Verfütterung, Verlag Eugen Ulmer Stuttgart, Gerokstraße 19, Printed in Germany, ISBN:3-8001-4321-6, 260s.
• Das S. 2016. A Promising Crop of Future, Saubhik Das Department of Botany Taki Government College West Bengal, ISBN 978-981-10-1468-0 / DOI 10.1007/978-981-10-1469-7_1/Springer Science + Business Media Singapore.
• Dönmez S. 2009. Bartın Koşullarında Doğal Maddelerin (Baykal EM1 ve Biyohumus) Amaranthus caudatus var. bulava ve Amaranthus tricolor var. valentina’da Bazı Morfolojik ve Fizyolojik Proseslere Etkisi ve Bu Bitkilerin Peyzaj Mimarlığında Kullanımı, Bartın Ün. Fen Bilimleri Enst. Orman Müh. Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Bartın.
• Durak D. 2015. Amaranth sp. Türlerinin Yem Olarak Kalite Kriterlerine ve Toksisitesinin Belirlenmesi, Mustafa Kemal Ün. Fen Bilimleri Enst. Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Yüksek lisans tezi, Hatay.
• Durul G. 2016. Farklı Biçim Zamanlarının Tatlı Sorgum (Sorghum bicolor L.) Moench var. saccharatum) ve Fasulye (Phaseolus vulgaris) Silaj Karışımlarında Bazı Kalite Özelliklerine Etkisi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enst. Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Elbehri, A., D.H. Putnam and M. Schmitt 1993. Nitrogen fertilizer and cultivar effects on yield and nitrogen-use efficiency of grain amaranth. Agron. J. 85, 120–128.
• Fageria N.K., Baligar V.C. and C.A. Jones. 2010. Growth and Mineral Nutrition of Field Crops, 3rd ed. CRC Press, Taylor and Francis Group, New York, NY, USA.
• Gimplinger D.M., Dobos G., Schonlechner R. and H.P. Kaul. 2007. Yield and Quality of Grain Amaranth (Amaranthus sp.) in Eastern Austria. Plant Soil Environ. 53(3), 105 – 112.
• Goering, H.K. and P.J. VanSoest. 1970. Forage Fiber Analysis (apparatus, reagents, prosedures and some applications). USDA Agricultural Handbook No:379.
• Heitholt, J.J., Johnson, R.C. and D.M. Ferris. 1991. Stomatal limitation to carbon dioxide assimilation in nitrogen and drought-stressed wheat. Crop Sci. 31,135–139.
• İptaş S., Geren H. ve M. Yavuz. 2009. Yem bitkileri, 'Genel Bölüm', Bölüm 4.2, Silaj Yapım Tekniği, TC Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, TÜGEM, Cilt:1, 142-162s.
• Kalač, P. and J. Moudrý. 2000. Chemical composition and nutritional value of amaranth grains (in Czech). Czech J Food Sci 18: 201-206.
• Kavut T., Geren H., Soya H., Avcıoğlu R. ve B. Kır. 2014. Karışım Oranı ve Hasat Zamanlarının Bazı Yıllık Baklagil Yembitkileri ile İtalyan Çimi Karışımlarının Kışlık Ara Ürün Performansına Etkileri, Ege Üni. Ziraat Fak. Dergisi 51(3):279-288, ISSN 1018-8851, İzmir.
• Leukebandara I.K., Premaratne S. and B.L Peiris. 2015. Nutritive Quality of Thampala (Amaranthus spp.) as a Forage Crop in Sri Lanka, Tropical Agricultural Research Vol. 26 (4): 624 – 631.
• Mahmud, K., Ahmad, I. and M. Ayub. 2003. Effect of nitrogen and phosphorus on the fodder yield and quality of two sorghum cultivars (Sorghum bicolor L.).Int. J. Agric. Biol. 5, 61–63.
• McDonald, P., Edwards, R.A., Greenhalgh, J.F.D., Morgan, C.A., Sinclair, L.A. and R.G Wilkinson. 2011. Animal Nutrition, 7th ed. Prentice Hall, Essex, UK.
• Mlakar, S.G., M. Bavec, M. Turinek and F. Bavec. 2009. Rheological properties of dough made from grain amaranth-cereal composite flours based on wheat and spelt. Czech J Food Sci 27:309–19.
• Mlakar, S.G., M. Turinek, M. Jakop, M. Bavec and F. Bazvec. 2010. Grain amaranth as an alternative and perspective crop in temperate climate. Revija za geografijo – Journal for Geography 5:135–45.
• Myers, R.L. 1998. Nitrogen fertilizer effect on grain Amaranth, Agron. Jour. 90:597–602.
• Olorunnisomo, A.O. 2010. Nutritive value of conserved maize, amaranth or maize-amaranth mixture as dry season fodder for growing West African Dwarf sheep. Livestock Research for Rural Development, 22: 10.
