TÜRKİYE’DE ÇEVRE YÖNETİŞİMİNDE SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ ROLÜ

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 2, 409 - 431, 30.12.2018

Korkmaz Yıldırım , Y. Emre Ayna

https://doi.org/10.31679/adamakademi.427082

Cited By: 1

Öz

Çevresel yönetişimde Sivil Toplum Kuruluşlarının (STK'lar) geniş katılımı geçtiğimiz yıllarda daha fazla gözle görülür hale gelmiştir. Bu amaçla, bu çalışma, sivil toplum örgütlerinin Türkiye'deki çevresel yönetişim üzerindeki rolünün ve etkileri, siyasallaşma, halkın tutumları, politika süreci, kurumsal yapı ve çıktı tabanları gibi farklı bilimsel açıklayıcı çerçevele ile incelenmesi amaçlanmıştır. Politika yapımı ve bilimsel çevrede genel görüş, gelişmekte olan ülkelerde çevresel korumanın giderek daha fazla kurumsallaştığını ve katılımcı yaklaşımların geliştiğini göstermektedir. Bazı yeşil STK'lar hiyerarşik örgütlenmeyi sürdürmeye devam etmeleri ve üyelerine sınırlı demokratik haklar sağlıyor olmalarına rağmen, politika yapıcılarla düzenli diyalog ve daha fazla meşruiyet sağlayarak özellikle politika yapımı ve çevre koruma uygulamaları üzerinde artan bir etkiye sahiptirler. Bu nedenle, bu çalışmada web sitelerinde yer alan kapsamlı raporlar, beyanname, beyaz kitap ve yeşil politika beyannamesi ile sağlanan verilere dayanarak betimsel analiz yapılmıştır. Çalışmanın önemli bulguları, Türkiye'de STK'ların yeterli kurumsallaşma kapasitesi ve çevre yönetişimin de birçok fonksiyonları olduğu, çevresel STK'ların hükümet ve diğer çevresel gruplarla önemli ve güçlü bir bağlantısı olmadığıdır.

Anahtar Kelimeler

Sivil Toplum, Çevre Yönetişimi, STK’lar, Çevre Koruma

THE ROLE OF NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS IN ENVIRONMENTAL GOVERNANCE IN TURKEY

Öz

Expanded involvement of Non-Governmental Organizations (NGOs) in the environmental governance has become further visible in the past few decades. To this end, this study is aimed to examine the role and influenceof NGOs on environmental governance in Turkey through distinct scientific explanatory framework including politicization, public attitudes, policy process, institutional structure, and output-bases.Consensus in policy making and scientific circle indicate that environmental protection is increasingly institutionalized and managed with growing participatory approaches in developing countries. Though some green NGOs continue to maintain hierarchical organization, and to provide their members with limited democratic rights, some have an increasing impact on policy process and environmental protection practices, especially through regular dialogue with policymakers, greater. Therefore, descriptive analysis in the study was conducted based on data provided from comprehensive reports, declaration, white paper and green policy statement of NGOs on their websites. Major findings of the study are that there has been adequate institutionalization capacity and manifold functions of NGOs in environmental governance, not a significant and powerful linkage of environmental NGOs with government and other environmental groups in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Civil Society, Environmental Governance, NGOs, Environmental Protection

