KAMU HARCAMALARI- EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: 1970-2005 YILLARI TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2008, Cilt: 22 Sayı: 1, 145 - 164, 27.11.2010

Nagihan Oktayer Nazan Susam

Öz

Literatürde, kamu harcamaları ile ekonomik büyüme ilişkisini
araştıran çok sayıda teorik ve ampirik çalışma bulunmaktadır. Söz konusu
çalışmaların temel sorunsalı, kamu harcamalarının uzun dönem ekonomik
büyümeyi nasıl etkilediğidir. Teorik açıdan ele alındığında, Keynesyen görüş
çerçevesinde konuya ilişkin iki farklı yaklaşım bulunmaktadır. Birinci
yaklaşıma göre, kamu harcamaları ile ekonomik büyüme arasında pozitif bir
ilişki vardır, ikinci yaklaşımı savunanlar ise kamu harcamalarının ekonomik
büyümeyi olumsuz yönde etkilediğini savunurlar.
Bu çalışmanın amacı, kamu harcamaları-ekonomik büyüme ilişkisini
1970-2005 döneminde Türkiye için test etmektir. Ampirik test sonuçlarına göre,
toplam kamu harcamalarının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi anlamlı
çıkmamıştır. Ancak kamusal yatırım harcamalarının ekonomik büyüme üzerinde
pozitif bir etkisi olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kamu Harcaması, Ekonomik Büyüme, Üretim Fonksiyonu, Keynesyen Literatür, Ekonometrik Model

