Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından Yordanması

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 15, 31.12.2015

Filiz Altunkeser Emre Ünal

Öz

Öğretmen niteliğini etkileyen önemli unsurlardan biri öğretmenlik
mesleğine yönelik tutumlardır. Çünkü öğretmenlerin mesleklerine yönelik
tutumları, mesleki davranışlarının en güçlü yordayıcısıdır. Bu amaçla
öğretmenlik mesleğinde büyük bir rol oynayan tutumların araştırılıp
yordanması gerekmektedir. Bu çalışmada sınıf öğretmeni adaylarının
öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları cinsiyet, anne ve baba eğitim
durumu, mezun olunan lise, akademik ortalama, ÖSYS ( öğrenci seçme ve
yerleştirme sınavı) giriş puanları değişkenlerine göre incelenmiştir. Bu
amaçla her bölgeden rastgele (yansız) seçilen bir eğitim fakültesi olmak
üzere toplam 7 üniversitede, 2013-2014 bahar yarıyılında öğrenim gören
536 sınıf öğretmenliği ana bilim dalı son sınıf öğrencilerine, araştırmacı
tarafından geliştirilen 5‟li likert ölçek formları uygulanmıştır. Verilerin
analizinde bağımsız T testi, Anova testi ve Yapısal Eşitlik Modellemesi
kullanılmıştır. Sınıf öğretmeni adaylarının tutumları, cinsiyet, baba
öğrenim durumu ve anne öğrenim durumuna göre farklılık gösterirken,
mezun oldukları lise türüne göre farklılık göstermediği sonucuna
ulaşılmıştır. Ayrıca ÖSYS puanları, akademik başarıları ve ÖMİT (
öğretmenlik mesleğine ilişkin tutum) puanları arasında istatistiksel olarak
anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. ÖSYS‟den aldıkları puanların ve
akademik başarılarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumun anlamlı
bir yordayıcısı olmadığı, ÖSYS‟den aldıkları puanların da akademik
başarılarının anlamlı bir yordayıcısı olmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmeni adayı, Öğretmenlik mesleği, Tutum ve Değişkenler

Kaynakça

• Acat, B. ve Yenilmez, K. (2004). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Motivasyon (Güdülenme) Düzeyleri ve Sorunları. XII. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiriler Kitabı, S: 99-120.
• Açışlı, S. ve Kolomuç, A.(2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 266-271.
• Aksoy, M. E. (2010). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları(Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği). Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 197-212.
• Aslim, S. T. (2013). İlköğretim Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 32, s.65-81.
• Aydın, R. ve Sağlam, G.(2012). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi (Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Örneği). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 257-294.
• Bektaş, F. ve Nalcaci, A.(2012). Bireysel Değerler ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1244-1248.
• Bulut, H. ve Doğar, Ç.(2006). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutumlarının İncelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 13-27.
• Bulut, İ.(2009). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının Değerlendirilmesi (Dicle ve Fırat Üniversitesi Örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 13-24.
• Camadan, F. ve Duysak, A. (2010). Farklı Programlardaki Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından Karşılaştırılması(Rize Üniversitesi Örneği). International Conference on New Trends in EducationandTheirImplications, 11-13 November, 2010 Antalya-Turkey.
• Çapa, Y. ve Çil, N. (2000). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(69-73).
• Çapri, B. ve Çelikkaleli, Ö.(2008). Öğretmen Adaylarının Öğretmenliğe İlişkin Tutum Ve Mesleki Yeterlik İnançlarının Cinsiyet, Program ve Fakültelerine Göre İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33–53.
• Çetin, Ş. (2006). Öğretmenlik Mesleği Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi (Geçerlik ve güvenirlik çalışması). Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 28-37.
• Çiğdem, G. ve Memiş, A.(2011). Sınıf Öğretmenliği Adaylarının Öğrenme Stilleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(40), 57-77.
• Dağ, E. ve Aslan, N. (2010). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları ile Öğretmenlik Mesleğini Tercih Etmelerinde Etkili Olan Faktörler Arasındaki İlişki (İzmir örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Ergen, Ö. G. Y. ve Töman, Ö. G. U. (2014). Sınıf Öğretmenliği 4. Sınıf Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi (Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği) , Cilt:3 Sayı:1 Makale No: 35 ISSN: 2146-9199- Bu çalışma, 23-25 Mayıs 2013 tarihlerinde Aydın’ da düzenlenen XII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumunda sözlü bildiri olarak sunulmuştur.
• Erkuş, A., Sanlı, N., Bağlı, M. T. ve Güven, K.(2000). Öğretmenliğe İlişkin Tutum Ölçeği Geliştirilmesi.Eğitim ve Bilim, 116, 27-33.
• Güneyli, A. ve Aslan, C. (2009). Evaluation of Turkishprospectiveteachers’attitudestowardsteaching profession.ProcediaSocialand Behavioral Sciences, 1, 313– 319.
• Hacıömeroğlu, G. ve Şahin Taşkın, Ç.(2009). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Tercih Sebepleri. I. Uluslar Arası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale, 01–03 Mayıs. (http://oc.eab.org.tr/egtconf/pdfkitap/pdf/323.pdf adresinden 08.03.2014 tarihinde elde edilmiştir.)
• İlter, İ. ve Köksalan, B.(2011). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Olan Tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 113-128.
• Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kaya, A. ve Büyükkasap, E.(2005). Fizik Öğretmenliği Programı Öğrencilerinin Profilleri, Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum ve Endişeleri (Erzurum Örneği).Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 367-380.
• Kesen, İ. ve Polat, M. (2014). 4. Sınıf Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları. Muş Alparslan Ü. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 10(2), 556-578.
• Kılıç, D. ve Bektaş, F.(2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi, 18, 15-25.
• Özder, H., Konedralı, G. ve Zeki, C. P.(2010). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 16(2), 253-275.
• Özgür, F. N. (1994). Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutum. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Pehlivan, K.(2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sosyo-Kültürel Özellikleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Üzerine Bir Çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 151-168.
• Pehlivan, K.(2010). Öğretmen Adaylarının Öğrenme Stilleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Üzerine Bir Çalışma. İlköğretim Online, 9(2), 749-763.
• Sağlam, A. Ç.(2008). Müzik Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 59-69.
• Semerci, Ç.(1999). Öğrencilerin Öğretmenlik Mesleğine ilişkin Tutum Ölçeği. Eğitim ve Bilim, 23(111), 51-55.
• Semerci, N. ve Semerci, Ç.(2004). Türkiye’de Öğretmenlik Tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 137-146.
• Tanel, R., Kaya Şengören, S. ve Tanel, Z.(2007). Fizik Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(22), 1-9.
• Terzi, A. R. ve Tezci, E.(2007). Necatibey Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 13(4), 593-614.
• Tunçeli, H. İ.(2013). Öğretmen Adaylarının İletişim Becerileri İle Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), 51-58.
• Uğurlu, C. T. ve Polat, S.(2011). Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları. Sosyal Bilimler Dergisi, 35(1), 68-74.
• Üstüner, M.(2006). Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 12(1), 109-127.