İSLÂM TARİHİNDEKİ BİR VAKANIN YORUM KRİTİĞİ: RAHİP BAHÎRÂ OLAYI

Yıl 2018, Sayı: 2, 57 - 92, 25.06.2018

Halis Demir Recep Tayyip Gedikli Mikail Şeker

Öz

       Hz. Peygamber’in (s.a.s) risâlet
öncesi hayatı ile ilgili ayrıntılı bilgi bulunmamakla birlikte Rahip Bahîrâ
olayı hakkındaki rivâyetler müsteşrikler ve Müslüman araştırmacılar tarafından nakledilmiştir.
Kaynaklarda yer verilen rivâyetler, bazı kişilerce olağanüstülüklerle tasvir
edilmiş, kimileri tarafından iftiralara varacak şekilde istismar edilmiş, kimi
çevreler de bu olay üzerinde durmaya gerek görmeyerek sadece yaşanan olay
hakkındaki rivâyeti nakletmekle yetinmişlerdir. Bazı müsteşriklerin bu olay
hakkında akıl ve mantık sınırlarını zorlayan görüş ve düşünceler ortaya atması,
İslâm dinini Hristiyanlıktan doğan batıl bir mezhep olarak nitelendirmeleri ve
art niyetli tavırları, bazı araştırmacılar tarafından tenkit edilmiş ve
tutarsız tarafları ortaya konulmuştur. Bazı Batılı araştırmacılar tarafından
savunulan Rahip Bahîrâ olayı ile ilgili düşünceler, Batılıların İslâm dini hakkındaki
görüş ve düşüncelerinin geçmişte olduğu gibi şimdi de devam ettiğini gözler
önüne sermektedir. Çalışmamızın amacı ise Hz. Peygamber’in (s.a.s) bi’seti
öncesinde yaşandığı rivâyet edilen Rahip Bahîrâ olayı ile ilgili müsteşriklerin
ve Müslüman araştırmacıların farklı yaklaşımlarına yer vererek olay hakkındaki
kanaatimizi ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Hz. Muhammed (s.a.s), Rahip Bahîrâ, Busrâ, Mucize, Ebû Tâlib

