YATILI BÖLGE ORTAOKULLARINDA ÖĞRENİM GÖREN ÖĞRENCİLERİN EĞİTİM HAYATI BEKLENTİLERİ, EBEVEYN EĞİTİM DURUMLARI VE OKUL VE ÇEVRE ALGILARININ CİNSİYET AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2018, Sayı: 37, 157 - 171, 27.12.2018

Uluhan Kurt Fatih Sezek

Öz

Bu çalışmanın amacı;
Yatılı Bölge Ortaokullarında öğrenim gören öğrencilerin cinsiyetlerine göre
öğrenme ortamı algılarını ve eğitim hayatı beklentilerini tespit etmektir.
Araştırmanın örneklemini Erzurum ilinde bulunan 13 Yatılı Bölge Ortaokulunda
öğrenim gören 720 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı
olarak demografik bilgi anketi ve araştırmacılar tarafından geliştirilen ‘Yatılı Bölge Ortaokullarında Öğrenim Gören Öğrencilerin
Okul ve Çevre İlişkisi’ ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 20.00
paket programı kullanılarak analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Araştırmadan elde
edilen bulgular; bu okullarda öğrenim gören öğrencilerin okul ve çevre
algısında cinsiyet açısından anlamlı bir fark olmadığı, ancak kız öğrencilerin
erkek öğrencilere göre eğitim hayatı beklentisinde istatistiksel olarak anlamlı
bir farkın olduğu ve bu farkın kız öğrencilerin lehine oluştuğu tespit
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yatılı Bölge Ortaokulları, öğrenme ortamı algısı, cinsiyet