• Rezaei J., Rouzbehan Y. and H. Fazaeli. 2009. Nutritive value of fresh and ensiled amaranth (Amaranthus hypochondriacus) treated with different levels of molasses Animal Feed Science and Technology.151,153–160.
• Rezaei, J., Rouzbehan, Y., Fazaeli, H. and M. Zahedifar. 2014. Effects of substituting amaranth silage for corn silage on intake, growth performance, dietdigestibility, microbial protein, nitrogen retention and ruminal fermentation in fattening lambs. Anim. Feed Sci. Technol. 192, 29–38.
• Rezaei, J., Rouzbehan, Y., Zahedifar M. and H. Fazaeli, 2015, Effects of dietary substitution of maize silage by amaranth silage on feed intake, digestibility, microbial nitrogen, blood parameters, milk production and nitrogen retention in lactating Holstein cows, Animal Feed Science and Technology, 202, 32-41.
• Pimentel, D., A. Marklein, M.A. Toth, M. Karpoff, G.S. Paul, R. McCormack, J. Kyriazis and T. Krueger. 2008. Biofuel Impacts on World Food Supply: Use of Fossil Fuel, Land and Water Resources, In: Energies 1, pp. 41-78.
• Pîsařıkovă, B., J. Peterka, M. Trčkovă, J. Moudrý, Z. Zralý and I. Herzih. 2006. Chemical composition of the above-ground biomass of Amaranthus cruentus and A.hypochondriacus, Acta Vet. Brno, 75:133–138.
• Pospišil, A., M. Pospišil, B. Varga and Z. Svečnjak. 2006. Grain yield and protein concentration of two amaranth species (Amaranthus spp.) as influenced by the nitrogen fertilization, European Journal of Agronomy, 25:250-253.
• Putham D.H., Robinson P. and E. DePeters. 2008. Forage Quality and Testing, University of California, DANR, Publication 8302, 2/2008, 25p.
• Sarmadi B., Rouzbehan Y. and J. Rezaei. 2016. Influences of growth stage and nitrogen fertilizer on chemical compositon, phenolics, in situ degradability and in vitro ruminal variables in amaranth forage, Animal Feed Science and Technology 215, 273-284.
• Sadigfard, S., 2016, Farklı Gübre Uygulamalarının Enerji Bitkisi Olarak Kullanılan Tatlı Sorgum (Sorgum bicolor (L.) Moench var. saccharatum)’da Verim ve Bazı Teknolojik Özelliklere Etkisi Üzerinde Araştırmalar, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, 105s., İzmir.
• Sleugh, B.B., Moore, K.J., Brummer, E.C., Knapp, A.D., Russell, J. and L. Gibson. 2001. Forage nutritive value of various amaranth species at different harvestdates. Crop Sci. 41, 466–472.
• Svirskis A. 2003. Investigation of Amaranth Cultivation and Utilization in Lithuania. Agro.Res. 1(2), 253 - 264.
• Tan M., Gül D.Z. ve İ. Çoruh. 2012. Horozibiği (Amaranthus retroflexus L.) ve Sirken (Chenepodium album L.) Yabancı Otlarının Silaj Değerlerinin Belirlenmesi, Atatürk Ün. Ziraat Fak. Dergisi 43(1):43-47, ISSN:1300-9036, Erzurum.
• Teutonico R.A. and D. Knorr. 1985. Amaranth: composition, properties and applications of a rediscovered food crop, In: Food Technology 39:49-61.
• Trucco, F. and P.J. Tranel. 2011. Amaranthus. In: Kole, C. (Ed.), Wild Crop Relatives: Genomic and Breeding Resources, Vegetables. Springer-Verlag, BerlinHeidelberg, Germany, pp. 11–21.
• Venskutonis, P.R. and P. Kraujalis. 2013. Nutritional components of amaranth seeds and vegetables: A review on composition, properties, and uses, Comprehensive Reviews in Food Science and Safety, 12(4):381-412.
• Warren, C.R., Dreyer, E. and M.A. Adams. 2003. Photosynthesis-Rubisco relationships in foliage of Pinus sylvestris in response to nitrogen supply and theproposed role of Rubisco and amino acids as nitrogen stores. Trees 17, 359–366.
• Yu, P., Christensen, D.A. and J.J. McKinnon. 2004. In situ rumen degradation kinetics of timothy and alfalfa as affected by cultivar and stage of maturity. Can. J.Anim. Sci. 84, 255–263.
• Yurtsever N. 1984. Deneysel İstatistik Metotlar, Toprak ve Gübre Araş. Enstitüsü Yayınları No:121, Ankara.
• Zhao, D., Reddy, K.R., Kakani, V.G. and V.R Reddy. 2005. Nitrogen deficiency effects on plant growth, leaf photosynthesis, and hyperspectral reflectanceproperties of sorghum. Eur. J. Agron. 22, 391–403.