Kaynakça

• Algül, Hüseyin. İslâm Tarihi. 1:154-163. İstanbul: Gonca Yayınları, 1986.
• Altuntaş, Halil ve Şahin, Muzaffer. Kur’ân-ı Kerim Meâli. Ankara: DİB Yayınları, 2006.
• Armstrong, Karen. Hz. Muhammed: İslâm Peygamberinin Biyografisi. trc. Selim Yeniçeri.İstanbul:Koridor Yayınları, 2005.
• Avcı, Casim. İlk Dönem İslâm Tarihi. Eskişehir: AÜ Yayınları, 2013.
• Aydın, Mehmet. “Faraklit”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 12: 165-166. İstanbul: TDV Yayınları, 2005.
• Balcı, İsrafil. Peygamberlik Öncesi Hz. Muhammed. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2014.
• Bebel, August Ferdinand. Hz. Muhammed ve Arap İslâm Kültürü Dönemi. trc. Veysel Atayman. İstanbul: Bordo Siyah Klasik Yayınları, 2005.
• Caetani, Leone. İslâm Tarihi. trc. Hüseyin Cahit. İstanbul:Tanin Yayınları, 1924.
• Cerrahoğlu, İsmail. “Oryantalizm ve Batıda Kur’ân ve Kur’ân İlimleri Üzerine Araştırmalar”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 31. (1989): 115.
• Davenport, John. Hz. Muhammed (sav)’den Özür Diliyorum. trc. Muharrem Tan. İstanbul: Moralite Yayınları, 2007.
• Delcambre, Anne-Marie. Allah’ın Resûlü Hz. Muhammed. trc. Mahmut Kanık. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2002.
• Dermenghem, Emile. Muhammed’in Risaleti. trc. Ahmet Ağırakça. İstanbul: İnsan Yayınları, 1997.
• Draper, J. W. Niza-i İlim ve Din-İslâm ve Ulum. trc. Ahmed Mithat. İstanbul: Tercüman-ı Hakikat Yayınları, 1313.
• Ebû Zehre, Muhammed. Son Peygamber Hz. Muhammed. trc. Mehmet Keskin. İstanbul: Birleşik Yayınları, 1993.
• Erçetin, Ahmet. “Rivâyetler ve Farklı Yorumlar Işığında Rahip Bahîrâ Olayı”. Yüksek Lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, 2008.
• Erul, Bünyamin. “Hz. Peygamber’in Risalet Öncesi Hayatına Farklı Bir Yaklaşım”, Diyanet İlmi Dergi -Peygamberimiz Hz. Muhammed (SAV) Özel Sayı. (2003): 33-66.
• Erul, Bünyamin. “Varaka b. Nevfel”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 42: 517-518. Ankara: TDV Yayınları, 2012.
• Eser, Mithat. “Hz. Peygamber’in Bir Bulut Tarafından Gölgelenmesine Dair Rivâyetlerin Değerlendirilmesi”, İslâmî Araştırmalar Dergisi 22, sy. 1 (2011): 44-54.
• Fayda, Mustafa. “Bahîrâ”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 4:486-487. İstanbul: TDV Yayınları, 1991.
• Fayda, Mustafa. “Busrâ”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 6: 470-472. İstanbul: TDV Yayınları, 1992.
• Fayda, Mustafa. “Muhammed”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 30:409-410. İstanbul: TDV Yayınları, 2005.
• Fığlalı, Ethem Ruhi. “Ebû Tâlib”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 10:237-238. İstanbul: TDV Yayınları, 1994.
• Gazzâlî, Muhammed. Fıkhu’s-Sîre. trc. Resul Tosun. İstanbul: Risale Yayınları, 2005.
• Gottheil, Richard James Horatio. Bir Hristiyan Bahîrâ Efsanesi -Bir Tahrif Örneği (XI-XII. yüzyıl). trc. Fatımatüz Zehra Kamacı. İstanbul: İnkılâb Basım Yayınları, 2008.
• Görgün, Tahsin. “Watt, William Montgomery”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 43: 148-152. Ankara: TDV Yayınları, 2013.
• Hamîdullah, Muhammed. “Hz. Peygamber’in İslâm Öncesi Seyahatleri”. trc. Abdullah Aydınlı.Atatürk Üniversitesi İslâmi İlimler Fakültesi Dergisi 4, (1980): 330.
• Hamîdullah, Muhammed. İslâm Peygamberi. trc. Salih Tuğ. 1: 47-48. İstanbul: İrfan Yayınları, 1990.
• İbn-i Hişâm, Ebû Muhammed Abdülmelik. es-Siretü’n-Nebeviyye. trc. İzzet Hasan, Neşet Çağatay. Ankara: AÜİF Yayınları, 1971.
• İbn İshak, Muhammed b. İshak, Sîreti İbn İshak, thk: Muhammed Hamîdullah, Konya, 1981.
• İrfan Abdülhamid. “Müsteşrikler ve İslâm”. trc. Avni İlhan. İslâm Medeniyeti Dergisi 1, sy: 9, (1968):2-3.
• Kapar, Mehmet Ali. “Kus b. Sâide”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 26: 460. Ankara: TDV Yayınları, 2002.
• Köksal, M. Asım. İslâm Tarihi: Hz. Muhammed (s.a.s) ve İslâmiyet (Mekke Dönemi). İstanbul: İrfan Yayınları, 1981.
• Lewis, Bernard. Tarihte Araplar. trc. Hakkı Dursun Yıldız. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1979.
• Mantran, Robert. İslâm’ın Yayılış Tarihi (VII-XI. Yüzyıllar). trc. İsmet Kayaoğlu. Ankara: AÜİF Yayınları, 1981.
• Mevdudî, Seyyid Ebu’l-Alâ. Tarih Boyunca Tevhit Mücadelesi ve Hz. Peygamber. trc. Ahmet Asrar. 2: 82. İstanbul: Pınar Yayınları, 1992.
• Numa’nî, Muhammed Şiblî. Peygamberimizin Hayatı. trc. Ahmet Karataş. İstanbul: Timaş Yayınları, 2006.
• Önkal, Ahmet. “İslâm Tarihçiliğinde Tarafsızlık Problemi”, İslâmi Araştırmalar Dergisi 6, sy: 3 (1992): 193.
• Öten, Mehmet. Hz. Muhammed’in (s.a.s) Olağanüstü Halleri (Mucizeler). Konya: Nazımbey Yayınları, 1971.
• Sağman, Ali Rıza. İslâm Tarihinde Rahip Bahîrâ Meselesi. İstanbul: Ahmet Sait Yayınları, 1959.
• Saîd, İbrahim. Şerhu Beşâreti Yuhannâ. Kahire: 1977.
• Sallâbî, Ali Muhammed. Siyer-i Nebi (Mekke Dönemi). İstanbul: Ravza Yayınları, 2015.
• Sarıçam, İbrahim. Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı. Ankara: DİB Yayınları, 2015.
• Sarmış, İbrahim. Hz. Muhammed’i Doğru Anlamak-I. İstanbul: Ekin Yayınları, 2007.
• Sırma, İhsan Süreyya. Müslümanların Tarihi. 1: 438-443. İstanbul: Beyan Yayınları, 2016.
• Sinanoğlu, Mustafa. “Nübüvvet Mührü”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 33:291-293. İstanbul: TDV Yayınları, 2007.
• Suruç, Salih. Kâinatın Efendisi Peygamberimizin Hayatı. 1:103-108. İstanbul: Yeni Asya Yayınları, 2003.
• Wensinck, Arent Jan. “Bahîrâ”. İslâm Ansiklopedisi. 2: 227-229. İstanbul: M.E.B Yayınları, 1970.
• Zapsu, Abdurrahim. Büyük İslâm Tarihi / Hz. Muhammed (s.a.s) Dönemi. İstanbul: Risale Yayınları, 2006.