Kaynakça

• Abızadeh, S. / Yousefı, M. (1988), “An Empirical Re-Examination Of Wagner’s Law”, Economic Letters, (Vol. 26) : 169-173
• Afxentıou, P. C. / Serletıs, A. (1991), “A Time Series Analysis Of The Relationship Between Government Expenditure And Gdp İn Canada”, Public Finance Quarterly, (Vol. 19, No. 3): 316-333)
• Ahsan, S. M./ Kwan, C.C. / Sahnı, B.S. (1996), “Cointegration And Wagner’s Hyphothesis: Time Series Evidence For Canada”, Applied Economics, (Vol.28): 1055-1058
• Alexander, W.R. (1990), “Growth: Some Combined Cross-Sectional And Time Series Evidence From Oecd Countries”, Appied Economics, (Vol. 22): 1197-1204
• Ashworth, J. (1994), “Spurious İn Mexico: A Comment On Wagners Law”, Public Finance, (Vol. 49, No. 2): 282-286
• Baıram, E. (1990), “Government Size And Economic Growth : The African Experience, 1960-85”, Applied Economics, (Vol. 22): 1427-1435
• Baıram, E. (1992), “Variable Elasticity And Wagner’s Law”, Public Finance, (Vol. 47, No. 3): 491-495
• Barro, R.J. (1991), “Economic Growth İn A Cross Section Of Countries”, Quarterly Journal Of Economics, (Vol. 106): .407-444
• Carr, J. L. (1989), “Government Size And Economic Growth: A New
• Demirbaş, S.,(1999) ”Cointegration Analysis-Causality Testing And Wagner's Law: The Case Of Turkey,1950-1990”University Of Leicster Discussion Papers, 99/2, Www.Le.Ac.Uk/Economics/Research/ Repec/Lec/Leecon/Econ99-3.Pdf
• Devarajan, S. / Vıyana, S: (1993), “What Do Governments Buy? The Composition Of Public Spending And Economic Performance”, Policy Research Working Paper, The World Bank.
• Dıamond, J. (1977), “Wagner’s Law And The Developing Countries”, The Developing Economies, (Vol. 15): 37-59
• Dornbusch, R. / Fischer, S., (1987), Macroeconomics, ( Mc Graw Hill International Edition, Economics Series , 4. Ed.,)
• Easterly, W. / Rebelo, S. (1993), “Fiscal Policy And Economic Growth”, Journal Of Monetary Economics, ( Vol. 32) : 417-458
• Folster, S. / Henresson, M. (1999), “Growth And The Public Sector: A Critique Of The Critics”, European Journal Of Political Economy, (Vol. 15, No.2): 337-358
• Gantı, S. / Kollurı, B.R. (1979), “Wagner’s Law Of Public Expenditures: Some Efficient Results For The Us”, Public Finance, ( Vol.34, No. 2): 225- 233
• Ghalı, H. K. (1998), “Government Size And Economic Growth: Evidence From A Multivariate Cointegration Analysis”, Applied Economics, (Vol. 31): 975-987
• Grıer, K. / Tullock, G. (1989), “An Empirical Analysis Of Cross-National Economic Gowth: 1951-1980”, Journal Of Monetary Economics, (Vol. 24): 259-276
• Gujuratı, N. Damodar, (2003), Basic Econometrics, (Mcgraw Hill, Usa, 4th Ed.,)
• Günaydın, İhsan.,(2000) “Türkiye İçin Wagner Ve Keynes Hipotezlerinin Testi” İktisat, İşletme Ve Finans Dergisi, Sayı: 175, S.70-86.
• Gyles, A.F.(1991), “A Time-Domain Transfers Function Model Of Wagner’s Law: The Case Of Uk Economy”, Applied Economics, (Vol. 23): 327- 330
• Hamılton, D. James (1994), Time Series Analysis, (Princeton University Press, USA)
• Hansson, P. / Henrekson, M. (1994), “A New Framework For Testing The Effect Of Government Spending On Growth And Productivity”, Public Choice, (Vol. 81): 381-401
• Hennıng, J. A. / Tussıng, A.D. (1974), “Income Elasticity Of The Demand For Public Expenditures İn The Us”, Public Finance, (Vol. 29, No 3-4): 325-341
• Henrekson, M. (1993), “Wagner’s Law: A Spurius Relationship”, Public Finance, (Vol.48, No. 3): 406-415
• Hondroyıannıs, G. / Papapetrou, E. (1995), “An Examination Of Wagner’s Law For Greece: A Cointegration Analysis”, Public Finance, (Vol.50, No. 1): 67-79
• Kazgan, Gülten, (2000), Küreselleşme Ve Ulus Devlet, (İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları)
• Kneller, R. / Bleaney, M. /Gemmel, N. (1998), “Growth, Public Policy And The Government Budget Constraint: Evidence From Oecd Countries”, Discussion Papers İn Economics, Dp 98/14, University Of Nottingham.
• Kollurı, B.R., Panık, M.J. / Wahab, M. (2000), “Government Expenditure And Economic Growth: Evidence From G7 Countries”, Applied Economics, (Vol. 32): 1059-1068
• Krzyzanıak, M. (1974), “The Case Of Turkey: Government Expenditures, The Revenue Constraint, And Wagner’s Law”, Growth And Change, 5: 13-19
• Landau, D. (1983), “Government Expenditure And Economic Growth: A Cross- Country Study”, Southern Economic Journal,( Vol.49, No.3) :783-792
• Landau, D. (1986), “Government And Economic Growth İn The Less Developed Countries: An Empirical Study For 1960-1980”, Economic Development And Cultural Change, (Vol.35): 35-75
• Lın, S. (1994), “Government Spending And Economic Growth”, Applied Economics, (Vol. 26): 83-94
• Lın, C. (1995), “More Evidence On Wagner’s Law For Mexico”, Public Finance, (Vol.50, No. 2): 267-277
• Moody, Carls, (2002), Lecture Of Times Series Analysis, College Of Willam And Mary, 2002.
• Murthy, V.M. (1996), “More Evidence On Wagner’s Law For Mexico”, Public Finance, (Vol.51, No. 1): 132-139
• Nagarajan, P. / Spears, A. (1990), “An Econometric Test Of Wagner’s Law For Mexico: Re-Examination”, Public Finance,( Vol.45) 165-168
• Pluta, J.E. (1979), “Wagner’s Law, Public Sector Patterns, And Growth Of Public Enterpries İn Taiwan”, Public Finance Quarterly, (Vol.7, No. 1): 25-46
• Ram, R. (1989), “Government Size And Economic Growth: A New Framework And Some Evidence From Cross Section And Time Series Data”, The American Economic Review, (Vol.76, No. 1. Marc): 191-203
• Ram, R. (1992), “Use Of Box-Cox Models For Testing Wagner’s Hypothesis: A Critical Note”, Public Finance, (Vol.47, No. 4): 496-504
• Rao, V.V. B. (1989), “Government Size And Economic Growth: A New
• Romer, P. (1990), “Human Capital And Growth: Theory And Evidence”, Carnegie-Rochester Conference Series On Public Policy, 32: 251-286
• Sahnı, B.S. / Sıngh, B. (1984), “On The Causal Directions Between National Income And Government Expenditure Of Canada”, Public Finance,( Vol.39, No. 3): 359-392
• Sarı, R., (2003), "Kamu Harcamalarının Dünyada Ve Türkiye'deki Gelişimi Ve Türkiye'de Ulusal Gelir İle İlişkisi", İktisat, İşletme Ve Finans Dergisi, Sayı: 209(Ek), S.25-38.
• Şimşek, Muammer.,(2004), “Türkiye’de Kamu Harcamaları Ve Ekonomik Büyüme, 1965-2002”,Atatürk Üniversitesi İibf Dergisi, 18(1/2), 37-52
• T.C. Maliye Bakanlığı, İlgili Mali Yıl Bütçe Gerekçeleri
• T.C. Merkez Bankası, Www.Tcmb.Gov.Tr
• T.C. Devlet Planlama Teşkilatı, Www.Dpt.Gov.Tr
• T.C. Devlet İstatistik Enstitüsü, Www.Tuik.Gov.Tr
• T.C. Hazine Müsteşarlığı, Www.Hazine.Gov.Tr
• Terzi, H.,(1998), ”Kamu Harcamaları Ve Ekonomik Kalkınma İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir İnceleme”, İktisat, İşletme Ve Finans Dergisi, Sayı: 142, S.67-78.
• Ulutürk, S. (2001), “Kamu Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi”, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, Sayı 1:131-139
• Ulusoy A., A. Zengin(1998) “Türkiye’de Kamu Ekonomisi Ve Mali Kriz” Xıı. Türkiye Maliye Sempozyumu Bildiri Kitabı, İ.Ü Maliye Bölümü Yayınları No:83, İstanbul
• Ünsal Erdal M., (2004), Makro İktisat, ( Ankara Turhan Kitapevi, 5. Baskı)
• Vatter, H.G. / Walker, J. F. (1986), “Real Public Sector Employment Growth, Wagner’s Law, And Economic Growth İn The Us”, Public Finance,( Vol.41, No. 1): 116-138
• Yamak, R., Zengin, A. (1996), “ Kalman Filtre Yöntemi Ve Wagner Yasası”, Die Araştırma Sempozyumu, 1996, Ankara
• Yamak, N., Küçükkale, Y. (1997)” Türkiye’de Kamu Harcamaları Ekonomik Büyüme İlişkisi”, İktisat, İşletme Ve Finans Dergisi, Sayı: 131, S.5- 14.
• Yeldan, Erinç, (2003), “Küreselleşmenin Neresindeyiz? Türkiye Ekonomisinde Borç Sorunu Ve Imf Politikaları”, Kasım 2003, Sayı 10 (Çevrimiçi Www.Stradigma.Com, 25 Kasım 2005) 2006 Yılı Hükümet Programı