Kaynakça

• Aygün, B. Şakacı B. K. (No Date). Türkiye’de Çevreye Doğrudan Odaklı Çevreci Hareketler Ve Çevresel Yaklaşımları Üzerine Bir Deneme. pp. 139-162.
• Bennett, N. J. (2015). Governing marine protected areas in an interconnected and changing world, Conservation Biology, pp. 607-610.
• Bernauer, T. & Betzold, C. (2012). Civil society in global environmental governance.The Journal of Environment & Development, 21(1), pp.62-66.
• Bernauer, T., Gampfer, R., Meng, T., & Su, Y. S. (2016). Could more civil society involvement increase public support for climate policy-making? Evidence from a survey experiment in China.Global Environmental Change,40, pp.1-12.
• Betsill, M. M., Corell, E. (Eds.). (2008). NGO diplomacy: the influence of nongovernmental organizations in international environmental negotiations. MIT Press.
• Betsill, M., M., Bulkeley H. (2006). Cities and the multilevel governance of Global Climate Change. Global Governance, pp.141-159.
• Çaha, Ö., Çaylak, A., & Tutar, H. (2013). TRA2-Bölgesi sivil toplum kuruluşları profili. Kars Ardahan Ağrı ve Iğdır İlleri, Serka Yayınları, Ankara, 64.
• Çakırsümer, G. (2007). Türkiye'de Çevre Bilincinin Gelişimine Katkıları Bakımından Türkiye Çevre Vakfı, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 12/2, pp.279-292.
• Castells, M. (2010). The Information Age Economy, Society, and Culture Volume II - The Power of Identity. Second Edition with A New Preface, Wiley-Blackwell Publishing.
• Chambers, S. (2002). A Critical Theory of Civil Society,in Alternative Conceptions of Civil Society, ed. Simon Chambers and Will Kymlicka, Princeton University Press. pp. 90-110.
• Charnovitz, S. (1996). Two centuries of participation: NGOs and international governance. Mich. J. Int'l L., 18, 183.
• Dunlap, R. E., & Jorgenson, A. K. (2012). Environmental problems. The Wiley-Blackwell Encyclopedia of Globalization.
• Durant, R. F., & Fiorino, D. J. (2014). Environmental governance reconsidered: challenges, choices, and opportunities. MIT Press.
• Ehrenberg, J. (2011). The History of Civil Society Ideas, in The Oxford Handbook of Civil Society, ed. Michael Edwards, Oxford University Press. pp. 15-28.
• Ferguson, A. (2003) An Essay on the History of Civil Society, Hodgkinson, Virginia A. and Foley, Michael W. eds., The Civil Society Reader. Hanover: University Press of New England., pp. 40-62.
• Fortune (2017), TEMA Vakfı 2016 yılının çevre olaylarını değerlendirdi, retrieved from http://www.fortuneturkey.com/tema-vakfi-2016-yilinin-cevre-olaylarini-degerlendirdi-41890, date of access: 08.06.2017.
• Foster, J. B. (2002). Savunmasız Gezegen, (translated by Hasan Ünder), Ankara: Epos Yay.
• Fraser, N. (1990). Rethinking the Public Sphere: A Contribution to the Critique of Actually Existing Democracy”, Social Text, No. 25/26, pp.56-80.
• Fröhlich J., Knieling, J. (2013). Conceptualizing Climate Change Governance, in Climate Change Governance. Series: Climate Change Management. Knieling, Jörg, Leal Filho, Walter (Eds.) VIII, Springer, pp. 9-26.
• Gemmill, B., Bamidele-Izu, A. (2002). The role of NGOs and civil society in global environmental governance. Global environmental governance: Options and opportunities, pp.77-100.
• Görmez, K. (2015). Çevre Sorunları, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Habermas, J. (1991). The Structural Transformation of the Public Sphere. MIT Press, Part 1-2-3 pp.1-88.
• Indigo (2017). TEMA Vakfı herkesi TEMASTA olmaya davet ediyor, Retrieved from https://indigodergisi.com/2017/04/tema-vakfi-temasta/,
• Kadıoğu, A. (2005). “Civil Society, Islam and Democracy in Turkey: A Study of Three Islamic Non-Governmental Organizations”, The Muslim World, Vol. 95, pp.23-42.
• Keane, J. (1988). "Introduction", in John Keane, Civil Society and the State, London, New York: Verso. pp.1-34.
• Keles, R., Hamamcı, C., Çoban, A. N. (2012). Çevre Politikasi, İmge kitabevi, Ankara
• Keyman, E. F., İçduygu, A. (2003). Globalization, Civil Society and Citizenship in Turkey: Actors, Boundaries and Discourses, Citizenship Studies 7, no. 2, pp. 219-234
• Mardin, Ş. (1997). Civil Society and Islam, in John Hall, ed., Civil Society: Theory, History, Comparison, Polity Press, Cambridge.
• Mardin. Ş. (1969). Power, Civil Society, and Culture in the Ottoman Empire, Comparative Studies in Society and History, 11/13, pp. 258-281.
• Mutlu, A. (2001). Yerel yönetimlerin çevre politikaları: Çorum örneği, Yerel Yönetim ve Denetim Dergisi, 6/8, pp. 31-46.
• Onat, S. G. (2017). Yakınsama Kültürü ve Online Çevreci Katılım: Greenpeace, TEMA Vakfı, Karadeniz İsyandadır Platformu Üzerinde Bir Araştırma, Global Media Journal Tr Edition, 8(15), pp.276-304.
• Önder, T. (2003). Ekoloji, Toplum ve Siyaset. Odak.
• Orhan, G. (2014). Türkiye'de Yerel Yönetimler ve Çevre, Küresel Sorunlar, Yerel Çözümler ve Yeniden Merkezileşme Tartışmaları, Ezgi Kitapevi. Bursa.
• Paker, H. (2012). Çevre rejimleri ve Türkiye’de sivil toplum örgütlerinin rolü: Akdeniz’de sürdürülebilirlik. Marmara Avrupa Araştirmalari Dergisi, 20/1, pp. 152-175.
• Paker, H., & Baykan, B. G. (2008). Türkiye’de çevre ve sivil toplum: örgütlenme ve son eğilimler, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi. Araştırma notu. Retrieved fromhttp://acikerisim.bahcesehir.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/123456789/1159/BTM0009.pdf?sequence=1
• Percival, R. V., & Zhao, H. (2014). The Role of Civil Society in Environmental Governance in the United States and China. Duke Envtl. L. & Pol'y F., 24, 141.
• Pohlmann, A. (2011). Local climate change governance. Global Transformations towards a low carbon society working paper series, University of Hamburg, Germany. Retrieved from http://pubman.mpdl.mpg.de/pubman/
• TBMM (1995). TBMM ve Çevre, access: 05.10.2017, Retrieved from https://www.tbmm.gov.tr/eyayin/GAZETELER/WEB/MECLIS%20BULTENI/2469_1995_0000_0039_0000/0022.pdf, date of access: 05.10.2017
• TÇV (2017). Structure and Services, Retrieved from http://www.cevre.org.tr/en/organization#about-us, date of access: 10.02.2017
• TEMA (2017). Varoluş nedenimiz, Retrieved from http://www.tema.org.tr/web_14966-2_1/neuralnetwork.aspx?type=22, date of access: 09.02.2017
• Mati, J. M., Silva, F., & Anderson, T. (2010). Assessing and Strengthening Civil Society Worldwide, CIVICUS
• TUSEV (2011). Civil Society in Turkey: At a Turning Point. 2011. CIVICUS Civil Society Index (CSI) Project Country Report for Turkey II. Istanbul: TUSEV Publications.
• Yazgan, Ç. Ü. (2010). Tarihi Süreçte Toplum-Çevre İlişkileri ve Çevre Sorunlarının Ortaya Çıkışı, E-Journal of New World Sciences Academy, 5 (1), pp 227-244.