Kaynakça

• Acar, F. (1993). Women and university education in Turkey. Higher Education in Europe, 18, 65-77.
• Acar, T. (2012). Yatılı bölge ilköğretim okullarında öğrenim gören 8. Sınıf öğrencilerinin ortaöğretime devam etme eğilimleri. Bilig, 62, 231-246.
• Acar, F. ve Arıner, H. O. (2009). Kadınların insan hakları ve toplumsal cinsiyet eşitliği. Erişim tarihi: 11 Nisan 2018, http://www.mulkiyetetis.gov.tr/ortak_icerik/mulkiyetetis/ kadin.pdf
• Akyüz, G. (2013). Öğrencilerin okul dışı etkinliklere ayırdıkları süreler ve matematik başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Elektronik sosyal bilimler dergisi, 12 (46), 112-130.Arat, N. (1999). Kadınların insan hakları. Kadın Araştırmaları Dergisi, 5, 5-10.
• Arı, A. (2000). İlköğretim Uygulamalarının Değerlendirilmesi Normal, Taşımalı ve Yatılı Okulların Karşılaştırılması.Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• Aslan, L. N. (2000). Üniversite öğrencilerinin boş zaman değerlendirme eğilimi öğretmen yetiştiren kurumlarda karşılaştırmalı bir araştırma. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları, 3.
• Ayçin, A. A. (2009). İsoteg Tekniğinin Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Başarısı ve Okumaya Yönelik Tutumları Üzerine Etkisi: YİBO Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Azina, İ. N. ve Halimah, A. (2012). Student factors and mathematics achievement: evidence from TIMSS 2007. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 8 (3), 249-255.
• Balcı, A. (2005). Sosyal bilimlerde araştırma. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Bostan, F. (2005). Yatılı ilköğretim bölge okullarında toplam kalite yönetimi uygulamasının değerlendirilmesi, Tunceli-Elazığ illerinde araştırma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayınları.
• Cameron,V.S. ve Heckman, J.J. (2001). The Dynamics of educational attainment for Black. Hisponic and White males. Journal of Political Economy, 109 (3).Christenson, S.L., Rounds, T. ve Gorney D. (1992). Family factors and student achievement: An avenue to increase students’ success. School Psychology Quarterly, 7 (3), 178-206.
• Çameli, T. (2008). Kız çocukların ilköğretime erişiminde Türkiye’den örnekler. Ankara: Anne Çocuk Eğitim Vakfı Yayınları.
• Dossey, J. A., Mullis, I. V. S., Lindquist, M. M. ve Chambers, D. L. (1988). The mathematics report card: Are we measuring up? Trends and achievement based on the 1986 national assessment (Report No. 17-M-01). Princeton, NJ: National Assessment of Educational Progress, Educational Testing Service.
• Dursun, Ş. ve Dede, Y. (2004). Öğrencilerin matematikte başarısını etkileyen faktörler: Matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24 (2), 217-230.
• Erden, M. (2011). Eğitim Bilimlerine Giriş.(5. Baskı). Ankara: Arkadaş Yayınevi.
• Erpolat, E. (2015). Yatılı bölge ortaokullarının durumlarının yönetici ve öğretmen algılarına göre değerlendirilmesi (Batman ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Ertürk Keskin, N. (2012). Türkiye’de kadın ve eğitim. Erişim tarihi: 25 Şubat 2018, http://www.academia.edu/5396047/T%C3%BCrkiyede_Kad%C4%B1n_ve_E%C4%9Fitim_Ocak_2012.
• Filiz, K. ve Özçalıkuşu, O. (2001). Hatay ili yatılı ilköğretim bölge okullarında okuyan öğrencilerin boş zaman alışkanlıkları. Atatürk Üniversitesi,Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1 (3), 82-87.
• Güncer, B. ve Köse, R. (1993). Effects of family and school on Turkish student’s academic performance. Education and Society, 11 (1), 51-63.
• Gürsakal, S. (2012). Pisa 2009 öğrenci başarı düzeylerini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17 (1), 441-452.
• Işıkoğlu, Y. E. (2007). Hakkâri ilinde bulunan yatılı ilköğretim bölge okullarının olanakları ve sorunları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.İnal, U. ve Sadık, F. (2011). Adana ili sınırları içerisindeki yatılı ilköğretim bölge okullarında bulunan öğrenci ve öğretmenlerin okul yaşam kalitesi algılarının incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (2), 243-258.
• Johnston, S.J. ve Thompson, H.G. (2006). Variation in the relationship between nonschool factors Student Achievement on International Assessments Institude of Education Sciences, Departmen of Education, United States.
• Keith, T. Z. & Cool, V. A. (1992). Testing models of school learning: Effects of quality of instruction, motivation, academic coursework, and homework on academic achievement. School Psychology Quarterly, 7 (3), 207–226.
• Keskin, G. ve Sezgin, B. (2009). Bir grup ergende akademik başarı durumuna etki eden etmenlerin belirlenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4 (10), 2-18.Kılıç, E. D. ve Tanman, S. (2009). İlköğretim okullarında eğitimde fırsat eşitsizliği. Üniversite ve Toplum: Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi. 2 (9).
• Kırımoğlu, H.,Filazoğlu Çokluk, G. ve Yıldırım Y. (2010). Yatılı ilköğretim bölge okulu 6,7 ve 8. sınıf öğrencilerinin spor yapma durumlarına göre yalnızlık ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi (Hatay ili örneği). Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8 (3), 101-108.
• Kırbaşoğlu Kılıç, L. ve Eyüp, B. (2011). İlköğretim Türkçe ders kitaplarında ortaya çıkan toplumsal cinsiyet rolleri üzerine bir inceleme. ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3 (2), 129-148.
• Kıroğlu, K. ve Elma, C. (Editörler). (2009). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Kocabaş, İ., Aladağ, S. ve Yavuzalp, N. (2004). Eğitim sistemimizdeki okullaşma oranlarının analizi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. Malatya: İnönü Üniversitesi.Konu, A. ve Rimpela, M. (2002), Well-being in schools: a conceptual model. Health Promotion International, 17 (1), 79-87.
• MEB, (2002). Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığı Temel Eğitim Projesi; İlköğretim Okullarının Sosyal Etkilerinin Değerlendirilmesi Araştırması, Ankara, s.27.
• MEB, (2003). Yatılı İlköğretim Bölge Okulları ve Pansiyonlu İlköğretim Okullar Yönetici Kılavuz Kitabı, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• MEB, (2008). Yatılı İlköğretim Bölge Okulları Yönetici Kılavuzu, Ankara: Devlet Kitapları.
• MEB, (2012). 222 Sayılı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik. 21.7.2012 tarih ve 28360 sayılı Resmi Gazete. http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/07/20120721-9.htm/20120721.htm&main= http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/07/20120721-9.htm adresinden 22.05.2018 tarihinde alınmıştır.
• UNICEF, Resmi Web Sayfası. www.unicef.org/turkey/untr.pdf/-ge6a.pdf. Adresinden 07. 05.2018 tarihinde alınmıştır.
• UNICEF, Dünya Bankası ve Birleşik Krallık Uluslararası Kalkınma Bölümü “Kızların Eğitimi için Sürdürülebilir Stratejiler Ortaklığı Raporu” www2.omu.edu.tr/uib/ilerlemerapor.doc adresinden 07. 05.2018 tarihinde alınmıştır.
• Öksüzler, O. ve Sürekçi, D. (2010). İlköğretimde başarıyı etkileyen faktörler: Bir sıralı lojit yaklaşımı. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 47 (543), 93-103.
• Özer, Y. ve Anıl, D. (2011). Öğrencilerin fen ve matematik başarılarını etkileyen faktörlerin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 313-324.
• Pala, N. M. (2008). Pısa 2003 sonuçlarına göre öğrenci ve sınıf özelliklerinin matematik okuryazarlığına ve problem çözmeye etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi.
• Papanastasiou, C. (2002). Effects of background and school factors on the mathematics teaching in the middle school. Education Research and Evulation, 1, 55-70.Parcel, T. L. ve Dufur, J.M. (2001). Capital at home and at school: Effects on student achievement. Social Forces, 79 (3), 881-911.
• Savaş, E., Taş, S. ve Duru, A. (2010). Factors affecting students’ achievement in mathematics. İnonu University Journal of the Faculty of Education, 11 (1), 113-132.
• Skouras, A.S. (2014). Factors associated with middle-school mathematics achievement in Greece: the case of algebra. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology. 45 (1), 12-34.
• Tezcan, M. (1998), Toplumsal Değişme ve Eğitim, No: 182, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayını.
• Yaşar Kuzu, İ. ve Aşkın, Z. (2011). Yatılı ilköğretim bölge okullarının etüt saatlerinde ve boş zaman etkinliklerinde karşılaşılan sorunlar (Elazığ ili örneği). Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi. 1 (3). 39-46.
• Yavaş Karataş, N. (2006), Yatılı ilköğretim bölge okullarında okuyan öğrencilerin boş zamanlarını değerlendirme alışkanlıkları, Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Yayan, B. ve Berberoğlu, G. (2004). A re-analysis of the TIMSS 1999 mathematics assessment data of the Turkish students. Studies in Educational Evulation. 30, 87-104.
• Yılmaz, A.R. (2014). Yatılı bölge ortaokullarının işleyişine ilişkin öğrenci görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüleri, Kahramanmaraş.
• Zabulionis, A. (1997). A first approach to identifying factors affecting achievement. In P. (Ed.), Are We Similar in Math and Science? A study of Grade 8 in Nine Central and Eastern European Countries. International Association for the Evulation of Educational Achievement, The Hague (pp. 147-168).